Şöyle bir bakıyorum da 2024'ün ilk altı ayı nasıl geride kaldı anlam veremiyorum... Hafızanızı biraz zorlarsanız (!) geçen yıl da ilk yarısı ve ikinci yarısının muazzam bir hızla akıp gitmesiyle geçen yıla adeta damgasını vurmuştu! Aslında söz konusu; her biri mühür gibi kavramlar olan zaman, görelilik, hafıza, nostalji ve ömür olunca işin raconu da böyle. Teoman Altay'ın, Gerze Kaymakamı Nihat Aşar'ın 1956 tarihli Özlem adlı şiirinden bestelediği ve 1972'nin şarkısı seçilen efsanevi Nasıl Geçti Habersiz'de de görüleceği gibi bir hayli uzun zamandır vakit, şaşırtan bir hızda akıp geçiyor.
E-Devlet'in sevilen hizmetlerinden Alt-Üst Soy Bilgisi Sorgulama hizmetinin beni götürdüğü gibi bilinç akışı da hepimizi tuttu 50'lerin Sinop'una kadar götürdü. Hem de bir paragrafta... Neyse, madem öyle yukarıda bir yerde yıllardan ve damga vurmaktan bahsetmişken, Temmuz'un da ilk haftasına girdiğimize göre yılın ilk yarısının en iyi albümlerini bir konuşalım derim!
Anlayacağınız bu yazı, birtakım şeyleri yarı bilinçli yarı kişisel bir şekilde sıraladığım “Fütursuzca sıralıyorum” bölümünün daha genişçe bir hali olacak. Eğer haksızsam ve bana laflar hazırladıysanız (gerçi haklıysam da yorumunuzu iletin canım, bendeki de iş) sizler de 2024 favorilerinizi metin.aktasoglu@milliyet.com.tr adresine iletebilir ya da dümdüz adım ve soyadımla var olduğum sosyal medya mecralarından bana ulaşabilirsiniz!
Cindy Lee – Diamond Jubilee (8.9/10)
İlk andan itibaren dinleyeni içine çeken, atmosferinde kaybolabileceğiniz şahane bir proje. Yaklaşık iki saat süren 16'şar parçadan oluşan bu “çift albüm”, prodüksiyon noktasındaki tercihleriyle de büyüleyici. 60'larda ortaya çıkan ve tüm dünyayı kasıp kavuran psikedelik pop tarzını 2024'e taşımayı başaran Kanadalı müzisyen Patrick Flegel, son zamanların popüler tarzı olan lo-fi alemine bir şaheser bırakmış. Derinlikli, fikrine ve konsepte baştan sona bağlı, bütünlüklü bir albüm.
Yayın tarihi: 29 Mart 2024
Dikkat çekenler: Diamond Jubilee, Dreams of You, Always Dreaming, Wild One, Dracula, If You Hear Me Crying
Charli XCX – Brat (8.8/10)
Brat ile Charli XCX, pop alemini sıraya dizip hepsine elini öptürse yeridir! Aslında yıllardır tek başına bir hit makinesi olan Charli, iş kendi albümlerine gelince “bir şeyler denemekten” geri durmuyordu. Haliyle 2019 tarihli Charli ve 2020 tarihli how i'm feeling now gibi ikonik işlere imza atsa da bir şeyler hep eksik kalmaktaydı. Çizdiği, derdini anlatmakta zorlanan ve çözümü “eller havaya” dünyasında bulan bir genç kız imajı şahane işlerini bir miktar sığ kılmaktaydı. Ancak Brat tam bir ustalık eseri. Samimiyetle kendini ifade eden Charli, hem kişisel şaheserine imza attı hem de son yılların en çarpıcı pop albümünü masaya bıraktı.
Yayın tarihi: 7 Haziran 2024
Dikkat çekenler: Club classics, Von dutch, Rewind, B2b, I think about it all the time, 365
Beth Gibbons – Lives Outgrown (8.6/10)
Beth Gibbons ismi zihninizde bir hareketlilik yaratıyor ancak tam da bir şey canladırmıyor olabilir. O zaman Portishead desem?! Trip hop türünün şaheserlerine imza atan ve 94'te Dummy, 97'de Portishead ve 2008'de Third adlı üç albümle defteri kapatan Portishead'in vokaliydi kendisi. Arada işbirlikleriyle ve düetlerle gözükse de tamamen “onun” bir iş görmemiştik. Lives Outgrown, (sadece çarpıcı bir detay diye söylüyorum) 59 yaşındaki Gibbons'ın ilk solo albümü.
Annelik, anksiyete, geçip giden ömür, menapoz gibi oldukça gerçek kavramlara değinen Gibbons, 10 yıldır bu albümü hazırlıyormuş. Ve hakikaten de değmiş! Seda Sayan'a gönderme yapayım; “Ben albüm insanıyım arkadaş!” Konsepti ve bağlamı olan, bir hikaye anlatımı etrafında ilerleyen, otobiyografik işler benim için oyuna birkaç sıfır önde başlıyor.
Gibbons da bütün doğruları almış ve bir oda orkestrasıyla 60'ların “chamber pop” da denen barok pop tarzında şahane bir albüm ortaya koymuş. Şapka çıkarmak lazım.
Yayın tarihi: 17 Mayıs 2024
Dikkat çekenler: Floating on a Moment, Burden of Life, Reaching Out, Oceans, For Sale
Night Reign – Arooj Aftab (8.6/10)
Pakistan asıllı ABD'li şarkıcı Arooj Aftab, caza oldukça minimalist bir noktadan yaklaşıyor. Dingin akan ve hep dingin akacağından emin olduğunuz bir nehirde basit ancak hafif sürprizlere karşı da dirayetli bir sal üzerinde süzülür gibi...
Parçalar içinde nüanslarla yön değiştireceğiniz bu albümde Aftab'ın kökenlerini de görebiliyorsunuz, bebop, cool caz ve fusion esintilerini de. Sesi büyüyen ve genişleyen bir albüm var karşımızda. Çok çok başarılı.
Yayın tarihi: 31 Mayıs 2024
Dikkat çekenler: Aey Nehin, Autumn Leaves, Last Night (Reprise), Raat Ki Rani
Vampire Weekend – Only God Was Above Us (8.4/10)
Alternatif rock ve alternatif pop aleminin havalı gruplarından Vampire Weekend, 2008'de Vampire Weekend, 2010'da Contra, 2013'te ise Modern Vampires of the City albümleriyle saygı duruşunu hak etmiş şahane bir beş yıl geçirmişti. Yeniden üretmeleri biraz zaman aldı ancak 2019'da çıkan Father of the Bride da epey doyurucu bir işti. Yine benzer bir aradan sonra dönüş Only God Was Above Us ile oldu. Grubun üreten kalemi ve lokomotifi Ezra Koenig bunu nasıl başarıyor bilemiyorum ancak hala çok melodik, hikaye anlatımı ise hala yeterince kompleks.
Albüm adını, 1988'de yaşanan, uçağın tavanının bir kısmının metal yorgunluğu nedeniyle koptuğu ve 95 kişiden mucize eseri sadece 1 kişinin hayatını kaybettiği olaydan alıyor. Yolculardan birinin dile getirdiği “Only God was above us” ifadesini New York Daily News manşete taşırken söz konusu manşet albüm kapağında da görülüyor. Bunu anlatmamın sebebi ise albümün estetik olarak o dönemin New York'undan ilham almış olması. Özetle diğer Vampire Weekend işleri gibi dönüp dönüp dinleyebileceğiniz bir albüm.
Yayın tarihi: 5 Nisan 2024
Dikkat çekenler: Classical, Capricorn, Prep-School Gangsters, Pravda, Hope
2024 model bu albümleri de kaçırmayın: Beyonce – Cowboy Carter, Kim Gordon – The Collective, Knocked Loose – You Won't Go Before You're Supposed To, Kali Uchis – Orquideas, Vince Staples – Dark Times, Deniz Taşar – OVERFLOWING, Waxahatchee – Tigers Blood, Kim Gordon – The Collective, KARDELEN – HABİBİ, Da Poet & Kayra – Normal
Tarihte şu sıralar:
*Madımak Katliamı bundan 31 yıl önce yaşandı. Hepsi birbirinden kıymetli 35 can yitip giderken acısı hala yürekleri dağlıyor. Elbette çok şey yazıldı, çok şey söylendi; ve acıdır ki hala tatmin edici bir sonuca ulaşılmış değil. Katliamda yaşamını yitirenlerden biri de Hasret Gültekin'di. Henüz 22 yaşındaki Gültekin, genç bir müzisyen olmanın ötesinde; üreten, üreten ve ürettikçe taşan bir bağlama virtüözüydü.
Kısa ömrüne tamamı klasikleşmiş üç stüdyo albümü (Gün Olaydı (1987), Gece İle Gündüz Arasında (1989), Rüzgarın Kanatlarında (1991)) sığdıran Gültekin, Newroz ve Newroz 2 adlı projeleriyle Türkiye'de yayınlanan ilk Kürtçe sözlü albümlere de imza attı. Çok sayıda albümün müzik direktörlüğünü yaptı. Aynı zamanda Türk halk müziği ve Anadolu'nun dört bir yanındaki bağlama çalım teknikleri üzerine araştırmalar yaptı. Şelpe tekniğinin öncüsü ve üstadı olan Gültekin'in açtığı kapıdan başta Erdal Erzincan olmak üzere daha pek çok icracı geçti.
Bağlama tekniğini bir metoda oturtma isteği, Erdal Erzincan ve Arif Sağ'ın imza attığı ve kesinlikle dünya çapında bir referans eser olan Bağlama Metodu adlı kitapla hayat buldu. Dönüp bakınca 22 yıllık kısa ömründe hem imza attıklarıyla hem de verdiği ilhamla 2222 yıl silinmeyecek bir iz bırakmayı başarmış çok özel bir insan görüyoruz. Müzik tarihimizin belki de en büyük 'acaba'sı Hasret Gültekin...
*Bir başka 'acaba'mız da hiç şüphesiz Barış Akarsu. Sadece 3 yıl süren müzik hayatında yaptıkları, tavrı ve hatırlattıklarıyla çok özel bir noktadaydı. 4 Temmuz 2007'de bir trafik kazasında henüz 28 yaşındayken yaşamını yitiren Akarsu, Akademi Türkiye adlı yarışma programını kazanarak müzik dünyasında adını duyurdu. Islak Islak (2005) ve Düşmeden Bulutlarda Koşmam Gerek (2006) ile ölümünden altı ay sonra yayınlanan stüdyoda ve oynadığı dizide seslendirdiği parçalardan oluşan Ayrılık Zamansız Gelir (2008) albümleri oldukça beğenildi. Özellikle ilk albümünde yer alan Kimdir O adlı parça, verdiği savaş karşıtı mesajla da yakın uyandırmış ve takdir edilmişti.
Barış Akarsu, “popstar” yarışmaları döneminin “star” seviyesinde gerçek bir müzik kariyeri inşa etmeyi başarmış tek ismi. (Bu dönemden çok sonra yayınlanan X Factor'de İncir performansıyla tanıdığımız İlyas Yalçıntaş da bir diğer çarpıcı örnek.) Bu arada Akademi Türkiye'nin diğer yarışmacılarından Pınar Aydın ve Özgür Çevik epey ünlü oyuncu oldular, yarışmanın ikincisi ve Korhan Futacı'nın kardeşi Tolga Futacı hala işlerine rastlayabileceğiniz bir müzisyen, Deha Bilimler de sahne hayatını ve müzik kariyerini aktif ve başarılı bir şekilde sürdürmekte. Tek sezonluk bir yarışma için olağanüstü bir durum.
*Fatih Akın'ın unutulmaz müzik belgeseli İstanbul Hatırası: Köprüyü Geçmek, 20 yıl önce şu sıralar (5 Temmuz 2004) yayınlandı. İstanbul'un geleceğe umutla baktığı, yenilenmeye, yeni sesler keşfetmeye ve duyurmaya hiç olmadığı ve olmayacağı kadar hevesli olduğu günler... Baba Zula, Orient Expressions, Mercan Dede, Ceza, Brenna MacCrimmon, Selim Sesler, Siya Siyabend. Yeniden izleyince gözlerinizin dolacağı bir belgesel.
Şehrin gerçekten yeniliğe ve güzelliğe ne kadar açık olduğunu görmek epey çarpıcı. Film platformu Mubi de 20. yılında 4K olarak yayınlayacağı belgesele istinaden Murat Ertel ve Mercan Dede'yi bir araya getirmiş. Sohbete tahmin edebileceğiniz bir sürpriz isim de katılıyor.
*KÖFN bu yıl şu sıralar dağılmış sanırım. İkiye ayrılmış da diyebiliriz... Epey sıcak bir haber. İkili artık birbirini Instagram'da takip etmiyormuş. Doğruluğu teyide muhtaç olmakla birlikte ikilinin müzisyen, prodüktör, aranjör tarafı olan Bilge Kağan Etil (Bi' Tek Ben Anlarım'ın klibindeki duran arkadaş) bir süre yurt dışında yaşayacakmış. Kendisini Türk gençliği olarak "bir tek biz anlarız" diyorum; yolu açık olsun.
Velhasıl KÖFN kesinlikle incelenmesi gereken enteresan bir projeydi; parçalarında "catchy" unsurlar mutlaka oluyordu ki bu çok önemli... 2023'ü sallayan POPSTAR adlı albümlerinden Al Aramızdan, Bi' Tek Ben Anlarım ve Aklım Firarlarda ve Dün son dönemin en iyi pop işlerinden. Neyse haklarında hayırlısı...
