Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019
•
0 likes•1,449 views
ETDA มุ่งหวังให้ผลการสำรวจมูลค่า e-Commerce นี้ ช่วยสะท้อนสถานภาพข้อเท็จจริงในการพัฒนาประเทศไทย ในการนำข้อ���ูลไปใช้ในการกำหนดนโยบาย และยุทธศาสตร์ในการส่งเสริม e-Transaction และ e-Commerce ของประเทศ และเป็นข้อมูลช่วยผู้ประกอบการไปใช้ในการวางแผน และกำหนดกลยุทธ์ทางการตลาดต่อไป
Report
Share
Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019
- 2. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 1 ชื่อเรื่อง รายงานผลการส�ำรวจมูลค่าพาณิชย��อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 จัดท�ำโดย ส�ำนักยุทธศาสตร์ ส�ำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม ISBN 978-616-7956-51-0 พิิมพ์์ครั้้�งที่่� 1 พฤษภาคม 2563 พิิมพ์์จำำ�นวน 1,000 เล่่ม ราคา 200 บาท สงวนลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537
- 3. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 2
- 4. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 3 Board of ETDA คณะกรรมการกำำ�กัับ สพธอ. ปีี 2562 จีราวรรณ บุญเพิ่ม ประธานคณะกรรมการก�ำกับ อัจฉรินทร์ พัฒนพันธ์ชัย ปลัดกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม กรรมการโดยต�ำแหน่ง ชัย วุฒิวิวัฒน์ชัย ผู้แทนผู้อ�ำนวยการ ส�ำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีแห่งชาติ กรรมการโดยต�ำแหน่ง วิศิษฏ์ วิศิษฏ์สรอรรถ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ (ด้านนิติศาสตร์) สิบพร ถาวรฉันท์ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ (ด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์) สมหมาย ลักขณานุรักษ์ ผู้แทนผู้อ�ำนวยการ ส�ำนักงบประมาณ กรรมการโดยต�ำแหน่ง ชาติศิริ โสภณพนิช กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ (ด้านการเงิน) วิริยะ อุปัติศฤงค์ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ (ด้านวิศวกรรมศาสตร์) สุุรางคณา วายุุภาพ กรรมการและเลขานุุการ *ตั้งแต่วันที่ 15 เมษายน 2562 คณะกรรมการบริหารฯ ได้ปฏิบัติหน้าที่ ในฐานะคณะกรรมการก�ำกับส�ำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ ตามบทเฉพาะกาล พรบ. ส�ำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2562 *รายชื่อ ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2562
- 5. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 4 “ตััวเลข e-Commerce ที่่�สููงขึ้้�นทุุกปีี สะท้้อนการเปลี่่�ยนแปลง อย่่างมีีนััยสํําคััญ ทาง UNCTAD ก็็ตั้้�งเป้้าหมายของการพััฒนา อย่่างยั่่�งยืืน และคาดหวัังให้้ e-Commerce เป็็นเครื่่�องมืือสํําคััญ ที่่�ขัับเคลื่่�อนเศรษฐกิิจดิิจิิทััลของแต่่ละประเทศ ดิิฉัันเชื่่�อว่่า รายงานผลการสำำ�รวจมููลค่่า e-Commerce นี้้� จะเป็็นข้้อมููลหนึ่่�งที่่�สำำ�คััญ อัันจะนำำ�ไปสู่่�การกำำ�หนดนโยบายของ ประเทศที่่�เป็็น Fact-based policy และจะยิ่่�งช่่วยส่่งเสริิมให้้ e-Commerce ไทยก้้าวไกลยิ่่�งขึ้้�น” จีราวรรณ บุญเพิ่ม ที่่�ปรึึกษา โครงการสำำ�รวจมููลค่่าพาณิิชย์์อิิเล็็กทรอนิิกส์์ ในประเทศไทย ปีี 2562
- 7. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 6 “เราก�ำลังเข้าสู่ยุค Internet of Behavior ที่ธุรกิจ e-Commerce ต้องปรับตัวตามพฤติกรรมของผู้บริโภค นั่นหมายถึงเราต้องเข้าใจลูกค้าในทุกมิติ และต้องพยากรณ์ความต้องการของเขาในอนาคตได้ สมรภูมิธุรกิจ e-Commerce จึงก�ำลังจะถึงจุดเปลี่ยนส�ำคัญอีกครั้ง” คุุณปฐม อิินทโรดม กรรมการ Creative Digital Economy สภาหอการค้้าแห่่งประเทศไทย และกรรมการสภาดิิจิิทััลเพื่่�อเศรษฐกิิจและสัังคม แห่่งประเทศไทย
- 8. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 7 “การค้าในระบบ e-Commerce แม้ว่าลูกค้าจะสั่งซื้อออนไลน์จ�ำนวนมาก ถึงขั้นที่บางออฟฟิศ ต้องขอให้พนักงานระงับการสั่งซื้อและจัดส่งของมาที่ออฟฟิศ แต่ตลาด e-Commerce โตทุกปีร้อยละ 30 เมื่อเทียบกับมูลค่าของการซื้อขายโดยรวมแล้ว ยังเพียงแค่ร้อยละ 1-2 เท่านั้น แสดงให้เห็นว่า ตลาด e-Commerce ยังมีโอกาสเติบโตอีกมาก” คุณธนาวัฒน์ มาลาบุปผา นายกสมาคมผู้ประกอบการพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ไทย
- 9. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 8 “สพธอ. มุ่งหวังให้ผลการส�ำรวจมูลค่า e-Commerce นี้ ช่วยสะท้อนสถานภาพข้อเท็จจริงในการพัฒนาประเทศไทย ในการน�ำข้อมูลไปใช้ในการก�ำหนดนโยบาย และยุทธศาสตร์ในการส่งเสริมธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ และพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ของประเทศ และเป็นข้อมูลช่วย ผู้ประกอบการไปใช้ในการวางแผน และก�ำหนดกลยุทธ์ทางการตลาด ทาง สพธอ. ขอให้ความมั่นใจกับผู้ประกอบการว่า ทุกข้อมูลที่ได้รับมีการรักษาข้อมูลเป็นความลับ และจะถูกน�ำไปใช้เพื่อประมวลผล และวิเคราะห์ ตามหลักสถิติเท่านั้น”
- 10. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 9
- 11. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 10 ค�ำน�ำ “e-Commerce บ้านเราจะโตอย่างไรและไปในทิศทางไหน” การมีข้อมูล สถานภาพรวมตลาด e-Commerce จึงมีความส�ำคัญต่อการน�ำไปใช้วางแผนกลยุทธ์ ทั้งระดับนโยบายและในการท�ำธุรกิจ และเป็นแรงผลักดันให้ สพธอ. ร่วมมือกับเครือข่ายส�ำคัญ อย่างส�ำนักงานสถิติแห่งชาติท�ำการส�ำรวจมูลค่า e-Commerce ในประเทศไทย (Value of e-Commerce in Thailand) อย่างต่อเนื่องเป็นปีที่ 5 นับตั้งแต่ปี 2558 โดยด�ำเนินการตาม ระเบียบวิธีวิจัยเพื่อให้ได้ข้อมูลที่มีความถูกต้องแม่นย�ำใกล้เคียงกับสถานภาพ e-Commerce ของประเทศไทยมากที่สุด ปีนี้ สพธอ. ได้จัดเก็บมูลค่า e-Commerce ปี 2561 และคาดการณ์มูลค่าในปี 2562 จากการส�ำรวจผู้ประกอบการ e-Commerce ทั้งประเทศ ที่รวบรวมรายชื่อและได้รับ ความร่่วมมืือจากสมาคมผู้้�ประกอบการ e-Commerce ไทย กรมพััฒนาธุุรกิิจการค้้า (DBD) และ สำำ�นัักงานสถิิติิแห่่งชาติิ มากกว่่า 682,375 ราย ซึ่่�งน่่ายิินดีีว่่า จำำ�นวนผู้้�ประกอบการและมููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทยมีีอััตราการเติิบโตอย่่างต่่อเนื่่�อง เพิ่่�มจาก 2.76 ล้้านล้้านบาท ในปีี 2560 เป็็น 3.76 ล้้านล้้านบาท ในปีี 2561 และมีีการคาดการณ์์ว่่า มููลค่่าของ e-Commerce ในรอบปีี 2562 จะมีีมููลค่่าสููงถึึง 4.02 ล้้านล้้านบาท หรืือมีีอััตราการเติิบโตร้้อยละ 36.36 ในช่วงปี 2560-2561 และคาดการณ์การเติบโต ร้อยละ 6.91 ในช่วงปี 2561-2562 โดยส่วนใหญ่ เป็นการซื้อ-ขายระหว่างองค์กรธุรกิจกับองค์กรธุรกิจด้วยกัน หรือ B2B คิดเป็นร้อยละ 47.80 หรือ 1.80 ล้านล้านบาท การซื้อ-ขายระหว่างองค์กรธุรกิจกับผู้บริโภค หรือ B2C คิดเป็น 1.41 ล้านล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 37.46 และการซื้อ-ขายระหว่างองค์กรธุรกิจกับหน่วยงาน ภาครัฐ หรือ B2G คิดเป็น 555,326.98 ล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 14.74 ของมูลค่าทั้งหมด สพธอ. ขอขอบพระคุณทุกหน่วยงานที่ให้ความร่วมมือในการส�ำรวจนี้จนส�ำเร็จลุล่วง ไปได้ด้วยดี และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความร่วมมือที่ดีเช่นนี้ จากทุกท่านในโอกาสต่อไป คณะผู้จัดท�ำ ส�ำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม มกราคม 2563
- 12. สำ�นักงานพัฒน��ธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 11 สารบัญ ค�ำน�ำ 10 สารบััญ 11 สารบััญภาพ 12 บทสรุุปผู้้�บริิหาร 18 ผลการสำำ�รวจที่่�สำำ�คััญ 26 1. มููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทย 26 2. มููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทย จำำ�แนกตามประเภทผู้้�ประกอบการ 36 3. มููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทย จำำ�แนกตามประเภทอุุตสาหกรรม 42 4. มููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทย จำำ�แนกตามขนาดของธุุรกิิจ 51 5. ช่่องทางการชำำ�ระเงิินของธุุรกิิจ e-Commerce ในยุุคเศรษฐกิิจดิิจิิทััล 65 6. ช่่องทางการขนส่่งสิินค้้าและบริิการที่่�ผู้้�ประกอบการใช้้งานในยุุคเศรษฐกิิจดิิจิิทััล 74 7. ช่่องทางการตลาดออนไลน์์ ที่่�ผู้้�ประกอบการใช้้ในการประชาสััมพัันธ์์สิินค้้า และบริิการ 76 8. ด้้าน Digital Workforce ของธุุรกิิจ e-Commerce ecosystem 79 9. ประเด็็นที่่�ส่่งผลกระทบสำำ�คััญต่่อผู้้�ประกอบการ e-Commerce ไทย 92 และข้อเสนอแนะ ภาคผนวก 95
- 13. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 12 สารบัญภาพ ภาพที่่� 1 มููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทย ปีี 2559-2561 และคาดการณ์์ปีี 2562 26 ภาพที่่� 2 มููลค่่า e-Commerce แบบ B2C ของประเทศต่่าง ๆ ปีี 2560-2561 27 ภาพที่่� 3 มููลค่่า e-Commerce แบบ B2C เฉลี่่�ยต่่อหััวประชากรของประเทศต่่าง ๆ ปีี 2560-2561 30 ภาพที่่� 4 ร้้อยละของมููลค่่า e-Commerce ปีี 2559-2561 และคาดการณ์์ปีี 2562 จำำ�แนกตามมููลค่่าขายสิินค้้าภายในประเทศและต่่างประเทศ 32 ภาพที่่� 5 ร้้อยละของผู้้�ประกอบการ e-Commerce ปีี 2559-2561 จำำ�แนกตามลัักษณะการขายสิินค้้าและบริิการ (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 34 ภาพที่่� 6 มููลค่่า e-Commerce ปีี 2559-2561 และคาดการณ์์ปีี 2562 จำำ�แนกตามประเภทผู้้�ประกอบการ (รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 36 ภาพที่่� 7 ร้้อยละของมููลค่่า e-Commerce ปีี 2559-2561 และคาดการณ์์ปีี 2562 จำำ�แนกตามประเภทผู้้�ประกอบการ (รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 38 ภาพที่่� 8 ร้้อยละของมููลค่่า e-Commerce ปีี 2559-2561 และคาดการณ์์ปีี 2562 จำำ�แนกตามประเภทผู้้�ประกอบการ (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 40 ภาพที่่� 9 มููลค่่า e-Commerce ปีี 2559-2561 และคาดการณ์์ปีี 2562 จำำ�แนกตามประเภทอุุตสาหกรรม (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 42 ภาพที่่� 10 ร้้อยละของมููลค่่า e-Commerce ปีี 2559-2561 และคาดการณ์์ ปีี 2562 รายอุุตสาหกรรม (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 43 ภาพที่ 11 มูลค่า e-Commerce ปี 2559-2561 และคาดการณ์ปี 2562 ของอุุตสาหกรรมการค้้าปลีีก และการค้้าส่่ง จำำ�แนกตามประเภทสิินค้้า และบริิการ (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 46 ภาพที่่� 12 มููลค่่า e-Commerce ปีี 2559-2561 และคาดการณ์์ปีี 2562 ของอุุตสาหกรรมศิิลปะ ความบัันเทิิง และนัันทนาการ จำำ�แนกตามประเภทสิินค้้า และบริิการ (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 49
- 14. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 13 ภาพที่่� 13 มููลค่่า e-Commerce ปีี 2559-2561 และคาดการณ์์ปีี 2562 จำำ�แนกตามขนาดของธุุรกิิจ e-Commerce (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 51 ภาพที่ 14 มูลค่า e-Commerce ปี 2561 รายอุตสาหกรรม จำำ�แนกตามขนาดของธุุรกิิจ e-Commerce (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 54 ภาพที่่� 15 ��าดการณ์์มููลค่่า e-Commerce ปีี 2562 รายอุุตสาหกรรม จำำ�แนกตามขนาดของธุุรกิิจ e-Commerce (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 56 ภาพที่ 16 มูลค่า e-Commerce ปี 2561 กลุ่มอุตสาหกรรมการค้าปลีก และการค้าส่ง รายประเภทสินค้าและบริการ จ�ำแนกตามขนาดของธุรกิจ e-Commerce (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 58 ภาพที่่� 17 ร้้อยละของมููลค่่า e-Commerce ปีี 2561 กลุ่มอุตสาหกรรมการค้าปลีก และการค้าส่ง รายประเภทสินค้าและบริการ จำำ�แนกตามขนาดของธุุรกิิจ e-Commerce (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 60 ภาพที่่� 18 มููลค่่า e-Commerce ปีี 2561 รายอุุตสาหกรรม จำำ�แนกตามช่่องทางการขายผ่่านทางออนไลน์์ของผู้้�ประกอบการ SMEs (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 62 ภาพที่่� 19 ร้้อยละของมููลค่่า e-Commerce ปีี 2561 รายอุุตสาหกรรม จำำ�แนกตามช่่องทางการขายผ่่านทางออนไลน์์ของผู้้�ประกอบการ SMEs 5 อัันดัับแรก (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) 63 ภาพที่่� 20 ร้้อยละของมููลค่่าการชำำ�ระเงิิน ที่่�ผู้้�บริิโภคชำำ�ระเงิินให้้แก่่กลุ่่�มผู้้�ประกอบการ SMEs ในปีี 2561 65 ภาพที่่� 21 ร้้อยละของมููลค่่าการชำำ�ระเงิินทางออนไลน์์ ที่่�ผู้้�บริิโภคชำำ�ระเงิินให้้แก่่กลุ่่�มผู้้�ประกอบการ SMEs ในปีี 2561 67 ภาพที่่� 22 ร้้อยละของมููลค่่าการชำำ�ระเงิิน ที่่�ผู้้�บริิโภคชำำ�ระเงิินให้้แก่่กลุ่่�มผู้้�ประกอบการ Enterprises ในปีี 2561 68
- 15. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 14 ภาพที่่� 23 ร้้อยละของมููลค่่าการชำำ�ระเงิิน ที่่�ผู้้�บริิโภคชำำ�ระเงิินให้้แก่่กลุ่่�มผู้้�ประกอบการ SMEs ของอุุตสาหกรรมการค้้าปลีีก และการค้้าส่่ง ในปีี 2561 70 ภาพที่่� 24 ร้้อยละของมููลค่่าการชำำ�ระเงิิน ที่่�ผู้้�บริิโภคชำำ�ระเงิินให้้แก่่กลุ่่�มผู้้�ประกอบการ Enterprises ของอุุตสาหกรรมการค้้าปลีีก และการค้้าส่่ง ในปีี 2561 72 ภาพที่่� 25 ร้้อยละของผู้้�ประกอบการ e-Commerce ปีี 2561 จำำ�แนกตามช่่องทางการขนส่่งสิินค้้าและบริิการ 74 ภาพที่่� 26 ช่่องทางการตลาดออนไลน์์ ที่่�ผู้้�ประกอบการ e-Commerce ใช้้ในการประชาสััมพัันธ์์สิินค้้าและบริิการ ในปีี 2561 76 ภาพที่่� 27 สายงานด้้าน Digital Workforce ที่่�ผู้้�ประกอบการ e-Commerce ในกลุ่่�ม SMEs ขาดแคลนมากที่่�สุุด 79 ภาพที่ 28 สายงานด้าน Digital Workforce ที่ผู้ประกอบการ e-Commerce ในกลุ่่�ม Enterprises ขาดแคลนมากที่่�สุุด 80 ภาพที่่� 29 พนัักงานและผู้้�บริิหารสายดิิจิิทััล ที่่�ผู้้�ประกอบการ e-Commerce ในกลุ่่�ม SMEs มีีความพอใจในการให้้ค่่าตอบแทนสููงที่่�สุุด 82 ภาพที่่� 30 พนัักงานและผู้้�บริิหารสายดิิจิิทััล ที่่�ผู้้�ประกอบการ e-Commerce ในกลุ่่�ม Enterprises มีีความพอใจในการให้้ค่่าตอบแทนสููงที่่�สุุด 84 ภาพที่ 31 ทักษะความสามารถด้านดิจิทัล ที่ผู้ประกอบการ e-Commerce ในกลุ่่�ม SMEs มีีการส่่งเสริิมให้้แก่่บุุคลากร 86 ภาพที่่� 32 ทัักษะความสามารถด้้านดิิจิิทััล ที่่�ผู้้�ประกอบการ e-Commerce ในกลุ่่�ม Enterprises มีีการส่่งเสริิมให้้แก่่บุุคลากร 88 ภาพที่่� 33 รููปแบบการพััฒนาบุุคลากรของบริิษััท/องค์์กร เพื่่�อรัับกัับยุุค Disruptive เทคโนโลยีี เพื่่�อสร้้าง Digital Workforce ในกลุ่่�ม SMEs 90 ภาพที่่� 34 รููปแบบการพััฒนาบุุคลากรของบริิษััท/องค์์กร เพื่่�อรัับกัับยุุค Disruptive เทคโนโลยีี เพื่่�อสร้้าง Digital Workforce ในกลุ่่�ม Enterprises 91
- 16. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 15
- 17. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่���พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 16
- 18. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 17
- 19. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 18 บทสรุปผู้บริหาร การขัับเคลื่่�อนประเทศไทยสู่่� “ดิิจิิทััลไทยแลนด์์” (Digital Thailand) โดย การนำำ�เทคโนโลยีีดิิจิิทััลมาใช้้อย่่างเต็็มศัักยภาพเพื่่�อเป็็นหลัักในการพััฒนาเศรษฐกิิจและสัังคม ของประเทศ จำำ�เป็็นต้้องมีีข้้อมููลสถิิติิ (Statistics Data and Information) ใช้้ในการตััดสิินใจ เชิิงนโยบาย รวมไปถึึงใช้้ข้้อมููลในการวิิเคราะห์์สภาวะเศรษฐกิิจดิิจิิทััลระดัับประเทศ ซึ่่�งสำำ�นัักงาน พััฒนาธุุรกรรมทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์ (สพธอ.) หรืือ ETDA ได้้รัับมอบหมายภารกิิจจากสำำ�นัักงาน สถิิติิแห่่งชาติิในการสำำ�รวจข้้อมููลมููลค่่า e-Commerce ของประเทศไทย ซึ่ึึ��งการสำำ�รวจในครั้้�งนี้้� มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อเก็็บรวบรวมข้้อมููลสถิิติิมููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทยที่่�มีี ความครอบคลุุม และเป็็นที่่�ยอมรัับในระดัับสากล สามารถนำำ�มาใช้้อ้้างอิิงหรืือเปรีียบเทีียบกัับ ต่่างประเทศในระดัับโลกได้้รวมถึึงเพื่่�อให้้หน่่วยงานที่่�เกี่่�ยวข้้องทั้้�งภาครััฐและภาคเอกชน สามารถนำำ�ข้้อมููลจากผลการสำำ�รวจครั้้�งนี้้�ไปใช้้ประกอบการวางนโยบาย การบริิหาร จััดการกลยุุทธ์์ การวางแผนการดำำ�เนิินธุุรกิิจทั้้�งในระดัับองค์์กร รวมถึึงระดัับประเทศ เพื่่�อปรัับตััวให้้สอดคล้้องกัับสภาพตลาดที่่�เปลี่่�ยนแปลงไป ซึ่ึึ��งจะช่่วยให้้เกิิดการพััฒนา ในธุุรกิิจ e-Commerceให้้สามารถแข่่งขัันได้้ ทั้้�งในระดัับภููมิิภาค และระดัับสากลอย่่าง มีีประสิิทธิิภาพและยั่่�งยืืน การสำำ�รวจครั้้�งนี้้�เป็็นการสำำ�รวจมููลค่่า e-Commerce ปีี 2561 และคาดการณ์์มููลค่่า e-Commerce ปีี 2562 สำำ�หรัับกรอบประชากรที่่�ใช้้ในการสำำ�รวจครั้้�งนี้้� ประกอบด้้วย ประชากรที่่�เป็็นผู้้�ประกอบการ e-Commerce รวมทั้้�งสิ้้�น 682,375 ราย โดยอ้้างอิิงรายชื่่�อ จากสมาคมผู้้�ประกอบการพาณิิชย์์อิิเล็็กทรอนิิกส์์ไทย กรมพััฒนาธุุรกิิจการค้้า (DBD) และสำำ�นัักงานสถิิติิแห่่งชาติิ เมื่่�อทราบกรอบประชากรแล้้วจึึงใช้้กระบวนการประมวลผล ทางสถิิติิ สามารถกำำ�หนดเป็็นกลุ่่�มตััวอย่่างที่่�เป็็นตััวแทนของผู้้�ประกอบการที่่�มีีผลประกอบการ e-Commerce น้้อยกว่่า 50 ล้้านบาทต่่อปีี (ต่่อไปนี้้�เรีียกว่่า “SMEs”) จำำ�นวน 2,080 ราย และตััวแทนของผู้้�ประกอบการที่่�มีีผลประกอบการ e-Commerce มากกว่่าหรืือเท่่ากัับ 50 ล้้านบาทต่่อปีี (ต่่อไปนี้้�เรีียกว่่า “Enterprises”) จำำ�นวน 141 ราย (สามารถดููรายละเอีียด ของระเบีียบวิิธีีวิิจััยเพิ่่�มเติิมได้้จากภาคผนวกท้้ายเล่่ม)
- 20. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 19 ในการสำำ�รวจครั้้�งนี้้� เป็็นการสำำ�รวจมููลค่่า e-Commerce ปีี 2561 และคาดการณ์์มููลค่่า e-Commerce ปีี 2562 โดยแบ่่งมิิติิในการสำำ�รวจออกเป็็น 3 ด้้าน ดัังนี้้� มิิติิที่่�หนึ่่�ง สำำ�รวจโดยแบ่่งมููลค่่า e-Commerce ตามลัักษณะทางธุุรกิิจ ได้้แก่่ B2B B2C และ B2G โดยข้้อมููล B2G ได้้มาจากกรมบััญชีีกลาง กระทรวงการคลััง กล่่าวคืือ เป็นมูลค่าการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ ซึ่งในการส�ำรวจครั้งนี้ มูลค่าการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ จะประกอบด้วยการจัดหาพัสดุด้วยวิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Market: e-Market) และด้วยวิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Bidding: e-Bidding) เท่านั้น มิิติิที่่�สอง สำำ�รวจโดยแบ่่งมููลค่่า e-Commerce ตามรายได้้ของผู้้�ประกอบการ e-Commerce ออกเป็็น 2 กลุ่่�มใหญ่่ ได้้แก่่ ผู้้�ประกอบการที่่�มีีผลประกอบการ e-Commerce น้้อยกว่่า 50 ล้้านบาทต่่อปีี (ต่่อไปนี้้�เรีียกว่่า “SMEs”) และผู้้�ประกอบการที่่�มีีผลประกอบการ e-Commerce มากกว่่าหรืือเท่่ากัับ 50 ล้้านบาทต่่อปีี (ต่่อไปนี้้�เรีียกว่่า “Enterprises”) มิิติิที่่�สาม สำำ�รวจโดยแบ่่งมููลค่่า e-Commerce ตามการแบ่่งประเภทอุุตสาหกรรม ISIC Rev.4 (International Standard Industrial Classification of All Economic Activities Rev.4) แบ่งเป็น 8 กลุ่มอุตสาหกรรม ดังนี้ อุตสาหกรรมการผลิต อุตสาหกรรม การค้้าปลีีก และการค้้าส่่ง อุุตสาหกรรมการขนส่่ง อุุตสาหกรรมการให้้บริิการที่่�พััก อุุตสาหกรรม ข้้อมููลข่่าวสารและการสื่่�อสาร อุุตสาหกรรมการประกัันภััย อุุตสาหกรรมศิิลปะ ความบัันเทิิง และนัันทนาการ และอุุตสาหกรรมการบริิการด้้านอื่่�น ๆ ทั้งนี้ มูลค่า e-Commerce ของอุตสาหกรรมการให้บริการที่พัก ใช้ข้อมูลจาก กรมการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ส่วนมูลค่าe-Commerceของอุตสาหกรรมการประกันภัยใช้ข้อมูลจากส�ำนักงานคณะกรรมการ ก�ำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.)
- 21. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 20 ผลการสำำ�รวจมููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทย ปีี 2561 และคาดการณ์์มููลค่่า e-Commerce ปีี 2562 ที่่�สำำ�คััญ สามารถสรุุปได้้ดัังนี้้� มููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทย ปีี 2561 ในปีี 2561 ประเทศไทยมีีมููลค่่า e-Commerce เป็็นจำำ�นวนทั้้�งสิ้้�น 3,767,045.45 ล้้านบาท ซึ่่�งมีีอััตราการเติิบโตเพิ่่�มขึ้้�นจาก ปีี 2560 สููงถึึงร้้อยละ 36.36 (โดยเทีียบจาก มูลค่า e-Commerce ในปี 2560 จ�ำนวน 2,762,503.22 ล้านบาท) เมื่่�อพิิจารณามููลค่่า e-Commerce ปีี 2561 พบว่่า ส่่วนใหญ่่เป็็นมููลค่่า e-CommerceแบบB2Bจำำ�นวน1,800,733.45ล้้านบาทหรืือคิิดเป็็นร้้อยละ47.80ของมููลค่่า e-Commerce ปีี 2561รองลงมา คืือ มููลค่่าe-Commerce แบบ B2C จำำ�นวน 1,410,985.02 ล้้านบาทหรืือคิิดเป็็นร้้อยละ37.46และมููลค่่าe-CommerceแบบB2Gจำำ�นวน555,326.98 ล้้านบาท หรืือคิิดเป็็นร้้อยละ 14.74 โดยในส่่วนของมููลค่่า e-Commerce แบบ B2G ได้้มาจาก กรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลัง กล่าวคือ เป็นมูลค่าการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ ซึ่งในการส�ำรวจครั้งนี้ มูลค่าการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ จะประกอบด้วยการจัดหาพัสดุ ด้วยวิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Market: e-Market) และด้วยวิธีประกวดราคา อิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Bidding: e-Bidding) ในขณะที่่�อััตราการเติิบโตของมููลค่่า e-Commerce ปีี 2561 เมื่่�อเทีียบกัับปีี 2560 พบว่่า มููลค่่า e-Commerce แบบ B2B ของปีี 2561 มีีอััตราการเติิบโตเพิ่่�มขึ้้�นร้้อยละ 19.40 ส่่วนมููลค่่า e-Commerce แบบ B2C ของปีี 2561 มีีอััตราการเติิบโตเพิ่่�มขึ้้�นร้้อยละ 85.92 และมููลค่่า e-Commerce แบบ B2G ของปีี 2561 มีีอััตราการเติิบโตเพิ่่�มขึ้้�นร้้อยละ 12.08 ตามลำำ�ดัับ
- 22. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 21 นอกจากนี้้� มููลค่่า e-Commerce ปีี 2561 (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ) จาก 8 หมวดอุุตสาหกรรม พบว่่า อุุตสาหกรรมที่่�มีีมููลค่่า e-Commerce มากที่่�สุุด อัันดัับที่่� 1 ได้้แก่่ อุุตสาหกรรมการค้้าปลีีก และการค้้าส่่ง มีีมููลค่่า e-Commerce จำำ�นวน 1,256,976.28 ล้้านบาท หรืือคิิดเป็็นร้้อยละ 39.14 อัันดัับที่่� 2 อุุตสาหกรรมการให้้บริิการที่่�พััก มีีมููลค่่า e-Commerceจ�ำนวน905,683.41ล้านบาทหรือคิดเป็นร้อยละ28.20อันดับที่3อุตสาหกรรม การผลิต มีมูลค่า e-Commerce จ�ำนวน 475,041.09 ล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 14.79 อันดับที่4อุตสาหกรรมข้อมูลข่าวสารและการสื่อสารมีมูลค่าe-Commerceจ�ำนวน417,579.23 ล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 13.00 อันดับที่ 5 อุตสาหกรรมการขนส่ง มีมูลค่า e-Commerce จ�ำนวน 118,518.70 ล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 3.69 อันดับที่ 6 ธุรกิจบริการอื่น ๆ มีมูลค่า e-Commerce จ�ำนวน 24,772.96 หรือคิดเป็นร้อยละ 0.77 อันดับที่ 7 อุตสาหกรรม ศิลปะ ความบันเทิง และนันทนาการ มีมูลค่า e-Commerce จ�ำนวน 12,711.07 ล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 0.40 และอันดับที่ 8 อุตสาหกรรมการประกันภัย มีมูลค่า e-Commerce จ�ำนวน 435.73 ล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 0.01 ตามล�ำดับ การคาดการณ์์มููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทย ปีี 2562* จากการคาดการณ์์ ในปีี 2562 พบว่่า มููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทยจะมีี มููลค่่าประมาณ 4,027,277.83 ล้้านบาท ซึ่่�งนัับว่่าจะมีีอััตราการเติิบโตเพิ่่�มขึ้้�นจากปีี 2561 คิดเป็นร้อยละ 6.91 (โดยเทียบจากมูลค่า e-Commerce ในปี 2561 จ�ำนวน 3,767,045.45 ล้านบาท) เมื่อพิจารณามูลค่า e-Commerce คาดการณ์ปี 2562 พบว่า ส่วนใหญ่เป็นมูลค่า e-Commerce แบบ B2B จ�ำนวน 1,910,754.36 ล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 47.45 ของมููลค่่า e-Commerce รองลงมา คืือ มููลค่่า e-Commerce แบบ B2C จำำ�นวน 1,497,193.15 ล้้านบาท หรืือคิิดเป็็นร้้อยละ 37.18 และมููลค่่า e-Commerce แบบ B2G จำำ�นวน 619,330.31 ล้้านบาท หรืือคิิดเป็็นร้้อยละ 15.38 ตามลำำ�ดัับ * การวิเคราะห์คาดการณ์ปี 2562 ดำ�เนินการในช่วงต้นการเกิดสถานการณ์ ไวรัสโคโรน่า สายพันธุ์ใหม่ 2019 (COVID-19) อาจทำ�ให้ตัวเลขที่คาดการณ์ไว้มีความคลาดเคลื่อน
- 23. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 22 โดยอััตราการเติิบโตของมููลค่่า e-Commerce คาดการณ์์ ปีี 2562 เมื่่�อเทีียบกัับ ปีี 2561 พบว่่า มููลค่่า e-Commerce แบบ B2B และ B2C ของปีี 2562 มีีอััตราการเติิบโต เพิ่่�มขึ้้�นเท่่ากััน คืือ อยู่่�ที่่�ร้้อยละ 6.11 ในขณะที่่�มููลค่่า e-Commerce แบบ B2G ของปีี 2562 มีีอััตราการเติิบโตเพิ่่�มขึ้้�นร้้อยละ 11.53 หากแบ่่งการคาดการณ์์มููลค่่า e-Commerce ปีี 2562 (ไม่่รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้าง ของภาครััฐ) อุุตสาหกรรมที่่�มีีมููลค่่า e-Commerce สููงที่่�สุุด ได้้แก่่ อุุตสาหกรรมการค้้าปลีีก และการค้้าส่่งมีีมููลค่่าทั้้�งหมด1,297,712.36ล้้านบาทคิิดเป็็นร้้อยละ38.08ของมููลค่่าทั้้�งหมด รองลงมา คืือ อุุตสาหกรรมการให้้บริิการที่่�พััก มีีมููลค่่า 981,257.98 ล้้านบาท คิิดเป็็นร้้อยละ 28.79 ของมููลค่่าทั้้�งหมด อุุตสาหกรรมการผลิิต มีีมููลค่่า 499,274.59 ล้้านบาท คิิดเป็็นร้้อยละ 14.65 ของมููลค่่าทั้้�งหมด อุุตสาหกรรมข้้อมููลข่่าวสารและการสื่่�อสาร มีีมููลค่่า 434,801.56 ล้้านบาท คิิดเป็็นร้้อยละ 12.76 ของมููลค่่าทั้้�งหมด อุุตสาหกรรมการขนส่่ง มีีมููลค่่า 155,618.16 ล้้านบาท คิิดเป็็นร้้อยละ 4.57 ของมููลค่่าทั้้�งหมด อุุตสาหกรรมการบริิการอื่่�น ๆ มีีมููลค่่า 23,239.74 ล้้านบาท คิิดเป็็นร้้อยละ 0.68 ของมููลค่่าทั้้�งหมด อุุตสาหกรรมศิิลปะ ความบัันเทิิง และนัันทนาการ มีีมููลค่่า 15,460.89 ล้้านบาท คิิดเป็็นร้้อยละ 0.45 ของมููลค่่า ทั้้�งหมด และอุุตสาหกรรมการประกัันภััย มีีมููลค่่า 582.24 ล้้านบาท คิิดเป็็นร้้อยละ 0.02 ของมููลค่่าทั้้�งหมด ตามลำำ�ดัับ จากข้อมูลดังที่กล่าวมาข้างต้น จะเห็นได้ว่าธุรกิจ e-Commerce โดยส่วนใหญ่ จะมี ทิศทางการเติบโตเพิ่มขึ้นทุกปีอย่างมีนัยส�ำคัญ โดยมีแรงสนับสนุนมาจาก 3 ปัจจัยหลัก ได้แก่ ปัจจัยที่หนึ่ง ผู้ประกอบการ e-Commerce มีการขยายจ�ำนวนเพิ่มขึ้น อย่างต่อเนื่อง เนื่องจากเมื่อผู้ซื้อชอบซื้อของออนไลน์ อีกทั้งผู้ซื้อออนไลน์มีอายุน้อยลง ซึ่งช่วยขยายฐานผู้ซื้อให้เพิ่มมากขึ้น โดยสามารถอธิบายได้ดังต่อไปนี้ การที่ผู้ขายต้องมีช่องทาง e-Commerce เป็นของตัวเองเพื่อรองรับความต้องการ (Demands) ของลูกค้า เห็นได้ชัดว่า ในปัจจุบัน การที่ร้านค้า และผู้ประกอบการทั้งขนาดเล็ก ขนาดย่อม และขนาดใหญ่ “ส่วนใหญ่” ต่างมีช่องทาง e-Commerce เป็นของตัวเอง เพื่อขายสินค้าให้กับ ฐานลูกค้าเก่าและลูกค้าใหม่ผ่านทางเว็บไซต์ e-Commerce, เพจ Social Commerce อย่าง Facebook, Instagram, LINE เป็นต้น และแอปพลิเคชัน e-Commerce โดยเฉพาะ สินค้าอุปโภคบริโภคต่าง ๆ เนื่องจากการมีหน้าร้านออฟไลน์เพียงอย่างเดียวไม่สามารถท�ำให้ กิจการอยู่รอดในยุค Digital Disruption ดังเห็นได้จากรายงาน The Standard.co อ้างอิง
- 24. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 23 สถิติจาก Facebook ประเทศไทย ปี 2562 มีผู้ใช้งานเปิดเพจส่วนตัวและซื้อขายสินค้ากว่า 52 ล้านบัญชี เพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้าถึงร้อยละ 16 และการที่มีผู้ซื้ออายุน้อยมากขึ้น ช่วยขยาย ฐานของผู้ซื้อเพิ่มขึ้นอีก โดย Facebook มีการแบ่งผู้ซื้อออกเป็น 3 ช่วงอายุ (Generation) คือ (1) Gen-Millennial อายุ 13-34 ปี นิยมซื้อสินค้าและบริการออนไลน์ ผ่านทาง Facebook กว่าร้อยละ 45 (2) Gen-X อายุ 35-54 ปี นิยมซื้อสินค้าและบริการออนไลน์ผ่านทาง Facebook กว่าร้อยละ 44 (3) Gen Baby Boomer อายุ 55 ปีขึ้นไป นิยมซื้อสินค้าและบริการออนไลน์ ทาง Facebook กว่าร้อยละ 12 แสดงให้เห็นว่า ร้านค้าและผู้ประกอบการจึงต้องปรับตัว เพื่อตอบสนองผู้ซื้อหรือลูกค้ายุคใหม่ ส่งผลให้ร้านค้าและผู้ประกอบการ e-Commerce ในประเทศไทยมีการขยายตัวเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยในปี 2561 ที่ผ่านมา ประเทศไทย มีจ�ำนวนผู้ประกอบการ e-Commerce ทั้งหมด 682,375 ราย เพิ่มจากปี 2560 ที่มี ผู้ประกอบการทั้งหมด 644,071 ราย คิดเป็นร้อยละ 5.94 โดยผู้ประกอบการเหล่านี้มีอัตรา การเติิบโตมููลค่่าขาย e-Commerce ที่่�เพิ่่�มขึ้้�นจาก ปีี 2560 สููงถึึงร้้อยละ 36.36 แสดงให้้เห็็นถึึง ศัักยภาพทั้้�งผู้้�ซื้้�อผู้้�ขาย ส่่งผลถึึงการเติิบโตของ e-Commerce ไทยอย่่างมีีนััยสำำ�คััญ ปััจจััยที่่�สอง การทุ่่�มงบประมาณในการประชาสััมพัันธ์์ การทำำ�การตลาด และ โปรโมชััน e-Commerce ของร้้านค้้าและผู้้�ประกอบการรายใหญ่่ อาทิิ Lazada, Shopee, JD Central, Pomelo ที่่�เป็็นหนึ่่�งในผู้้�นำำ�ด้้าน e-Marketplace platform ของไทยในปีีที่่�ผ่่านมา โดยยัักษ์์ใหญ่่ด้้าน e-Commerce เหล่่านี้้�ได้้ทำำ�การแข่่งขัันกัันอย่่างต่่อเนื่่�องผ่่านการจััดโปรโมชััน ในช่่วงเทศกาลต่่าง ๆ เช่่น การจััดแคมเปญ 8.8, 9.9, 11.11, 12.12 ซึ่่�งทำำ�ให้้แพลตฟอร์์ม เว็็บไซต์์ แอปพลิิเคชัันต่่าง ๆ ลดราคา ทุ่่�มงบประมาณทางการตลาดกว่่า 1,000 ร้้านค้้า หรืือแบรนด์์ อาทิิ เว็็บไซต์์ขายสิินค้้าและอุุปกรณ์์ไอทีี JIB เว็็บไซต์์เสื้้�อผ้้าแบรนด์์ Uniqlo เว็็บไซต์์ ซููเปอร์์มาร์์เก็็ตอย่่าง Villa market, Top Supermarket และ Big C super center เป็็นต้้น จากการสำำ�รวจช่่องทางในการประชาสััมพัันธ์์ การทำำ�การตลาดออนไลน์์ และโปรโมชััน e-Commerce ของผู้้�ประกอบการ อัันดัับ 1 มีีการโฆษณาผ่่าน Facebook สููงถึึงร้้อยละ 95 ของกลุ่่�มผู้้�ประกอบการรายใหญ่่ทั้้�งหมดและในส่่วนของผู้้�ประกอบการกลุ่่�ม SMEs นั้้�น ได้้มีีการใช้้ งบประมาณในการประชาสััมพัันธ์์ผ่่าน Facebook คิิดเป็็นร้้อยละ 30.27 ของงบประมาณ การทำำ�การตลาดออนไลน์์ทั้้�งหมด นอกจากนี้้� ข้้อมููลของสมาคมโฆษณาดิิจิิทััล (ประเทศไทย) รายงานผลว่่า ภาพรวมการใช้้เงิินโฆษณาดิิจิิทััล ปีี 2562 ถููกคาดการณ์์ว่่าจะสููงถึึง จำำ�นวน 20,163 ล้้านบาท เพิ่���มขึ้้�นร้้อยละ 19 จากปีีที่่�ผ่่านมา โดยแบ่่งเป็็น 9,019 ล้้านบาท
- 25. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 24 ในช่่วงครึ่่�งแรกของปีี และคาดว่่าในช่่วงครึ่่�งหลัังของปีีจะมีีเม็็ดเงิินสููงถึึง 11,144 ล้้านบาท โดยอุุตสาหกรรมที่่�ใช้้เงิินกัับโฆษณาดิิจิิทััล สููงสุุด 5 อัันดัับแรก ได้้แก่่ กลุ่่�มยานยนต์์ งบการตลาดจำำ�นวน 2,596 ล้้านบาท กลุ่่�มสกิินแคร์์ งบการตลาด จำำ�นวน 1,900 ล้้านบาท กลุ่่�มการสื่่�อสาร งบการตลาดจำำ�นวน 1,584 ล้้านบาท กลุ่่�มเครื่่�องดื่่�มไร้้แอลกอฮอลล์์ งบการตลาดจำำ�นวน1,436 ล้้านบาท และกลุ่่�มธนาคาร งบการตลาด จำำ�นวน 1,197 ล้้านบาท ตามลำำ�ดัับ ปััจจััยที่่�สาม การมาของเทคโนโลยีี 4G และ 5G รวมถึึงการพััฒนาด้้าน Internet และ e-Commerce infrastructure อย่่างต่่อเนื่่�อง ซึ่่�งทำำ�ให้้ e-Commerce ecosystem แข็็งแรงขึ้้�น นอกจากการซื้้�อขายออนไลน์์แบบทั่่�วไปแล้้ว ยัังมีีเทรนด์์ซื้้�อขายผ่่าน Video และ Live streaming ซึ่่�งทำำ�ให้้การซื้้�อขายเป็็นแบบ Real-time และไร้้ขีีดจำำ�กััด มากยิ่่�งขึ้้�น ปััจจุุบัันมีีการซื้้�อขายสิินค้้าตั้้�งแต่่เข็็มเย็็บผ้้า เสื้้�อผ้้า อาหาร จนถึึงรถยนต์์และบ้้าน ออนไลน์์ โดยไม่่จำำ�เป็็นต้้องพบหน้้ากััน ก็็สามารถชำำ�ระเงิินผ่่าน e-Payment ในรููปแบบต่่าง ๆ ได้้ แพลตฟอร์์มและช่่องทางที่่�เป็็นที่่�นิิยมในการซื้้�อขายสิินค้้าผ่่าน Live Streaming อาทิิ เพจ Facebook กลุ่่�มเฉพาะ Facebook group แพลตฟอร์์มสร้้างสรรค์์วิิดีีโอสั้้�น TikTok และ Instagram Story เป็็นต้้น การขายสิินค้้าผ่่าน Live Streaming ที่่�โด่่งดัังในประเทศไทย เช่่น บััง ฮาซััน พ่่อค้้าอาหารทะเลตากแห้้ง มีียอดคนดูู Live streaming และสั่่�งซื้้�อสิินค้้า e-Commerce กว่่า 100,000 คนต่่อครั้้�ง สร้้างรายได้้กว่่า 1 ล้้านบาทต่่อคืืน ยิ่่�งโครงสร้้าง เครืือข่่ายอิินเตอร์์เน็็ตพััฒนามากขึ้้�นเท่่าไร การค้้าขาย e-Commerce ก็็ยิ่่�งมีีรููปแบบ “ใหม่่” เกิิดขึ้้�นมากยิ่่�งขึ้้�น จะยิ่่�งทำำ�ให้้ช่่องว่่างระหว่่างผู้้�ซื้้�อผู้้�ขายน้้อยลง อีีกทั้้�งเพิ่่�มแรงจููงใจ ในการตััดสิินใจได้้ง่่ายขึ้้�นในการซื้้�อสิินค้้า
- 26. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 25
- 27. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 26 ผลการส�ำรวจที่ส�ำคัญ 1. มูลค่า e-Commerce ในประเทศไทย จากภาพที่ 1 ในปี 2561 ประเทศไทยมีมูลค่า e-Commerce ที่นับรวมมูลค่า การจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ จ�ำนวนทั้งสิ้น 3,767,045.45 ล้านบาท ซึ่งเติบโตเพิ่มขึ้น จากปี 2560 สูงถึงร้อยละ 36.36 ในขณะที่ ปี 2562 สามารถคาดการณ์มูลค่า e-Commerce ที่นับรวมมูลค่า การจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐได้เป็นจ�ำนวนทั้งสิ้น4,027,277.83ล้านบาทซึ่งจะมีอัตราการเติบโต เพิ่มขึ้นจาก ปี 2561 คิดเป็นร้อยละ 6.91 ภาพที่่� 1 มููลค่่า e-Commerce ในประเทศไทย ปีี 2559-2561 และคาดการณ์ปี 2562
- 28. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 27 ภาพที่ 2 มูลค่า e-Commerce แบบ B2C ของประเทศต่าง ๆ ปี 2560-2561
- 29. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 28 1 อ้างอิงแหล่งข้อมูลจาก จีน อ้างอิงข้อมูลจาก The International Trade Administration, U.S. Department of Commerce, https://www.export.gov/apex/article2?id=China-ecommerce สหรััฐอเมริิกา อ้���างอิิงข้้อมููลจาก US Census Bureau, www2.census.gov ญี่ปุ่น อ้างอิงข้อมูลจาก Japan Ministry of Economy, Trade and Industry, www.meti.go.jp ฝรั่งเศส อ้างอิงข้อมูลจาก e-Commerce foundation, www.ecommercenews.eu เกาหลีใต้ อ้างอิงจาก Korea Statistical Information Service, www.kosis.kr ไทย อ้างอิงข้อมูลจาก การส�ำรวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ ปี 2562, สพธอ. มาเลเซีย อ้างอิงข้อมูลจาก Malaysia Ministry of International Trade and Industry, www.miti.gov.my อินโดนีเซีย อ้างอิงข้อมูลจาก Statista, www.statista.com เวียดนาม อ้างอิงข้อมูลจาก EU-Vietnam Business Network, www.ukabc.org.uk สิิงคโปร์์ อ้้างอิิงจาก PPRO, 2018, www.ppro.com 2 อััตราแลกเปลี่่�ยน ณ วัันที่่� 25 ธัันวาคม 2562 ที่่� 30.3383 บาทต่่อดอลลาร์์สหรััฐฯ ข้้อมููลจากธนาคารแห่่งประเทศไทย จากการเปรียบเทียบมูลค่า e-Commerce เฉพาะในส่วนของมูลค่าที่เป็น B2C กับประเทศต่าง ๆ ได้แก่ จีน สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น ฝรั่งเศส เกาหลีใต้ และกลุ่มประเทศอาเซียน บางประเทศ เช่น ไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย เวียดนาม และสิงคโปร์1 ดังแสดงในภาพที่ 2 พบว่า มูลค่า e-Commerce แบบ B2C ในปี 2561 เพิ่มขึ้นทุกประเทศ โดยเฉพาะกลุ่มประเทศ ที่มีการพัฒนาทางเทคโนโลยีและการสื่อสารในอันดับต้น ๆ ของโลก เช่น จีน สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น ฝรั่งเศส และเกาหลีใต้ โดย ในปี 2561 จีน สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น ฝรั่งเศส และเกาหลีใต้ มีมูลค่า e-Commerce แบบB2Cทั้งสิ้น 1,330, 481.82, 165.65, 106.07 และ100.80 พันล้านดอลลาร์ สหรัฐฯ ตามล�ำดับ (คิดเป็น 40.35, 14.62, 5.03, 3.22 และ 3.06 ล้านล้านบาท ตามล�ำดับ2 ) ในขณะที่มูลค่า e-Commerce แบบ B2C ของประเทศในภูมิภาคอาเซียน เรียงตามล�ำดับ ได้แก่ ประเทศไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย เวียดนาม และสิงคโปร์ มีมูลค่าทั้งสิ้น 46.51, 21.53, 9.50, 7.65, และ 4.94 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ตามล�ำดับ (คิดเป็น 1.41, 0.65, 0.29, 0.23 และ 0.15 ล้านล้านบาท ตามล�ำดับ) หากเปรียบเทียบเฉพาะประเทศในกลุ่มอาเซียน จะเห็นได้ว่าประเทศที่มีอัตรา การเติบโตของมูลค่า e-Commerce แบบ B2C สูงที่สุด คือ ประเทศไทย โดยมีอัตราการเติบโต ของมูลค่า e-Commerce แบบ B2C ที่เพิ่มขึ้นจาก ปี 2560 คิดเป็นร้อยละ 99.61 รองลงมา ได้แก่ อินโดนีเซีย มีอัตราการเติบโตร้อยละ 15.71 เวียดนาม มีอัตราการเติบโตร้อยละ 14.00 มาเลเซีย มีอัตราการเติบโตร้อยละ 11.00 และสิงคโปร์ มีอัตราการเติบโตร้อยละ 7.16 ตามล�ำดับ
- 30. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 29 สาเหตุุที่่�ส่่งผลให้้มููลค่่า e-Commerce แบบ B2C ของทุุกประเทศมีีการเติิบโตขึ้้�น อย่่างต่่อเนื่่�องเป็็นผลมาจากตลาด e-Commerce โลกมีีแนวโน้้มการเติิบโตอย่่างต่่อเนื่่�อง โดยข้้อมููลของ UNCTAD พบว่่า มููลค่่า B2C e-Commerce ทั่่�วโลกมีีการเพิ่่�มขึ้้�นถึึง ร้้อยละ 22 ในช่่วงปีี 2559-2560 ซึ่่�งส่่งผลให้้มููลค่่า B2C e-Commerce ทั่่�วโลกมีีมููลค่่าทั้้�งหมดถึึง 3.9 ล้้านล้้านดอลลาร์์สหรััฐฯ ในปีี 2560 โดยการเติิบโตอย่่างต่่อเนื่่�องของธุุรกิิจ e-Commerce แบบB2C ถืือเป็็นปััจจััยที่่�สำำ�คััญในการเติิบโตของ e-Commerce โลก3 นอกจากนี้้� จากข้้อมููลของ Amasty พบว่่า มููลค่่า Retail e-Commerce ปีี 2561 ทั่่�วโลก มีีมููลค่่าทั้้�งสิ้้�น 2,774 พัันล้้านดอลลาร์์สหรััฐฯ (84.16 ล้้านล้้านบาท) ซึ่่�งเพิ่่�มจากปีี 2560 ที่่�มีีมููลค่่า 2,290 พัันล้้าน ดอลลาร์์สหรััฐฯ (69.47 ล้้านล้้านบาท) และมีีการคาดการณ์์ว่่าในปีี2564 มููลค่่าRetaile-Commerce จะเพิ่่�มขึ้้�นเป็็น 4.47 ล้้านล้้านดอลลาร์์สหรััฐฯ (135.61 ล้้านล้้านบาท4 ) ซึ่่�งแสดงให้้เห็็นว่่า มูลค่า e-Commerce มีแนวโน้มการเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง 3 ข้อมูลจาก UNCTAD ปี 2561, https://unctad.org/en/pages/PressRelease.aspx?OriginalVersionID=505 4 ข้อมูลจาก Amasty ปี 2561, https://amasty.com/blog/wp-content/uploads/2018/02/GLOBAL-E-COMMERCE-TRENDS-AND- STATISTICS.pdf
- 31. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 30 ภาพที่ 3 มูลค่า e-Commerce แบบ B2C เฉลี่ยต่อหัวประชากร ของประเทศต่าง ๆ ปี 2560-2561
- 32. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 31 เมื่่�อพิิจารณามููลค่่า e-Commerce แบบ B2C เฉลี่่�ยต่่อหััวประชากรของไทย เปรีียบเทีียบกัับกลุ่่�มประเทศจีีน สหรััฐอเมริิกา ญี่่�ปุ่่�น เกาหลีีใต้้ และกลุ่่�มประเทศอาเซีียน (ไทยมาเลเซีีย อิินโดนีีเซีียเวีียดนามและสิิงคโปร์์) ดัังแสดงในภาพที่่� 3พบว่่า มููลค่่าe-Commerce แบบ B2C เฉลี่่�ยต่่อหััวประชากรของทุุกประเทศในปีี 2561 มีีการเติิบโตเพิ่่�มขึ้้�นจากปีี 2560 โดยในปีี 2561 ประเทศไทยมีีมููลค่่า e-Commerce แบบ B2C เฉลี่่�ยต่่อหััวประชากร มีีจำำ�นวน 669.87 ดอลลาร์์สหรััฐฯ ต่่อคนต่่อปีี (คิิดเป็็น 20,322.72 บาท ต่่อคนต่่อปีี5 ) เพิ่่�มขึ้้�นจากปีี 2560 ที่่�มีีมููลค่่าเท่่ากัับ 337.50 ดอลลาร์์สหรััฐฯ ต่่อคนต่่อปีี (คิิดเป็็น 10,239.11 บาทต่่อคนต่่อปีี) และเมื่่�อเทีียบกัับกลุ่่�มประเทศอาเซีียนพบว่่า มููลค่่าe-CommerceแบบB2Cเฉลี่่�ยต่่อหััวประชากร ของไทย สููงกว่่าเวีียดนามที่่�มีีมููลค่่า80.06ดอลลาร์์สหรััฐฯ ต่่อคนต่่อปีี(คิิดเป็็น2,429.02บาทต่่อคน ต่่อปีี) อิินโดนีีเซีียมีีมููลค่่า 35.49 ดอลลาร์์สหรััฐฯ ต่่อคนต่่อปีี (คิิดเป็็น 1,076.78 บาทต่่อคนต่่อปีี) ในส่วนของมาเลเซีย ถึงแม้ว่าจะมีมูลค่า e-Commerce แบบ B2C น้อยกว่าไทยก็ตาม แต่ในส่วนของมูลค่า e-Commerce แบบ B2C เฉลี่ยต่อหัวประชากรของมาเลเซีย (683.00 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อคนต่อปี คิดเป็น 20,721.04 บาทต่อคนต่อปี) สูงกว่าของไทย (669.87 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อคนต่อปี คิดเป็น 20,322.84 บาทต่อคนต่อปี) อันเป็นผลมาจาก 3 ปัจจัยหลัก ได้แก่ 1) ประเทศมาเลเซียมีจ�ำนวนประชากรน้อยกว่าประเทศไทยมาก โดยในปี 2561 ประชากรของประเทศมาเลเซียมีทั้งหมด 31.53 ล้านคน ในขณะที่ประเทศไทยมีประชากร มากถึง 69.43 ล้านคน ตามล�ำดับ6 นอกจากนี้ 2) ประเทศมาเลเซียมีรายได้ต่อหัวประชากร (GDP per capita) มากกว่าไทย จากข้อมูลของธนาคารโลก หรือ World Bank7 พบว่า รายได้ต่อหัวประชากรของประเทศมาเลเซียสูงกว่าประเทศไทย โดยในปี 2561 ประเทศมาเลเซีย มีรายได้ต่อหัวประชากร ประมาณ 11,373.23 ดอลลาร์สหรัฐฯ หรือคิดเป็น 345,044.55 บาท ต่อคนต่อปี ในขณะที่ประเทศไทยมีรายได้ต่อหัวประชากรประมาณ 7,273.56 ดอลลาร์สหรัฐฯ หรือ คิดเป็น 220,667.54 บาท ต่อคนต่อปีตามล�ำดับ 3) อัตราการเข้าถึงอินเทอร์เน็ตของ ประชากร หรือ Internet Penetration Rate จากข้อมูลรายงานผลการส�ำรวจข้อมูลอินเทอร์เน็ต ในประเทศไทย ที่ส�ำรวจโดยส�ำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และ กิจการโทรคมนาคมแห่งชาติหรือกสทช.8 พบว่าในปี2561ประเทศไทยมีจ�ำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ต 5 อัตราแลกเปลี่ยน ณ วันที่ 25 ธันวาคม 2562 ที่ 30.3383 บาทต่อดอลลาร์สหรัฐฯ ข้อมูลจากธนาคารแห่งประเทศไทย 6 ข้อมูลประชากรจาก World Bank, www.worldbank.org 7 ข้อมูลจาก World Bank, www.worldbank.org 8 ข้อมูลจาก ส�ำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ หรือ กสทช., www.nbtc.go.th
- 33. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 32 คิดเป็นร้อยละ 68.34 ของประชากรทั้งหมด ในขณะที่ผลการส�ำรวจของ Malaysia Communication and Multimedia Commission หรืือ MCMC9 ของประเทศมาเลเซีีย พบว่่า มีีจำำ�นวนผู้้�ใช้้อิินเทอร์์เน็็ตคิิดเป็็นร้้อยละ 87.40 ของประชากรทั้้�งหมดในปีีเดีียวกััน โดยการเข้้าถึึงอิินเทอร์์เน็็ตถืือเป็็นปััจจััยขั้้�นพื้้�นฐาน และเป็็นปััจจััยที่่�สำำ�คััญที่่�สุุดต่่อการ เติิบโตของมููลค่่า e-Commerce เนื่่�องจากอิินเทอร์์เน็็ตถืือเป็็นช่่องทางการติิดต่่อสื่่�อสาร ระหว่่างผู้้�ประกอบการและผู้้�บริิโภค รวมถึึงยัังเป็็นช่่องทางในการเข้้าถึึง ecosystem อื่่�น ๆ ของ e-Commerce เช่น การช�ำระเงินผ่านระบบ iBanking/e-Banking การติดตามการขนส่ง การโฆษณาประชาสัมพันธ์ เป็นต้น 9 ข้อมูลจาก Malaysia Communication and Multimedia Commission หรือ MCMC, www.mcmc.gov.my ภาพที่ 4 ร้อยละของมูลค่า e-Commerce ปี 2559-2561 และคาดการณ์ปี 2562 จ�ำแนกตามมูลค่าขายสินค้าภาย��นประเทศและต่างประเทศ
- 34. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 33 10 ข้อมูล สถิติด้านการท่องเที่ยว ปี 2561, ข้อมูลจากกรมการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา จากภาพที่่� 4แสดงให้้เห็็นว่่า ผู้้�ประกอบการe-Commerceของไทยยัังมุ่่�งเน้้นการขายสิินค้้า และบริิการทางออนไลน์์ภายในประเทศ โดยจากการสอบถามข้้อมููลจากผู้้�ประกอบการพบว่่า ในปีี 2561 ร้้อยละ 91.29 ของมููลค่่าการขายสิินค้้าและบริิการผ่่านทางออนไลน์์ทั้้�งหมด มาจากการขายให้้กัับผู้้�บริิโภคภายในประเทศเป็็นหลััก และมีีเพีียงร้้อยละ 8.71 เท่่านั้้�นที่่�มาจาก การขายสิินค้้าและบริิการให้้กัับผู้้�บริิโภคในตลาดต่่างประเทศ จะเห็็นได้้ว่่าผู้้�ประกอบการ e-Commerce ของไทยมีีแนวโน้้มในการขายสิินค้้า และบริิการออนไลน์์กัับต่่างประเทศลดลง โดยในปีี 2560 มููลค่่าการขายสิินค้้าและบริิการ ผ่่านทางออนไลน์์ให้้กัับต่่างประเทศอยู่่�ที่่�ร้้อยละ 23.06 ในปีี 2561 ลดลงเป็็น ร้้อยละ 8.71 โดยสาเหตุุที่่�มููลค่่าการขายสิินค้้าและบริิการทางออนไลน์์ออกสู่่�ต่่างประเทศ ลดลงนั้้�น ส่่วนหนึ่่�งเกิิดจากการเข้้ามาทำำ�ตลาดของผู้้�ประกอบการด้้าน Payment Gateway ต่่างประเทศที่่�มากขึ้้�น เช่่น Alipay, WeChat Pay เป็็นต้้น ประกอบกัับการเพิ่่�มขึ้้�นของ จำำ�นวนนัักท่่องเที่่�ยวชาวต่่างชาติิอย่่างต่่อเนื่่�อง โดยเฉพาะนัักท่่องเที่่�ยวชาวจีีนที่่�นิิยมเข้้ามาเที่่�ยว ในแหล่่งท่่องเที่่�ยวในประเทศไทยมากยิ่่�งขึ้้�น โดยในปีี 2561 ประเทศไทยมีีจำำ�นวนนัักท่่องเที่่�ยว ชาวต่่างชาติิทั้้�งหมดประมาณ61.6 ล้้านคนโดยเพิ่่�มจากปีี2560 ที่่�มีีจำำ�นวนประมาณ58.6 ล้้านคน (เพิ่่�มขึ้้�นร้้อยละ 5.09)10 รวมถึึงการเข้้าถึึงระบบ e-Payment ของผู้้�ประกอบการ ตามแหล่่งท่่องเที่่�ยวต่่าง ๆ ได้้ส่่งผลให้้ผู้้�ประกอบการเน้้นการขายสิินค้้าและบริิการ ภายในประเทศมากกว่่าการขายสิินค้้าและบริิการในต่่างประเทศ
- 35. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 34 ภาพที่ 5 ร้อยละของผู้ประกอบการ e-Commerce ปี 2559-2561 จ�ำแนกตามลักษณะการขายสินค้าและบริการ (ไม่รวมมูลค่าการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ) จากภาพที่ 5 แสดงให้เห็นว่า ในปี 2561 ผู้ประกอบการ e-Commerce มีลักษณะ การขายสินค้าและบริการผ่านทางอินเทอร์เน็ตและมีหน้าร้านกายภาพมากกว่าผู้ประกอบการ ที่ขายผ่านทางอินเทอร์เน็ตเพียงอย่างเดียว โดยคิดเป็นร้อยละ 82.01 ซึ่งเพิ่มจากปี 2560 ที่มี ผู้ขายสินค้าและบริการออนไลน์ผ่านทางอินเทอร์เน็ตและมีหน้าร้านกายภาพอยู่ที่ร้อยละ 14.78 ทั้้�งนี้้� สาเหตุุที่่�ก่่อให้้เกิิดการเปลี่่�ยนแปลงทางด้้านพฤติิกรรมการขายสิินค้้าและบริิการ ของผู้้�ประกอบการ e-Commerce มีีทั้้�งหมด 3 สาเหตุุ ได้้แก่่ 1) เกิิดจากการขายสิินค้้า และบริิการแบบ Cross Platform หรืือ Online to Offline (O2O) ที่่�เพิ่่�มมากขึ้้�นส่่งผลให้้
- 36. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 35 ผู้ประกอบการมีการเปิดร้านค้าที่เป็นหน้าร้านเพิ่มมากขึ้น ซึ่งถือเป็นการปรับตัวของ ผู้ประกอบการ e-Commerce ในการตอบสนองความต้องการของลูกค้า โดยใช้้กลยุุทธ์์ที่่�ผสมผสานหลากหลายช่่องทาง (Omni Channel) เป็็นการขยาย ฐานลููกค้้าทั้้�งออนไลน์์และออฟไลน์์เข้้าด้้วยกััน ซึ่่�งมีีแนวโน้้มที่่�จะเพิ่่�มมากขึ้้�น 2) ผู้้�ประกอบการเห็็นแนวโน้้มการเติิบโตของนัักท่่องเที่่�ยวต่่างประเทศที่่�เข้้ามา ท่่องเที่่�ยวในประเทศไทยมากขึ้้�น โดยเฉพาะนัักท่่องเที่่�ยวชาวจีีน11 ส่่งผลให้้ผู้้�ประกอบการ ขยายธุุรกิิจของตน (เปิิดหน้้าร้้าน) ในสถานที่่�ท่่องเที่่�ยวต่่าง ๆ เพิ่่�มขึ้้�น 3) การเข้้าถึึงระบบ e-Payment ของร้้านค้้าต่่าง ๆ ทั้้�งระบบภายในประเทศ เช่่น QR Payment ของธนาคารต่่าง ๆ ระบบพร้อมเพย์ และการเข้ามาของระบบ e-Payment ของต่างประเทศ เช่น AliPay, WeChat Pay เป็นต้น 11 ข้อมูล สถิติด้านการท่องเที่ยว ปี 2561, ข้อมูลจากกรมการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
- 37. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 36 2. มูลค่า e-Commerce ในประเทศไทย จ�ำแนกตามประเภทผู้ประกอบการ ภาพที่ 6 มูลค่า e-Commerce ปี 2559-2561 และคาดการณ์ปี 2562 จ�ำแนกตามประเภทผู้ประกอบการ (รวมมูลค่าการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ)
- 38. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 37 จากภาพที่ 6 พบว่า ในปี 2561 ผู้ประกอบการกลุ่ม B2B มียอดขายสินค้าและบริการ ผ่านทางออนไลน์มากที่สุด ���ำนวน 1,800,733.45 ล้านบาท รองลงมา คือ ผู้ประกอบการ กลุ่ม B2C จ�ำนวน 1,410,985.02 ล้านบาท และผู้ประกอบการกลุ่ม B2G จ�ำนวน 555,326.98 ล้านบาท ตามล�ำดับ ในขณะที่การคาดการณ์มูลค่า ปี 2562 พบว่า ผู้ประกอบการกลุ่ม B2B มียอดขาย สินค้าและบริการผ่านทางออนไลน์มากที่สุด จ�ำนวน 1,910,754.36 ล้านบาท รองลงมา คือ ผู้ประกอบการกลุ่ม B2C จ�ำนวน 1,497,193.15 และผู้ประกอบการกลุ่ม B2G จ�ำนวน 619,330.31 ล้านบาทตามล�ำดับ
- 39. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 38 ภาพที่7ร้อยละของมูลค่าe-Commerceปี2559-2561และคาดการณ์ปี2562 จ�ำแนกตามประเภทผู้ประกอบการ (รวมมูลค่าการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ)
- 40. สำ�นักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) Electronic Transactions Development Agency (ETDA) 39 เมื่่�อพิิจารณาร้้อยละของมููลค่่า e-Commerce จำำ�แนกตามประเภทผู้้�ประกอบการ (รวมมููลค่่าการจััดซื้้�อจััดจ้้างของภาครััฐ)ตามภาพที่่� 7พบว่่า ปีี2561 ผู้้�ประกอบการกลุ่่�มB2B มีีสััดส่่วน มููลค่่าการขายสิินค้้าและบริิการผ่่านทางออนไลน์์ คิิดเป็็นร้้อยละ47.80รองลงมา คืือ ผู้้�ประกอบการ กลุ่่�ม B2C คิิดเป็็นร้้อยละ 37.46 และผู้้�ประกอบการกลุ่่�ม B2G คิิดเป็็นร้้อยละ 14.74 ตามลำำ�ดัับ ในขณะที่่�การคาดการณ์์มููลค่่า ปีี 2562 พบว่่า ผู้้�ประกอบการกลุ่่�ม B2B มีีสััดส่่วนมููลค่่า การขายสิินค้้าและบริิการผ่่านทางออนไลน์์ คิิดเป็็นร้้อยละ 47.45 รองลงมา คืือ ผู้้�ประกอบการ กลุ่่�ม B2C คิิดเป็็นร้้อยละ 37.18 และผู้้�ประกอบการกลุ่่�ม B2G คิิดเป็็นร้้อยละ 15.38 ตามลำำ�ดัับ
- 41. รายงานผลการสำ�รวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2562 Value of e-Commerce Survey in Thailand 2019 40 ภาพที่8ร้อยละของมูลค่าe-Commerceปี2559-2561และคาดการณ์ปี2562 จ�ำแนกตามประเภทผู้ประกอบการ (ไม่รวมมูลค่าการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ)