SlideShare a Scribd company logo
Social firm Iskérka* De mogelijkheden voor een social firm voor  dagactiviteitencentrum Iskérka te Roznov (Tsjechië). BSN international management * Iskérka daisy = drager van nieuw leven, een vlam, een vonk van hoop
Inhoud Introductie Plan van aanpak Werkstappen Methodologische verantwoording Onderzoek Voorbereiding Reisverslag Conclusies en aanbevelingen Reflectie Reflectie Iskérka Reflectie supervisor Ger de la Haye Reflectie groep  Persoonlijke reflecties Bronvermelding Bijlagen: onderbouwingen en verslagen Over deze rapportage Met plezier bieden wij u onze rapportage aan van het door ons uitgevoerde onderzoek voor de business course International Management van onze MBA opleiding aan de Business School Nederland. In het onderzoek hebben wij onze vakinhoudelijke expertise ingebracht in een uitdagende opdracht voor het dagopvangcentrum Iskérka. Alle expertises zijn bijeen gebracht om de vraag op het juiste strategische niveau én in de benodigde tijd te doorlopen. In cursiefjes in de kantlijn, zoals deze, maakt u kennis met ons projectteam, de uitgevoerde werkzaamheden en de reflectie op ons functioneren als team in de internationale context. Zo krijgt u een goede indruk van de kwaliteit van het onderzoek en de leerervaringen. Met vriendelijke groet, Ferry Ham Jeroen Traas Luc Timmen Paul Kainama Peter Bosma Datum: mei 2010 Revisie: 81
Het projectteam Even voorstellen Peter Bosma  is in het dagelijks leven manager in de jeugdzorg. Hij heeft jarenlange ervaring in het aansturen en leiding geven aan verschillende vormen van jeugdhulpverlening. Naast zijn management ervaring is hij geregistreerd supervisor en coach. Peter heeft zich gespecialiseerd in verandermanagement waarbij hij in ruime mate geïnteresseerd is in ‘contextuele change’. < linkedin > Luc Timmen  is hoofd Marketing & Communicatie bij Rabobank Centraal Twente. In het werk ligt de focus op het aansturen van marketing- en communicatieactiviteiten en het managen van een stafafdeling. Motiverend vindt hij de veelzijdigheid van zijn job. Uitdagend is zijn zoektocht naar balans tussen werk, studie, gezin en individu. Inspiratie put hij uit alles wat hij in de toekomst nog wil gaan ondernemen. < linkedin > Jeroen Traas  is werkzaam als manager van het circuit ouderenpsychiatrie van Dimence in de regio Midden-Overijssel. Hij is bedrijfsmatig verantwoordelijk voor de ambulante en klinische behandeling en begeleiding van ouderen met een psychiatrische aandoening in Almelo en omstreken. Hij heeft veel ervaring in verschillende velden van de ouderenzorg en is geïnteresseerd in management van zorgorganisaties.  <linkedin> Paul Kainama  is contractmanager binnen de afdeling Sourcing Management van netbeheerder Enexis. In de rol van programmamanager Inrichten Regieprocessen is hij verantwoordelijk voor het verder professionaliseren van de (virtuele)regieorganisatie binnen de afdeling IM, gericht op de regievoering van de uitbestede ICT dienstverlening. < linkedin > Ferry Ham  is in het dagelijks leven manager bij advies en ingenieursbureau‘ Oranjewoud’. Hierbij heeft hij voornamelijk de focus liggen op de aansturing van zijn teams, business development en het optimaliseren van werkprocessen. Zijn kennisgebied is zeer uiteenlopend, maar heeft vooral interesse in marketing, finance en operational excellence. Hobby’s zijn zijn gezin, zeilen en mountainbiken. < linkedin > Introductie ►  plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
De opdracht Opzetten businessplan social firm Iskérka  In de context van Europese samenwerking (en Europese subsidie) bestaat er een  partnership tussen Iskérka gericht op geestelijke gezondheidszorg en dagactiviteiten- centrum De Boei in Eindhoven. Iskérka is een dagactiviteitencentrum in Roznov (Tsjechië) die opdrachtgever voor dit project is.  De Boei hanteert het inrichtingsprincipe van een ‘social firm’. Iskérka heeft de ambitie om ook een dagactiviteitencentrum conform het principe van de social firm op te zetten.  Voornaamste reden hiervoor is dat men streeft naar financiële onafhankelijkheid en het  waarborgen van de continuïteit van Iskérka. Ter begeleiding van dit proces heeft Iskérka de hulp ingeroepen van een Nederlandse consultant, de heer Ger de la Haye, die door Iskérka wordt bekostigd via Europees subsidiegeld. De contacten tussen de subset en de heer Ger de la Haye hebben geleid tot deze opdracht.  De opdracht vanuit Iskérka betreft in de kern het opstellen van een businessplan én de beoordeling van business intents op haalbaarheid voor een social firm voor dagbesteding (geestelijke gezondheidszorg) in Tsjechië.  Wat is een social firm? Een social firm is een maatschappelijke onderneming die naast economische ook sociale doelstellingen hanteert. Tenminste 35% van de werknemers bestaat uit mensen met een functiebeperking. Een sociale firma is financieel onafhankelijk en streeft naar continuïteit en een vaste marktpositie. Door de specifieke samenstelling van het personeel wordt sociale integratie van werknemers met en zonder handicap nagestreefd. Niet de makkelijkste weg: Het project is door onszelf geïnitieerd door middel van een Project Initiation Document. Hiermee heeft het projectteam aan Iskérka aangegeven wat zij kunnen betekenen voor de organisatie en wat de voorwaarden zijn om een goede adviesopdracht te kunnen uitvoeren.  Reflectie:  tijdens het werkbezoek is duidelijk geworden dat de organisatie van Iskérka al druk bezig was met het uitwerken van een businessplan. Zij hebben ons gevraagd om de business intents op haalbaarheid te toetsen en aanbevelingen te geven voor het plan.  Introductie ►  plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Plan van aanpak Onze visie op de aanpak Om een dergelijk strategisch vraagstuk binnen de gestelde korte doorlooptijd goed te kunnen beantwoorden hebben we gekozen voor een top-down benadering waarbij nuttige onderdelen van de PRINCE2 projectmanagementmethode als model is toegepast. Het project kan verder op hoofdlijnen worden ingedeeld in de volgende drie fasen: Het doen van de voorbereiding van het project in Nederland met literatuurstudie en werkbezoek aan De Boei.  Ons verblijf in Tsjechië; het werkbezoek aan Therapy Café in Praag, de samenwerking met Iskérka in Roznov en het opstellen van ons rapport met bevindingen en aanbevelingen inzake de business intents voor de social firm van Iskérka ter plaatse. Het opstellen van de rapportage Action Learning Project in Nederland. Korte reflectie op de aanpak: Niet iedereen binnen de subset was bekend met PRINCE2. Ferry en Paul hadden vanuit hun werk goede ervaringen met PRINCE2 en de templates die deze project-management methode biedt. Mede door hun ervaringen is gekozen voor PRINCE2. De PID gaf Iskérka en ons een goed houvast van wat we van elkaar konden verwachten. De duidelijke opdracht-formulering en daarbij behorende scope afbakening gaf ons een heldere richting hoe we het project konden aanvliegen. In het PvA hebben we de drie werelden (organisatorische context, inhoudelijke context en internationale context) bij elkaar kunnen brengen.  Waarom PRINCE2:  Een project is een eindig proces met een duidelijk begin en eind.  Projecten moeten altijd worden beheerst om succesvol te zijn. PRINCE2 als projectmanagementmethode biedt hiervoor meer dan voldoende tools. Klik <hier> om wat meer te weten te komen over de PRINCE2 methode. PID : Je schrijft een Project Initiation Document (PID) om meer inzicht te krijgen in de opdracht of het project. Daarnaast kan het ook een contract vormen tussen opdrachtnemer en opdrachtgever. Zo weten beide partijen wat er wel en wat er niet opgeleverd wordt.  Klik  <hier>  om de PID voor project  CZ.104/5.101/12.00031  te openen. PvA:  Een plan van aanpak (PvA) beschrijft alles wat van belang is voor het project. Het PvA bevat: uitwerking van de resultaten en het daarvoor benodigde werk, uitgezet in de tijd, de vereiste kwaliteit en de stappen die gezet moeten worden om dat te waarborgen,  de organisatie van het project inclusief de deelnemers en hun tijdsbeslag, de benodigde projectcommunicatie, de afhankelijkheden en risico’s en de wijze waarop de projectleden hiermee omgaan, de kosten van het project  en een actieplan. Klik  <hier>  om het PvA te openen. Top  Down Strategisch Tactisch Operationeel Introductie  ► plan van aanpak  ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Werkstappen Werkstappen De vraag van Iskérka is door ons vertaald in een  aanpak, die bestaat uit de volgende zes werkstappen: Starten met het opzetten van de projectorganisatie en inwinnen van informatie.  De inhoudelijke basis leggen voor het onderzoek met de aanpak, het financiële kader en de contouren van de werkzaamheden die we gaan uitvoeren. Op basis hiervan vinden de voorbereidende en inhoudelijke analyses plaats van het onderzoek.  Parallel daaraan verloopt het literatuuronderzoek en cultuuronderzoek.  De uitkomsten van deze analyses dienen als input voor het werkbezoek.  Tot slot wordt het eindrapport opgesteld 1 PID 3 Inhoudelijke analyse 2 Plan van aanpak 4 Literatuuronderzoek 5 Werkbezoek 6 Rapportage Introductie  ► plan van aanpak  ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Methodologische verantwoording (1) Wij hebben de keuze van de te gebruiken methodieken gebaseerd op:  het stappenplan voor het opzetten van een ALP, toegelicht in onze core course Operations Management door Boy van de Wiel; het traditionele SWOT-analysemodel beschreven in de boeken ‘Principes van Marketing’ door Philip Kotler en ‘Ondernemingsstrategie’ door Sytse Douma; het boek ‘Veranderdiagnose, de onderstroom van organiseren’ (managementboek van het jaar 2009) door Rob van Es. De redenen waarom wij voor deze methodes hebben gekozen zijn respectievelijk: het ALP-stappenplan van Boy van de Wiel voorziet in een zorgvuldige verzameling en analyse van gegevens; de traditionele SWOT voorziet in focus op externe én interne omgeving, en geeft inzicht in strategische opties; het veranderdiagnosemodel van Rob van Es dwingt om op verschillende manieren naar een organisatie en haar activiteiten te kijken; dit model geeft inzicht in de zogenoemde bovenstroom en onderstroom in de organisatie. gegevens verzamelen concepten genereren gegevens analyseren inzichten formuleren bronnen verzamelen literatuuronderzoek veldonderzoek onderzoek in Tsjechië onderzoek in Nederland analyse literatuur- & veldonderzoek SWOT-analyse oplossingsrichtingen concrete aanbeveling veranderdiagnosemodel nader toegelicht op de  volgende sheet Introductie  ► plan van aanpak  ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding  Het geheel biedt een gevarieerd methodologisch kader om ons onderzoek vorm te geven. Onderstaand een schematisch weergave van onze onderzoeksaanpak. Onze opdracht bakenen we af bij het genereren van concepten. De implementatiefase valt buiten de scope van onze opdracht.
Methodologische verantwoording (2) het veranderdiagnosemodel nader toegelicht Supervision and interviews Adapted model by Rob van Es Meeting local businesses & vice-mayor Organisational attitude Motivation Business intent Views Scenario’s Organisational aspects Motivations Results analysis Formal and  informal aspects Daily organisational point of view Introductie  ► plan van aanpak  ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding  Wat zie je?  De oude vrouw of de mooie Susanna? Waarom het veranderdiagnosemodel:  Peter, Luc en Paul hebben de Masterclass Veranderkunde gevolgd, waarin de methode door Rob van Es zelf is toegelicht. Alle 3 waren zeer enthousiast hierover. Met name omdat deze methode een goede diagnose stelt van dat wat daadwerkelijk in een organisatie afspeelt en waar rekening mee gehouden moet worden bij verander-processen. De oprichting van een social firm is een grote verandering binnen Iskérka! Deze methode leert ons op verschillende manieren (scenario’s) en vanuit diverse invalshoeken (views) zowel naar de bovenstroomgegevens als ook naar de  onderstroomverwachtingen van een organisatie te kijken.  Het resultaat van de diagnose (analyse) geeft een ‘collage’ van de werkelijkheid. Technieken die wij hierbij hebben  gehanteerd zijn: participaties aan overleggen en workshops, interviews en observaties tijdens werkbezoeken. Just another view to look at the organisation, will show you other details!
Planning De werkzaamheden zijn uitgevoerd volgens planning. In onderstaand schema is de balkenplanning opgenomen. De voorbereiding op de reis heeft relatief veel tijd in beslag genomen, de uitwerking is in hoog tempo uitgevoerd en afgerond. Het opstellen van het advies aan Iskérka heeft plaatsgevonden aan het einde van het werkbezoek.  Ferry: het project is projectmatig verlopen. De voorbereiding heeft vrij veel tijd en energie gekost, maar de afronding van de rapportage en het opleveren van de (deel)producten zijn volgens de mijlpalen opgeleverd.  Introductie  ► plan van aanpak  ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Programma Werkbezoek Programma Hiernaast is het programma te zien dat Iskérka voor ons had opgesteld bij vertrek naar Roznov. Zoals u kunt zien was het een strakke planning met een aantal zeer opmerkelijke agenda items. Verderop in ons rapport wordt uitvoering verslag uitgebracht van de verschillende activiteiten van ons werkbezoek in Roznov.  Reflectie op het Programma: Het programma liet weinig ruimte over voor eigen initiatief. Het aanbrengen van veranderingen in het programma werd over het algemeen niet gewaardeerd door de directie van Iskérka. We hebben daartoe toch enige pogingen gewaagd en een enkele keer ook echt doorgezet. Dit om ruimte te creëren voor onze veranderdiagnosemethode en om te werken aan de verslaglegging en het eindrapport.  Door de veranderingen in het programma goed te motiveren en toe te lichten als onderdeel van de analysemethode, gaf de doorslag dat de aanpassingen werden geaccepteerd door de directie. Dit laatste herkennen wij als een element van cultuurverschil. (zie verderop voor meer details over cultuuraspecten en verschillen).
Voorbereiding (1) Uitgevoerde werkzaamheden Verkennend gesprek In een eerste verkennend gesprek met Ger de la Haye (projectsupervisor Iskérka) is gesproken over de mogelijkheden om ons project in Roznov te doen. Er was meteen voldoende enthousiasme. Project Initiation Document Een PID werd opgesteld op basis waarvan de mensen van Iskérka konden besluiten mee te willen doen of niet. Op basis van het PID volgde al snel een positieve reactie. Een nieuw project was geboren… Subsetbijeenkomsten Om het project te laten slagen werden er afspraken gemaakt over de wijze waarop we de voorbereiding zouden laten verlopen. Er werd gekozen voor een manier van decentrale individuele voorbereiding en centrale toetsing en voortgangsbewaking. Subsetbijeenkomsten speelden daarin een cruciale rol. Plan van aanpak Er werd een concept ALP-voorstel, inclusief een plan van aanpak geschreven en  ter eerste beoordeling aangeleverd aan de docent International Management (prof.dr. P.K. Jagersma). De gevraagde aanvullingen werden verwerkt en het voorstel werd in tweede termijn goedgekeurd. Een goed begin is het halve werk! De voorbereiding van het project middels de subsetbijeenkomsten is succesvol gebleken. We hebben hard gewerkt en samen een goede basis gelegd (zowel op kennisgebied als op samenwerkingsgebied) voor het slagen van het project. Introductie ► plan van aanpak  ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Voorbereiding (2) Uitgevoerde werkzaamheden: Cultuuronderzoek Ter voorbereiding is onderzocht op welke punten de Nederlandse en Tsjechische  culturen verschillen en overeenkomen. De informatie bleek in de praktijk van waarde  te zijn. <klik hier> Samenwerking De Boei en Iskérka Om de huidige situatie beter te begrijpen is onderzocht hoe de samenwerking tussen  De Boei en Iskérka tot stand gekomen is en hoe deze is gegroeid tot op heden.  Hierdoor waren we snel in staat de juiste ‘diagnose’ te stellen van het functioneren  van Iskérka in relatie tot haar partners. Social firm & sociale economie Omdat er bij Iskérka de wens bestond ter inrichting van een social firm is vooraf informatie verzameld over social firms en over de wijze waarop de sociale economie in Tsjechië is ingericht. De gevonden informatie gaf richting aan onze ideeën m.b.t. het realiseren van de doelstelling van Iskérka m.b.t. supported employment. Omgevingsfactoren Er heeft vooraf onderzoek plaatsgevonden naar sociale en demografische factoren die van invloed zouden kunnen zijn op de plannen van Iskérka en waarmee wij rekening zouden moeten houden bij onze plannen en voorstellen.<Klik Hier> Cultuur van invloed op het onderzoek Er zijn vooraf duidelijke cultuurveschillen in beeld gebracht tussen onze businesscultuur en die van de Tsjechen. Zo zijn de Tsjechen vanuit cultuurhistorisch perspectief minder gewend om zélf keuzes te maken. In onze aanpak hebben we hiermee rekening gehouden en hebben we geprobeerd om de mensen van Iskérka hiertoe te stimuleren. Het is hun project en zij moeten ermee verder! Introductie ► plan van aanpak  ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Werkbezoeken Ter voorbereiding en tijdens de studiereis hebben we verschillende organisaties en bedrijven bezocht. Feitelijk zijn er twee uitgangspunten  voor de bezoeken: 1. ondersteuning van deskresearch;  2. beeldvorming in relatie tot de business intens van Iskérka. Beide aspecten komen in de verschillende sheets aan de orde. Reflectie op het bezoek: De bezoeken waren nuttig. Het bood ons een inkijk in hoe de verschillen maar zeker ook de overeenkomsten zowel in het binnen- als het buitenland aanwezig waren. Hier hebben we veel van geleerd: . cultuur verschillen; . arbeidsmarkt; . beschikbaarheid middelen; . politieke mogelijkheden; . politieke wil; . juridische beperkingen (wetgeving). Introductie ► plan van aanpak  ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Voorbereidend werkbezoek ‘De Boei’ Ter voorbereiding op de reis naar Tsjechië heeft er een werkbezoek plaatsgevonden bij De Boei. Dit Nederlandse dagactiviteitencentrum (thans onderdeel van GGZ Eindoven) heeft met succes een werkwijze ontwikkeld om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt als gevolg van een psychische aandoening te rehabiliteren in het maatschappelijk verkeer. De Boei heeft veel succes met arbeidsrehabilitatie. Van tevoren zijn er interviewvragen opgesteld die in het gesprek met de directeur van De Boei (Hans Marechal) zijn doorgenomen. Het interview en de rondleiding hebben een basis gelegd voor onze visie op supported employment. Tevens is het effect van ons werkbezoek geweest dat we tijdens ons werkbezoek bij Iskérka een referentiepunt hadden waaraan we onze ideeën konden toetsen. <Klik hier> voor het verslag van het werkbezoek aan De Boei. De Boei ziet zichzelf als vehicel voor het arbeidsmatig en sociaal rehabiliteren van mensen met een psychiatrische aandoening. Deze visie is van invloed op de werkwijze en de houding van medewerkers. Het werkbezoek aan De Boei heeft ons een idee gegeven betreffende de mogelijke inrichting van de social firm Iskérka. Introductie ► plan van aanpak  ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Voorbereidend werkbezoek ‘Therapy Café’ in Praag Doel   Dieper inzicht verkrijgen in de opzet, structuur, ervaringen en do’s and don’ts ten aanzien van social firms. Creëren van referentiekader voor Iskérka. Proces Interview met de manager van Therapy Café. Resultaat Uitgangspunten social firm worden niet gerealiseerd. Selfsupporting qua financiën van Therapy Café is niet haalbaar. Verhouding cliënt / reguliere medewerker is lager (25% ipv 40%). ESF-subsidie van essentieel belang om doelen Therapy Café te realiseren. Bedrijfsmanagement is te weinig professioneel. Hoge gedrevenheid van leiders / management. Beperkte kennis en betrokkenheid (bijv. privileges) van de overheid ten aanzien van social economy en social firm gedachte. Risico’s van inzet cliënten (bijv. no-show / kwaliteit) ten aanzien van geleverde kwaliteit / prijshouding. Reflectie op het bezoek: Het bezoek was even aangenaam als verrassend.  We werden gastvrij ontvangen door de manager van Therapy Cafe dhr. Jan Karel (Honza). Honza presenteerde ons een powerpoint die informatie  verschafte over het ontstaan, de ontwikkelingen en de  huidige stand van zaken. We hebben het als  leerzaam ervaren een social firm te bezoeken in het  land waar ook onze opdracht uitgevoerd wordt. Link naar reflectie document Link naar samenvatting werkbezoek Link naar presentatie Therapy Cafe Thema Praag: Peter Introductie ► plan van aanpak  ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Interactie momenten met Iskérka Onze relatie met de mensen van Iskérka was zeer belangrijk voor het slagen van het project. De volgende zaken vielen hierbij op: Wij werden zeer hartelijk en gastvrij ontvangen gedurende ons gehele bezoek aan Roznov. Medewerkers van Iskérka wilden van ons graag een helder oordeel aangaande hun business intents. “Zeg maar eerlijk wat er niet goed is.” Zij stonden over het algemeen open voor constructieve feedback. De directrice Blanka Mikolajková heeft een zeer bepalende rol in alle besluitvorming. Er is een hoge mate van betrokkenheid bij de organisatie en de cliënten en een hoge mate van motivatie om Iskérka vooruit te helpen. Over het algemeen wordt meer in onmogelijkheden gedacht dan in mogelijkheden. De taalbarrière (sommigen zijn de Engelse taal onvoldoende machtig) maakte het soms lastig om informele gesprekken te voeren tijdens bijvoorbeeld het diner. Reflectie op interactie: Het was leuk om te merken dat onze komst werd gewaardeerd door de medewerkers van Iskérka. In het begin was het nog even aftasten maar al snel voelden wij ons gemakkelijk genoeg om ook tussen de officiële groepsmomenten door even kort individueel contact te hebben met mensen van Iskérka. Voor mij was het houden van een interview met één van de medewerkers van Iskérka erg interessant. Zij voelde zich vrij om, buiten de groep om, te vertellen hoe zij dacht over de mogelijke business intents. De informatie die zij gaf verschafte mij een betere kijk op de verhoudingen binnen de organisatie. In een week tijd is er naar mijn idee echt sprake geweest van intensieve samenwerking en een groeiende relatie waarbij wij wel in staat gebleven zijn om onze professionele afstand (als consultants) goed te bewaren. Introductie ► plan van aanpak  ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Werkbezoeken bedrijven Iskérka had een aantal werkbezoeken aan bedrijven uit de regio Roznov pod Radhostem in het programma opgenomen. Dit waren allemaal bedrijven waar de op te richten social firm een samenwerking mee wilde aangaan omdat zij een aanmerkelijke bijdrage zouden kunnen leveren aan het succes van de business intents. De volgende bedrijven hebben we bezocht: Unipar  in Roznov (candle production firm)  Mogelijkheden: het handmatig vervaardigen en decoreren van kaarsen, mogelijkheden voor workshops. The World of Stones   in Roznov (semi-pressure stone processing – jewellery, decoration stones) Mogelijkheden: ondersteuning in de logistieke verwerking van orders, mogelijkheden voor workshops. The Gobelíne manufacture  in Valašské Meziříčí  Mogelijkheden voor workshops om tapijten en wandkleden te knopen op een zeer traditionele manier en op traditionele weefgetouwen. The Open-air museum  in Roznov Mogelijkheden: allerlei (aangepaste werkzaamheden op het museumterrein. Fittsport  in Roznov Mogelijkheden op gebied van fitness en wellness.  Reflectie op werkbezoeken: De Iskérka organisatie achtte het belang groot dat wij alle bedrijven bezochten om een goed beeld te vormen van hun mogelijkheden in relaties tot de business intents. Echter, de werkbezoeken namen erg veel tijd in beslag waardoor voor ons minder tijd overbleef om binnen en met de organisatie zelf aan de slag te gaan. Doel:   Kennis maken met de leden van de organisatie,  In beeld brengen huidige opbouw van Iskérka, Zicht krijgen op de ideeën mbt het business intents, Proces: Gesprekken voeren met sleutelfiguren, Een kritische analyse van de ideeën, In beeld brengen van de mogelijkheden, Bezoek aan kaarsen fabrikant, Bezoek aan half edelstenen bedrijf, Bezoek aan de tapijt fabrikant, Bezoek aan fitness centrum. Resultaat: Bedrijven zijn benaderd en tonen betrokkenheid. Werkzaamheden lijken te passen bij de doelgroep. Er is veel geïnvesteerd om ons een complete indruk te bieden. De ondernemers achter deze succesvolle bedrijven hebben stuk voor stuk indruk op ons gemaakt. De wijze waarop zij hun zaakjes goed op orde hadden en het nodige ondernemerschap toonden, bracht ons op ideeën om hen vooral als ondernemer te betrekken in de oprichting en verdere besturing van de social firm. Hun ondernemerskennis kon juist heel waardevol zijn voor Iskérka èn de social firm. Zowel de bedrijfskundige kant als ook de creativiteit om succesvol te zijn als ondernemer zouden zij op diverse manieren in kunnen inbrengen.  Link naar omgevingfactoren document
Kennismaking met lokale politici en pers Eén van de meest opmerkelijke ervaring met Iskérka was het bezoek bij de loco- burgemeester Mrs. Blinková en een dag later de persconferentie, met lokale en regionale pers, in het stadhuis van Roznov. Wij, als BSN groep, werden door Iskérka neergezet als ‘ de managers uit Nederland’, een groep van heel belangrijke personen die Iskérka zouden helpen bij het vormgeven van hun EU project ‘social firm’. Iskérka heeft heel handig gebruik (misschien wel misbruik) weten te maken van onze aanwezigheid in Roznov. Iskérka heeft met deze persconferentie haar positie binnen de gemeenschap beter op de kaart willen èn  ook weten te zetten. Deze onderstroom was ons tijdens de voorbereidingen en de  gesprekken met Blanka Mikolajková (directie Iskérka) niet eerder opgevallen. Reflectie op het bezoek bij de loco-  burgemeester en de persconferentie: Binnen de groep was wel wat onzekerheid hoe deze dag zou verlopen, welke vragen de pers ons zou stellen en hoe we met de juiste politieke bewoordingen zouden moeten antwoorden zodat Iskérka en wij (in de rol zoals Iskérka zichzelf en ons had neergezet) goed uit de verf zouden komen. Ik denk dat dit voor ons allen een uniek leermomenten heeft opgeleverd.  Als groep hebben we geprobeerd, de avond te voren, vragen en antwoorden te bedenken die mogelijk aan ons zouden worden gesteld. Tijdens de persconferentie werden ons echter geheel andere vragen gesteld, die wij niet hadden voorzien en voorbereid. Wij hadden achteraf dit niet zo in detail hoeven voor te bereiden omdat een persconferentie niet maakbaar is. De aanwezige kennis van de belangrijkste thema’s binnen Iskérka en het project enerzijds en onze positie als ‘de managers’ anderzijds was meer dan voldoende geweest om alle vragen van de pers te pareren.
Inhoudelijke analyse Interviews Om beter in beeld te krijgen welke positie de medewerkers van Iskérka innamen ten opzichte van elkaar en van de organisatie Iskérka en de social firm werden interviews gehouden met sleutelfiguren van Iskérka. Onderstaande items komen uit deze interviews: Medewerkers van Iskérka willen van ons graag een helder oordeel aangaande hun business intents. “Zeg maar eerlijk wat er niet goed is.” Blanka Mikolajková (directie Iskérka) heeft een zeer dominante rol in alle besluitvorming. Er is overeenstemming over het inrichten van een social firm maar over de business intents wordt wisselend gedacht. Er is een hoge mate van betrokkenheid bij de organisatie en de cliënten en een hoge mate van motivatie om Iskérka vooruit te helpen. Over het algemeen wordt meer in onmogelijkheden gedacht dan in mogelijkheden. De ideeën die mensen hebben over de business intent ‘Iskérka Travel’ (het organiseren van vakanties voor buitenlandse mensen met een psychische beperking) lijken gebaseerd te zijn op eigen aannames en niet op deugdelijk onderzoek of bedrijfsmatige kennis. Jeroen Traas:  “Het was interessant om individuele interviews te houden.  Ik heb veel betrokkenheid gezien, maar tevens ook een gebrek aan zelfvertrouwen en deugdelijk vooronderzoek aangaande de business intents.” Introductie ► plan van aanpak  ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
Conclusies & aanbevelingen (1) Op de laatste dag van ons werkbezoek hebben wij onze bevindingen in de vorm van conclusies en aanbevelingen gepresenteerd aan het management van Iskérka in bijzijn van de EU-supervisor en een Tsjechische supervisor.  De conclusies hebben wij toegespitst op enerzijds de organisatie van Iskérka en anderzijds de ‘business intents’ van Iskérka om een alternatieve, marktgerichte, geldstroom te realiseren die tevens bijdraagt aan de werkvoorziening en opleiding van cliënten van Iskérka. Conclusies & aanbevelingen ten aanzien van de organisatie Iskérka Iskérka heeft geen cliënt-assessment die bijdraagt aan een succesvolle match tussen activiteiten die Iskérka ontplooit en de competenties en interesses van de cliënten van Iskérka. De ‘management skills’ van Iskérka zijn beperkt. Dit heeft zowel betrekking op het reguliere bedrijfsmanagement als op commercie. De marktoriëntatie is beperkt (wellicht geworteld in het cultureel, economische verleden). Er is geen helder, lange termijn, strategisch plan geformuleerd waarbinnen de gewenste ‘business intents’ een plaats krijgen. De financiële middelen zijn beperkt. Iskérka baseert haar exploitatie op subsidiegelden van de lokale, regionale en nationale overheid en ESF-gelden. Het eigen vermogen is nihil. De cashflow minimaal. Elk jaar moet de begroting in afstemming met derden (overheid en EU) rond worden gemaakt. Een onzekere toekomst als gevolg. <Klik hier> voor onze  eindpresentatie. Luc Timmen: “De laatste dag was een spannende en intensieve dag. ‘s Ochtend was het een race tegen de klok om onze presentatie klaar te krijgen. ‘s Middags was het spannend hoe Iskérka zou reageren op onze kritische analyse en ons alternatieve groeiplan.” Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie ► bronvermelding  <Klik hier> voor de resultaten van onze SWOT analyse.
Conclusies & aanbevelingen (2) Conclusies & aanbevingen ten aanzien van de organisatie Iskérka (vervolg) Iskérka zou een ‘board’ of soort van raad van commissarissen kunnen samenstellen, bestaande uit succesvolle ondernemers en bijvoorbeeld juristen (vanwege vraagstukken tav wet- en regelgeving) uit Rosnov. Zo’n board zou Iskérka kunnen helpen haar plannen te realiseren. Iskérka zou meer gebruik moeten maken van haar netwerken in Tsjechië, Rosnov én internationaal. Deze netwerken kunnen kennis en kunde in de organisatie importeren (met name ondernemerschap) en kunnen ‘business intents’ succesvol maken.  Conclusies & aanbevingen ten aanzien van de ‘business intents’ Iskérka moet een gedegen financieel plan opstellen ter realisatie van haar ‘business intents’ inclusief een degelijke kostprijsanalyse.  Marktonderzoek op ‘customer insights’ is van groot belang om de haalbaarheid van business intents in kaart te brengen. Commerciële competenties van het management van Iskérka moeten substantieel worden verbeterd. Een risico-analyse ten aanzien van de business intents is van essentieel belang. Nieuwe business intents kunnen de continuïteit van de core business van Iskérka in gevaar brengen. Aanbeveling: focus op een niche-marketing propositie: een combinatie van commercie en care kan leiden tot een unique selling point.  Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie ► bronvermelding
Een alternatief groeimodel (1) Onderstaand het traditionele model voor ‘supported employement’: Voor Iskérka hebben wij een groeimodel ontwikkeld dat Iskérka kan helpen te transformeren naar een  social firm. Voordelen van ons groeimodel zijn: de werkzaamheden hebben een duurzaam karakter; de werkzaamheden dragen bij aan een stabiele cash flow; het management doet ervaring op met commerciële activiteiten; voor cliënten worden werkervaringsplaatsen gecreëerd; de werkzaamheden hebben een lokaal karakter en zijn daarmee goed beheersbaar. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie ► bronvermelding
Een alternatief groeimodel (2) In het model voor ‘supported employement’ hebben we een extra fase, genaamd de  job shop , toegevoegd. Deze fase stimuleert het leerproces van het management, biedt cliënten leermogelijkheden, schept ruimte voor het simuleren van de broodnodige cash flow, beperkt de risico’s, en heeft een duurzaam karakter. De formule is gebaseerd op de gedachte van een uitzendbureau voor mensen met een beperking ten aanzien van de reguliere arbeidsmarkt.  Develop the organisation   Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie ► bronvermelding  Na introductie van de tussenfase ‘job shop’ en het opdoen van (commerciële) ervaring, kan Iskérka opnieuw overwegen haar business intents tenaanzien van een (internationale) social firm verder vorm te geven.
Conclusies & aanbevelingen cultuuraspecten (1) Tijdens ons verblijf in Roznov en de samenwerking met Iskérka zijn ons de  volgende cultuuraspecten opgevallen: Overeenkomsten   Nederlanders en Tsjechen zijn:  in wezen pragmatisch van aard; practisch in oplossingen; streven naar vooruitgang; hebben hun eigen trots. Tegenstellingen   zijn: Nederlander:  denkt vanuit een visie, vanuit groot geheel; is zeer direct / kan grof overkomen; geeft zich open en bloot / is kwetsbaar;  wilt grip hebben op de zaken. Tsjech: denkt vanuit detail, vanuit beperkingen;  is indirect / fijnmazig; heeft veel moeite om zich open en bloot te geven / wil niet kwetsbaar zijn;  afwachtende houding. Klik  <hier>  om de bijlage ‘Cultuuronderzoek Tsjechië’ te openen. Reflectie op de cultuuraspecten: Met name tijdens de individuele diepte interviews en de presentatie van onze bevindingen en aanbevelingen zijn de cultuurverschillen opgevallen.  Onze SWOT analyse en aanbevelingen gaf nogal wat stof tot discussie. Je zag letterlijk de medewerkers van Iskérka en Blanka in het bijzonder, nadenken en hun overwegingen maken of dat wat we als mogelijkheden hadden benoemd ook daadwerkelijk te realiseren is binnen hun beperkingen van Iskérka. Na een korte toelichting van de aanpak hoe we tot de aanbevelingen zijn gekomen, hebben we de Iskérka medewerkers uitgenodigd om zelf nog eens dit ceatieve proces van brainstormen te combineren met time-boxing met hun projectteam. We hebben ze aangemoedigd om buiten hun denkkaders te treden, ‘out of the box’ te denken, niet meer te denken vanuit hun beperkingen, zodat nieuwe creatieve ideeën worden bedacht om de huidige knelpunten ten aanzien van de social firm op te lossen. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie ► bronvermelding
Conclusies & aanbevelingen cultuuraspecten (2) Aanbevelingen voor toekomstige Nederlandse zakenpartners van Iskérka Een Nederlandse ondernemer doet er goed aan tijd uit te trekken om een goede persoonlijke relatie op te bouwen.  Tsjechen zijn trots op hun land. Kennis van de geschiedenis van Tsjechië wordt zeer gewaardeerd.  Tsjechen zijn zeer planmatig, gedetailleerd en stipt.  Het eerste contact dient meestal puur ter introductie. Het wordt niet gewaardeerd als u tijdens de afspraak direct begint met zakelijke onderhandelingen.  Tsjechen proberen over het algemeen conflicten te mijden om de relatie niet in gevaar te brengen. Hierdoor uiten zij kritiek niet zo snel en zeker niet direct. Tijdens een informele bijeenkomst, bijvoorbeeld een lunch, kan dan meer worden bereikt dan aan de vergadertafel.  Tsjechen trekken over het algemeen vrij veel tijd uit voor onderhandelingen.  De Tsjechische bedrijfscultuur wordt gekenmerkt door strenge hiërarchische verhoudingen.  Belangrijke beslissingen worden alleen op het hoogste niveau genomen, door het management of de directeur.  Tsjechen zijn doorgaans technisch hoogopgeleid, maar missen kennis op het gebied van bedrijfsorganisatie, kostencalculatie en marketing.  Taal kan een probleem zijn, niet iedereen spreekt Engels. Zorg voor een goede tolk om misverstanden te voorkomen en die je tevens kan helpen met hele praktische zaken. Het wordt zeer gewaardeerd wanneer u een aantal woorden Tsjechisch spreekt.  Veel gebruikte uitdrukkingen zijn: - goedendag = dobrý den (dobrie den) aangenaam kennis te maken = teší mne (tiesjí-mne) dankuwel = dekuji (diekoeji) Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek  ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie ► bronvermelding
Reflectie supervisor Ger de la Haye “ Ferry, Jeroen, Luc, Paul, Peter, Om te beginnen wil ik jullie bedanken voor de inzet, het eindresultaat en de uiterst plezierige samenwerking tijdens ons gezamenlijke verblijf in Roznov, in Tsjechië, waar we werkten ter ondersteuning van Iskérka, in de week van 12 tot 16 april 2010. Ik heb met bewondering en respect gadegeslagen hoe jullie in zeer korte tijd, dankzij een uitstekende voorbereiding, er in slaagden telkens weer de vinger op de juiste plek te leggen in de organisatie van Iskérka. Door middel van observatie, gesprekken, veldonderzoek en onderlinge toetsing ontstond bij jullie een vrij helder beeld omtrent de sterke en zwakke punten. Zo waren jullie tegen het eind van de week dan ook in staat om, tijdens jullie presentatie, een analyse, compleet met conclusies en aanbevelingen, te schetsen waar de Iskérka organisatie, mijns inziens, haar voordeel mee kan doen bij de realisatie van de geplande doelstellingen. Soms was er een moment dat ik bang was dat de vloedgolf aan expertise, werklust, tomeloze energie en enthousiasme, die jullie in brachten in Iskérka, de medewerkers, cliënten en de leiding van de organisatie dreigde te overweldigen. Gelukkig waren deze momenten schaars en kort. Het zelfcorrigerend vermogen in jullie groep zorgde daar wel voor. De mensen van Iskérka en ik, wij hebben veel van jullie geleerd. Van jullie kennis en ervaring, van jullie vaak onconventionele manier van denken en vooral van jullie open en soms ook kwetsbare opstelling.  Jullie wellevendheid en vooral jullie humor maken jullie tot bijzonder aangenaam gezelschap. Nogmaals dank”. Ger de la Haye, Internationaal Supervisor ESF project Iskérka. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie  ► bronvermelding
Groepsreflectie Tot slot vatten we ons enthousiasme graag samen We hebben hard, serieus en zeer gemotiveerd gewerkt aan een opdracht met grote maatschappelijke waarde in Roznov en omgeving. Het is ons gelukt om flexibel in te spelen op onvoorziene omstandigheden en we hebben de regie voor een belangrijk deel bij de opdrachtgever (Iskérka) kunnen laten. We hebben minder gestructureerd gewerkt dan in normale subsetbijeenkomsten gebruikelijk was. Toch zijn we erin geslaagd om onder tijdsdruk goed te presteren. Het aanhouden van een vergaderdiscipline zou mogelijk het resultaat nog wat hebben kunnen verbeteren. We hebben elkaar voldoende ruimte gegeven voor inbreng van meningen, ideeën en voorstellen. We hebben in een week veel tijd met de opdrachtgever doorgebracht en een goede relatie kunnen opbouwen waardoor we de problemen en mogelijke oplossingen goed hebben kunnen inventariseren. Jeroen Traas: “Ik denk dat we het beste uit ons zelf hebben weten te halen. We hebben allemaal optimaal kunnen bijdragen aan het resultaat en hebben op die manier een zeer goede prestatie kunnen leveren waarover de opdrachtgever zeer tevreden is. Het uit handen geven van de regie door het programma te volgen dat Iskérka voor ons had opgesteld heeft ons naar mijn overtuiging sterker gemaakt in onze rol van consultant.” Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie  ► bronvermelding
Persoonlijke reflectie Peter (1) De in Nederland minder bekende Terry Fator is wat mij betreft een super talent. In de afgelopen periode ben ik hem als een ‘super talent’ zeer gaan waarderen. Vanwege het feit dat hij meerdere  talenten combineert (buikspreken, imiteren en  zingen) en daarin uitblinkt. In een interview vertelt  hij dat hij 20 jaar met liefde en passie dit doet. Ook  vertelt hij dat hij een moment had dat hij wilde  stoppen omdat in een zaal waar 1500 mensen in  konden er één 12 jarig jongetje stond te kijken. Dankzij aanmoedigingen van geliefden is hij  doorgegaan. Nu is hij een bekende impersenator in  Amerika. Het herinnert me eraan dat mensen: meerdere talenten bezitten; en door deze (oneindig) te oefenen kunnen uitblinken. Ik heb in de studiereis willen uitblinken. Of dat gelukt is weet ik niet. Ik heb zeker kunnen oefenen. Dat  mede dankzij mijn medestudenten. Link naar reflectie document. Winston de schildpad is impersenator en imiteert hier zingend Kermit de kikker. Hij en Terry zingen Louis Armstrong’s What a Wonderfull World. <Klik op de afbeelding om het filmpje te starten> Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie  ► bronvermelding
Persoonlijke reflectie Peter (2) Ik heb zoals ik al eerder aangaf een niet zo gunstig opleidingsocialisatie achter de rug. Ik ben na de lagere school begonnen op de LTS ITO niveau. Dat was blijkbaar nodig vanwege het feit dat ik een deugniet was. Ik was veel te vinden langs de waterkant en in de bossen. Ik kon het niet goed vinden met de docenten en ben dan ook regelmatig van school gestuurd als ik weer een andere jongen had geslagen of zijn laskamer deurtje had dichtgelast zodat hij er niet uitkon zonder dat de docent de zaak moest loszagen. Behalve ik zagen  weinigen de humor in van dit soort grappen. Ik  kreeg vaak te horen dat het met mij niets zou  worden. Lang heb ik dat gedacht en de bekende  uitspraak voor een dubbeltje geboren zal nooit een  kwartje worden. In zijn oratie legt prof. dr. Remy  Rikers uit hoe dat wel kan. Mijn subsetleden  weten dat ik in mijn muzieksmaak ook de smartlap  opgenomen heb. Een held, Louis Davids, zingt over  dat dubbeltje en kwartje. Klik hiernaast maar even. Een filmpje uit 1935, prachtig dat het er nog is. filmpje Louis Davids <Klik op de afbeelding om het filmpje te starten> Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie  ► bronvermelding
Persoonlijke reflectie Luc (1) Reflectie op leerdoelen Het leerdoel van deze opdracht was ‘onderdompelen in internationaal zakendoen’. In mijn dagelijkse werk ontbreekt deze internationale dimensie (waarbij ik me realiseer dat de globalisering iedereen raakt). Na een intensieve voorbereiding hebben we een zeer geslaagde studiereis gemaakt. Geslaagd omdat we daadwerkelijk zijn ‘ondergedompeld’, omdat onze subset een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan Iskérka en omdat ik een betere kijk op de verschillende aspecten van internationaal management en zakendoen heb gekregen.  Reflectie op leerproces In de kern is mijn leerstijl die van ‘theoreticus/pragmaticus’. Van nature houd ik ervan beslagen ten ijs te komen: ik verdiep me in de literatuur, zoek passende modellen en laat deze op de praktijk los. In het afgelopen jaar heb ik geconstateerd dat als ik me meer activistisch opstel, ik aan effectiviteit en efficiency kan winnen. Tijdens deze internationale opdracht heb ik me regelmatig buiten mijn comfortzone begeven. Enerzijds omdat na de eerste gesprekken met het management van Iskérka onze feitelijke opdracht en de verwachtingen pas echt duidelijk werden, en anderzijds dat we ter plaatse geconfronteerd werden met zaken die we niet goed konden voorbereiden zoals de persconferentie. Geleerd heb ik dat ik het gevoel van ‘niet optimaal voorbereid zijn’ kan loslaten en erop kan vertrouwen dat je in het moment goed kunt acteren.  In de voorbereiding van onze studiereis hebben we bewust gekozen om het veranderdiagnosemodel van Rob van Es te gebruiken wat was toegelicht in de masterclass veranderkunde d.d. maart 2010. Argumentatie hiervoor was dat bij deze opdracht naast de bovenstroom ook de onderstroom van groot belang zou kunnen zijn. Om inzicht te krijgen in deze onderstroom was observeren binnen Iskérka o.a. tijdens de gesprekken met het management van belang. Hieruit heb ik geleerd dat bewust observeren bijdraagt aan het inzichtelijk maken van de onderstroom en dat dit van waarde kan zijn bij onderzoek en het verkrijgen van draagvlak voor oplossingsrichtingen. Een enorm leuke ervaring vond ik de persconferentie in het stadhuis van Rosnov waarbij pers, radio en tv ons stonden op te wachten. Een beetje een ‘Louis van Gaal’ gevoel.  De persconferentie vond ik typerend voor de formele sfeer die de overheid uitstraalt en aan autoriteit wordt toegekend. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie  ► bronvermelding
Persoonlijke reflectie Luc (2) Reflectie op samenwerking Onze subset bestaat uit 5 mannen met verschillende karakters, achtergronden en kwaliteiten. Bindend is de gedrevenheid, respect voor elkaar, willen leren en een goed gevoel voor humor. Er is serieus gewerkt tijdens het werkbezoek, aan de voorbereiding en aan de afrondende rapportage. De diversiteit binnen de subset heeft absoluut bijgedragen aan het resultaat. Binnen het team heb ik m.i. waarde toegevoegd door het aanbrengen van structuur en verbindingen ten aanzien van analyse en oplossingsrichtingen en het inbrengen van energie en gedrevenheid in het team. Geleerd heb ik dat we als team enorm productief kunnen zijn in een korte tijdsspanne. Goede taakverdeling en procedurele afspraken hebben daartoe bijgedragen. Daarnaast is met name in de avonduren inefficiency opgetreden door gezelligheid, ontlading en delen van ervaringen. Vertrouwen en acceptatie zijn voor mij positieve leerpunten geweest. Vertrouwen dat anderen dezelfde mate van resultaatgerichtheid en kwaliteit nastreven; acceptatie dat het wel eens anders gaat dan ikzelf zou wensen, maar dat dit niets hoeft af te doen aan de kwaliteit van het resultaat. Ik heb me gerealiseerd dat een te stellige inname van standpunten, anderen kan blokkeren. Ruimte geven en blokkades bespreekbaar maken hebben bijgedragen aan de teamprestatie.  Tot slot: het was een enorm leerzame ervaring en van grote waarde voor mijn MBA-opleiding. Ik heb veel gezien, veel geleerd, ervan genoten en als subset hebben we een duurzame bijdrage geleverd aan de organisatie Iskérka. Ferry, Jeroen, Paul en Peter, bedankt! Het communiceren in de Engelse taal heb ik bij de voorbereiding als een obstakel gezien.  Tijdens het werkbezoek constateerde ik dat het in het Engels communiceren steeds makkelijker ging.  Gedegen beheersing van buitenlandse talen is een absolute must bij internationaal zakendoen. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie  ► bronvermelding
Persoonlijke reflectie Jeroen Ervaringen Het is een geweldige ervaring om zo intensief samen te werken aan een opdracht in het buitenland. Alle subsetleden waren zeer gemotiveerd om het project te doen slagen waardoor de samenwerking naar een inspirerend niveau werd getild. Door de regie voor het programma bij de opdrachtgever te laten hebben we ons verzekerd van de medewerking en betrokkenheid van de opdrachtgever. We hebben veel tijd met de opdrachtgever doorgebracht waardoor we in korte tijd in staat werden gesteld om ons een goed beeld van de organisatie te vormen. Het internationale karakter van onze opdracht vond ik vooral terugkomen in de wijze waarop wij ons gedrag moesten aanpassen aan de context. Er was een groot verschil waarneembaar in bijvoorbeeld de wijze van besluitvorming bij de opdrachtgever. Of in het denken in kansen of juist beperkingen. Maar ook de manier waarop wij ons moesten presenteren aan de pers en onze gesprekken met lokale succesvolle ondernemers waren zeer leerzaam. Voor mij persoonlijk was het interessant om een diepere inkijk te krijgen in de wijze waarop de geestelijke gezondheidszorg in Tsjechië is georganiseerd. Met name het gebrek aan ambulante behandel- en begeleidingsvormen tussen enerzijds het psychiatrisch ziekenhuis en anderzijds de maatschappij (en Iskérka) zie ik als een ontwikkelmogelijkheid waarmee ik mij in de toekomst misschien nog mag gaan bezighouden. Belangrijkste leerpunten: De week in Roznov heeft mij ontzettend veel geleerd. Ik heb gezien hoe een groep gemotiveerde mensen onder tijdsdruk zeer goed in staat is om te presteren. Tevens heb ik geleerd dat cultuurverschillen een belangrijke rol spelen in de interactie met buitenlandse partners. Ik ben als gevolg van het werkbezoek meer gaan beseffen dat het bieden van hulp (in minder draagkrachtige landen) vooral een ondersteunend karakter moet hebben en afhankelijkheid van subsidiegeld moet beperken. Samenwerken: Ik ben onder de indruk geraakt van ons eigen vermogen om doelmatig en resultaatgericht te werken in een vreemde omgeving en met veel tijdsdruk. Naar mijn beleving hebben we als subsetleden individueel een evenwichtig aandeel gehad in de totstandkoming van het projectresultaat. Een volgende keer zouden we wellicht nog net iets effectiever zijn als we gestructureerder zouden werken met een agenda en een voorzitter. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie  ► bronvermelding
Persoonlijke reflectie Paul Ik heb een fantastische week gehad! Ik heb hard gewerkt, maar heb ook heel veel lol en plezier gehad. De opdracht die we als subset hebben meegekregen van prof. dr. Pieter Klaas Jagersma was vooral om ons te laten “onderdompelen” in het internationaal zakendoen en daarbij vooral veel plezier beleven. Mijns inziens zijn we in beide doelstellingen met lof geslaagd.  Er zijn momenten geweest die goed en minder goed zijn gegaan en die voor mij unieke leermomenten hebben opgeleverd. Uniek omdat dit mijn eerste buitenlandse reis naar Tsjechië was en uniek omdat datgene wat we als subset, en ik persoonlijk in het bijzonder heb mogen doen, nooit meer in deze zelfde context zullen doen. Het feit dat ik in Tsjechië, bij Iskérka, met Peter, Luc, Ferry en Jeroen deze week heb mogen doorbrengen, heeft mij enorm verrijkt met enerzijds leermomenten voor mijn studie en werk, en anderzijds met vriendschap. Belangrijkste leerpunt: Loslaten Ik heb geleerd om me meer over te geven aan situaties waarvan elke manier, elke keuze, elke vorm een goede is. Ik moet niet altijd willen sturen dat dingen gaan zoals ik denk dat het goed is. Leerstijl Observeerder Ik ben me er steeds bewuster van geworden om meer kenmerken van een Activist te ontwikkelen. Ik heb zeker een aantal keren bewust de leiding genomen in discussies. Ik heb een aantal keren het voortouw genomen om voorstellen in te brengen om knelpunten in de procesgang te mitigeren. Cultuuronderzoek Ik had als taak binnen de subset om de literatuurstudie te doen voor de cultuurverschillen tussen Tsjechen en Nederlanders. Het lezen van het boek “Allemaal andersdenkenden” van Geert Hofstede & Gert Jan Hofstede, het vergelijken van de diverse scores van Tsjechen en Nederlanders op de verschillende indexen, het doornemen van andere artikelen van Royal Netherlands Embassy Econimic & Commercial Department gaf me veel houvast en herkenningspunten tijdens confrontaties met de directie van Iskérka en het opstellen van mijn bevindingen en aanbevelingen voor Iskérka aan haar (toekomstige) Nederlandse partners. <Klik hier voor de uitgebreide reflectie> Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie  ► bronvermelding
Persoonlijke reflectie Ferry Ervaringen Een geweldige week waar veel energie in is gestoken. Vooral in de voorbereidingen is relatief veel tijd  gestoken. Desalniettemin een waardevolle ervaring in de rol van internationale consultant.  Meest interessante ervaring is de samenwerking met de organisatie Iskérka. De zeer betrokken en  gemotiveerde mensen hebben het projectteam ‘ geraakt’ . Enerzijds is dit een waardevolle ervaring geweest,  anderzijds heeft dit de rol van consultant enigszins vertroebeld. De scherpe objectieve houding die van een  consultant verwacht mag worden, is pas op de laatste dag tevoorschijn gekomen.  Mijn ervaringen in projecten werkt in mijn voordeel. Vooral het toepassen van tools als Prince2, het opzetten  van powerpoints en het vertalen van problemen naar mogelijke aanpakken zijn onderdelen waar ik in mijn werk dagelijks mee te maken heb. De nieuwe aspecten bij dit action learning project waren vooral de  samenwerking als team, de samenwerking met een buitenlandse organisatie en de bijzondere bijeenkomsten  met de lokale politici en de pers.  De rol van consultant in de internationale context is iets waar ik de komende jaren steeds meer mee te maken  krijg. De huidige ervaring en het action learning project zijn dan ook zeer waardevol. Vooral de  cultuurverschillen, de taalproblemen en de belangrijke rol van een ‘agent’ (in ons geval de supervisor van het  project) zijn wel belangrijke eye-openers geweest. Al mijn buitenlandervaringen tot nu toe waren niet in deze rol  en dus hadden de genoemde aspecten een stuk minder invloed.  Belangrijkste leerpunten: Leerstijl activist en pragmaticus: Tijdens het uitvoeren van een onderzoek voel ik mij prima in mijn vel. Het is heerlijk om in het diepe te springen en aan iets onbekends te beginnen. Ik vind het dan ook helemaal niet erg als gaandeweg het traject de opdracht wijzigt.  Samenwerken: Tijdens het uitvoeren van het action learning project was het belangrijk om samen te werken. Eenieder had of nam hierbij zijn natuurlijke rol. Dit werd in de praktijk goed afgewisseld en verliep soepel. Ik vond dit een prettige manier van samenwerken. Grootste leerpunt is dat we als team veel gediscussieerd hebben, maar slecht waren in de uiteindelijke beslissingen nemen  (het ‘afmaken’).  Heerlijk om weer eens een buitenlands project te doen! Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen  ► reflectie  ► bronvermelding
Bronvermelding Boeken Douma S. (2007), “Ondernemingsstrategie”, Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers. Es, R. van (2009), “Veranderdiagnose, de onderstroom van organiseren”, Deventer: Kluwer. Hofstede, G.J. (2009), “Allemaal andersdenkenden; omgaan met cultuurvesrchillen”, Amsterdam: Contact.  Kotler P. et al (2009), “Principes van marketing”, Amsterdam: Pearson Education Benelux. Artikelen Kramer A. et al (2001) Waarden doen ertoe voor een bedrijf, Filosofie in Bedrijf- nr3, jaargang 13. Oppenhuisen D. en D. Sikkel: Een schaap in de bus, een onderzoek naar waarden van de Nederlander. Royal Netherlands Embassy Economic & Commercial Department: Business culture in the Czech Republic. Royal Netherlands Embassy Economic & Commercial Department: Zaken worden gedaan met mensen. Ševčíková J. , Taal s.r.o. Communication&Consulting: cultuuraspecten van het ondernemen in Tsjechië. Reflectie literatuur: Zonder goede literatuur is de praktijk potentieloos en andersom. We hebben taken verdeeld en aan de hand daarvan heeft er zowel voor als achteraf deskresearch plaatsgevonden. We hebben gebruik gemaakt van bekende en minder bekende auteurs. Materiaal dat ons door de opleiding ter beschikking is gesteld, internetsites, opgevraagde documenten die per email zijn ontvangen en stukken die op andere manieren ons ter hand zijn gesteld. Ook is materiaal dat via de ambassade in Praag tot ons is gekomen, opgenomen in de lijst. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie  ► bronvermelding  Internet www.cnbs.eu www.deboei.com www.ec.europa.eu/employment_social/emplweb/spidla_archive/index.cfm www.ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=nl&catId=327 www.esfcr.cz/ www.evd.nl/zoeken/showbouwsteen.asp?bstnum=7549 www.expertisepunt.be/node/351 www.iskerka.info  www.nl.wikipedia.org/wiki/Tsjechië www.roznov.cz/the-town-of-roznov-p-r www.sip.be www.socialeeconomie.be/nieuws/Studies%20en%20rapporten www.tno.nl/content.cfm?context=markten&content=product&laag1=52&laag2=106&item_id=90
Bijlagen: onderbouwingen en verslagen Analyse omgevingsfactoren Roznov, versie 01 Analyse samenwerking De Boei en Iskérka versie 00 Besprekingsverslag projectteam met Ger de la Haye op 10-11-2009 Business Intents Iskérka Cultuuronderzoek Tsjechië versie 0.9 Doing Business in Czech Republic Eindpresentatie projectteam voor Iskérka Film: Louis Davids: als je voor een dubbeltje geboren bent Film: Perspresentatie Film: Terry Fator: What a wonderful world Oratie professor Remy Rikkers PID Businessplan Iskérka, versie 01 Plan van aanpak ALP IM Iskérka versie 04 Presentatie Therapy Café in Praag Programma werkbezoek Tsjechië Reflectie Peter versie 01 Reflectie werkbezoek Therapy Café versie 01 Resultaten SWOT-analyse (excel) Samenvatting PRINCE 2 methodiek Verslag werkbezoek Therapy Café, versie 01 Uitgebreid reflectie Paul In deze presentatie wordt een weergave gegeven van ons leertraject in de rol van  internationale consultant. Om het overzichtelijk te houden zijn veel onderbouwingen en verslagen als link gekoppeld aan dit document. Hieronder een compleet overzicht van alle gekoppelde documenten.  Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie  ► bronvermelding

More Related Content

Rapportage i mbasisdocument

  • 1. Social firm Iskérka* De mogelijkheden voor een social firm voor dagactiviteitencentrum Iskérka te Roznov (Tsjechië). BSN international management * Iskérka daisy = drager van nieuw leven, een vlam, een vonk van hoop
  • 2. Inhoud Introductie Plan van aanpak Werkstappen Methodologische verantwoording Onderzoek Voorbereiding Reisverslag Conclusies en aanbevelingen Reflectie Reflectie Iskérka Reflectie supervisor Ger de la Haye Reflectie groep Persoonlijke reflecties Bronvermelding Bijlagen: onderbouwingen en verslagen Over deze rapportage Met plezier bieden wij u onze rapportage aan van het door ons uitgevoerde onderzoek voor de business course International Management van onze MBA opleiding aan de Business School Nederland. In het onderzoek hebben wij onze vakinhoudelijke expertise ingebracht in een uitdagende opdracht voor het dagopvangcentrum Iskérka. Alle expertises zijn bijeen gebracht om de vraag op het juiste strategische niveau én in de benodigde tijd te doorlopen. In cursiefjes in de kantlijn, zoals deze, maakt u kennis met ons projectteam, de uitgevoerde werkzaamheden en de reflectie op ons functioneren als team in de internationale context. Zo krijgt u een goede indruk van de kwaliteit van het onderzoek en de leerervaringen. Met vriendelijke groet, Ferry Ham Jeroen Traas Luc Timmen Paul Kainama Peter Bosma Datum: mei 2010 Revisie: 81
  • 3. Het projectteam Even voorstellen Peter Bosma is in het dagelijks leven manager in de jeugdzorg. Hij heeft jarenlange ervaring in het aansturen en leiding geven aan verschillende vormen van jeugdhulpverlening. Naast zijn management ervaring is hij geregistreerd supervisor en coach. Peter heeft zich gespecialiseerd in verandermanagement waarbij hij in ruime mate geïnteresseerd is in ‘contextuele change’. < linkedin > Luc Timmen is hoofd Marketing & Communicatie bij Rabobank Centraal Twente. In het werk ligt de focus op het aansturen van marketing- en communicatieactiviteiten en het managen van een stafafdeling. Motiverend vindt hij de veelzijdigheid van zijn job. Uitdagend is zijn zoektocht naar balans tussen werk, studie, gezin en individu. Inspiratie put hij uit alles wat hij in de toekomst nog wil gaan ondernemen. < linkedin > Jeroen Traas is werkzaam als manager van het circuit ouderenpsychiatrie van Dimence in de regio Midden-Overijssel. Hij is bedrijfsmatig verantwoordelijk voor de ambulante en klinische behandeling en begeleiding van ouderen met een psychiatrische aandoening in Almelo en omstreken. Hij heeft veel ervaring in verschillende velden van de ouderenzorg en is geïnteresseerd in management van zorgorganisaties. <linkedin> Paul Kainama is contractmanager binnen de afdeling Sourcing Management van netbeheerder Enexis. In de rol van programmamanager Inrichten Regieprocessen is hij verantwoordelijk voor het verder professionaliseren van de (virtuele)regieorganisatie binnen de afdeling IM, gericht op de regievoering van de uitbestede ICT dienstverlening. < linkedin > Ferry Ham is in het dagelijks leven manager bij advies en ingenieursbureau‘ Oranjewoud’. Hierbij heeft hij voornamelijk de focus liggen op de aansturing van zijn teams, business development en het optimaliseren van werkprocessen. Zijn kennisgebied is zeer uiteenlopend, maar heeft vooral interesse in marketing, finance en operational excellence. Hobby’s zijn zijn gezin, zeilen en mountainbiken. < linkedin > Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 4. De opdracht Opzetten businessplan social firm Iskérka In de context van Europese samenwerking (en Europese subsidie) bestaat er een partnership tussen Iskérka gericht op geestelijke gezondheidszorg en dagactiviteiten- centrum De Boei in Eindhoven. Iskérka is een dagactiviteitencentrum in Roznov (Tsjechië) die opdrachtgever voor dit project is. De Boei hanteert het inrichtingsprincipe van een ‘social firm’. Iskérka heeft de ambitie om ook een dagactiviteitencentrum conform het principe van de social firm op te zetten. Voornaamste reden hiervoor is dat men streeft naar financiële onafhankelijkheid en het waarborgen van de continuïteit van Iskérka. Ter begeleiding van dit proces heeft Iskérka de hulp ingeroepen van een Nederlandse consultant, de heer Ger de la Haye, die door Iskérka wordt bekostigd via Europees subsidiegeld. De contacten tussen de subset en de heer Ger de la Haye hebben geleid tot deze opdracht. De opdracht vanuit Iskérka betreft in de kern het opstellen van een businessplan én de beoordeling van business intents op haalbaarheid voor een social firm voor dagbesteding (geestelijke gezondheidszorg) in Tsjechië. Wat is een social firm? Een social firm is een maatschappelijke onderneming die naast economische ook sociale doelstellingen hanteert. Tenminste 35% van de werknemers bestaat uit mensen met een functiebeperking. Een sociale firma is financieel onafhankelijk en streeft naar continuïteit en een vaste marktpositie. Door de specifieke samenstelling van het personeel wordt sociale integratie van werknemers met en zonder handicap nagestreefd. Niet de makkelijkste weg: Het project is door onszelf geïnitieerd door middel van een Project Initiation Document. Hiermee heeft het projectteam aan Iskérka aangegeven wat zij kunnen betekenen voor de organisatie en wat de voorwaarden zijn om een goede adviesopdracht te kunnen uitvoeren. Reflectie: tijdens het werkbezoek is duidelijk geworden dat de organisatie van Iskérka al druk bezig was met het uitwerken van een businessplan. Zij hebben ons gevraagd om de business intents op haalbaarheid te toetsen en aanbevelingen te geven voor het plan. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 5. Plan van aanpak Onze visie op de aanpak Om een dergelijk strategisch vraagstuk binnen de gestelde korte doorlooptijd goed te kunnen beantwoorden hebben we gekozen voor een top-down benadering waarbij nuttige onderdelen van de PRINCE2 projectmanagementmethode als model is toegepast. Het project kan verder op hoofdlijnen worden ingedeeld in de volgende drie fasen: Het doen van de voorbereiding van het project in Nederland met literatuurstudie en werkbezoek aan De Boei. Ons verblijf in Tsjechië; het werkbezoek aan Therapy Café in Praag, de samenwerking met Iskérka in Roznov en het opstellen van ons rapport met bevindingen en aanbevelingen inzake de business intents voor de social firm van Iskérka ter plaatse. Het opstellen van de rapportage Action Learning Project in Nederland. Korte reflectie op de aanpak: Niet iedereen binnen de subset was bekend met PRINCE2. Ferry en Paul hadden vanuit hun werk goede ervaringen met PRINCE2 en de templates die deze project-management methode biedt. Mede door hun ervaringen is gekozen voor PRINCE2. De PID gaf Iskérka en ons een goed houvast van wat we van elkaar konden verwachten. De duidelijke opdracht-formulering en daarbij behorende scope afbakening gaf ons een heldere richting hoe we het project konden aanvliegen. In het PvA hebben we de drie werelden (organisatorische context, inhoudelijke context en internationale context) bij elkaar kunnen brengen. Waarom PRINCE2: Een project is een eindig proces met een duidelijk begin en eind. Projecten moeten altijd worden beheerst om succesvol te zijn. PRINCE2 als projectmanagementmethode biedt hiervoor meer dan voldoende tools. Klik <hier> om wat meer te weten te komen over de PRINCE2 methode. PID : Je schrijft een Project Initiation Document (PID) om meer inzicht te krijgen in de opdracht of het project. Daarnaast kan het ook een contract vormen tussen opdrachtnemer en opdrachtgever. Zo weten beide partijen wat er wel en wat er niet opgeleverd wordt. Klik <hier> om de PID voor project CZ.104/5.101/12.00031 te openen. PvA: Een plan van aanpak (PvA) beschrijft alles wat van belang is voor het project. Het PvA bevat: uitwerking van de resultaten en het daarvoor benodigde werk, uitgezet in de tijd, de vereiste kwaliteit en de stappen die gezet moeten worden om dat te waarborgen, de organisatie van het project inclusief de deelnemers en hun tijdsbeslag, de benodigde projectcommunicatie, de afhankelijkheden en risico’s en de wijze waarop de projectleden hiermee omgaan, de kosten van het project en een actieplan. Klik <hier> om het PvA te openen. Top Down Strategisch Tactisch Operationeel Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 6. Werkstappen Werkstappen De vraag van Iskérka is door ons vertaald in een aanpak, die bestaat uit de volgende zes werkstappen: Starten met het opzetten van de projectorganisatie en inwinnen van informatie. De inhoudelijke basis leggen voor het onderzoek met de aanpak, het financiële kader en de contouren van de werkzaamheden die we gaan uitvoeren. Op basis hiervan vinden de voorbereidende en inhoudelijke analyses plaats van het onderzoek. Parallel daaraan verloopt het literatuuronderzoek en cultuuronderzoek. De uitkomsten van deze analyses dienen als input voor het werkbezoek. Tot slot wordt het eindrapport opgesteld 1 PID 3 Inhoudelijke analyse 2 Plan van aanpak 4 Literatuuronderzoek 5 Werkbezoek 6 Rapportage Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 7. Methodologische verantwoording (1) Wij hebben de keuze van de te gebruiken methodieken gebaseerd op: het stappenplan voor het opzetten van een ALP, toegelicht in onze core course Operations Management door Boy van de Wiel; het traditionele SWOT-analysemodel beschreven in de boeken ‘Principes van Marketing’ door Philip Kotler en ‘Ondernemingsstrategie’ door Sytse Douma; het boek ‘Veranderdiagnose, de onderstroom van organiseren’ (managementboek van het jaar 2009) door Rob van Es. De redenen waarom wij voor deze methodes hebben gekozen zijn respectievelijk: het ALP-stappenplan van Boy van de Wiel voorziet in een zorgvuldige verzameling en analyse van gegevens; de traditionele SWOT voorziet in focus op externe én interne omgeving, en geeft inzicht in strategische opties; het veranderdiagnosemodel van Rob van Es dwingt om op verschillende manieren naar een organisatie en haar activiteiten te kijken; dit model geeft inzicht in de zogenoemde bovenstroom en onderstroom in de organisatie. gegevens verzamelen concepten genereren gegevens analyseren inzichten formuleren bronnen verzamelen literatuuronderzoek veldonderzoek onderzoek in Tsjechië onderzoek in Nederland analyse literatuur- & veldonderzoek SWOT-analyse oplossingsrichtingen concrete aanbeveling veranderdiagnosemodel nader toegelicht op de volgende sheet Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding Het geheel biedt een gevarieerd methodologisch kader om ons onderzoek vorm te geven. Onderstaand een schematisch weergave van onze onderzoeksaanpak. Onze opdracht bakenen we af bij het genereren van concepten. De implementatiefase valt buiten de scope van onze opdracht.
  • 8. Methodologische verantwoording (2) het veranderdiagnosemodel nader toegelicht Supervision and interviews Adapted model by Rob van Es Meeting local businesses & vice-mayor Organisational attitude Motivation Business intent Views Scenario’s Organisational aspects Motivations Results analysis Formal and informal aspects Daily organisational point of view Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding Wat zie je? De oude vrouw of de mooie Susanna? Waarom het veranderdiagnosemodel: Peter, Luc en Paul hebben de Masterclass Veranderkunde gevolgd, waarin de methode door Rob van Es zelf is toegelicht. Alle 3 waren zeer enthousiast hierover. Met name omdat deze methode een goede diagnose stelt van dat wat daadwerkelijk in een organisatie afspeelt en waar rekening mee gehouden moet worden bij verander-processen. De oprichting van een social firm is een grote verandering binnen Iskérka! Deze methode leert ons op verschillende manieren (scenario’s) en vanuit diverse invalshoeken (views) zowel naar de bovenstroomgegevens als ook naar de onderstroomverwachtingen van een organisatie te kijken. Het resultaat van de diagnose (analyse) geeft een ‘collage’ van de werkelijkheid. Technieken die wij hierbij hebben gehanteerd zijn: participaties aan overleggen en workshops, interviews en observaties tijdens werkbezoeken. Just another view to look at the organisation, will show you other details!
  • 9. Planning De werkzaamheden zijn uitgevoerd volgens planning. In onderstaand schema is de balkenplanning opgenomen. De voorbereiding op de reis heeft relatief veel tijd in beslag genomen, de uitwerking is in hoog tempo uitgevoerd en afgerond. Het opstellen van het advies aan Iskérka heeft plaatsgevonden aan het einde van het werkbezoek. Ferry: het project is projectmatig verlopen. De voorbereiding heeft vrij veel tijd en energie gekost, maar de afronding van de rapportage en het opleveren van de (deel)producten zijn volgens de mijlpalen opgeleverd. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 10. Programma Werkbezoek Programma Hiernaast is het programma te zien dat Iskérka voor ons had opgesteld bij vertrek naar Roznov. Zoals u kunt zien was het een strakke planning met een aantal zeer opmerkelijke agenda items. Verderop in ons rapport wordt uitvoering verslag uitgebracht van de verschillende activiteiten van ons werkbezoek in Roznov. Reflectie op het Programma: Het programma liet weinig ruimte over voor eigen initiatief. Het aanbrengen van veranderingen in het programma werd over het algemeen niet gewaardeerd door de directie van Iskérka. We hebben daartoe toch enige pogingen gewaagd en een enkele keer ook echt doorgezet. Dit om ruimte te creëren voor onze veranderdiagnosemethode en om te werken aan de verslaglegging en het eindrapport. Door de veranderingen in het programma goed te motiveren en toe te lichten als onderdeel van de analysemethode, gaf de doorslag dat de aanpassingen werden geaccepteerd door de directie. Dit laatste herkennen wij als een element van cultuurverschil. (zie verderop voor meer details over cultuuraspecten en verschillen).
  • 11. Voorbereiding (1) Uitgevoerde werkzaamheden Verkennend gesprek In een eerste verkennend gesprek met Ger de la Haye (projectsupervisor Iskérka) is gesproken over de mogelijkheden om ons project in Roznov te doen. Er was meteen voldoende enthousiasme. Project Initiation Document Een PID werd opgesteld op basis waarvan de mensen van Iskérka konden besluiten mee te willen doen of niet. Op basis van het PID volgde al snel een positieve reactie. Een nieuw project was geboren… Subsetbijeenkomsten Om het project te laten slagen werden er afspraken gemaakt over de wijze waarop we de voorbereiding zouden laten verlopen. Er werd gekozen voor een manier van decentrale individuele voorbereiding en centrale toetsing en voortgangsbewaking. Subsetbijeenkomsten speelden daarin een cruciale rol. Plan van aanpak Er werd een concept ALP-voorstel, inclusief een plan van aanpak geschreven en ter eerste beoordeling aangeleverd aan de docent International Management (prof.dr. P.K. Jagersma). De gevraagde aanvullingen werden verwerkt en het voorstel werd in tweede termijn goedgekeurd. Een goed begin is het halve werk! De voorbereiding van het project middels de subsetbijeenkomsten is succesvol gebleken. We hebben hard gewerkt en samen een goede basis gelegd (zowel op kennisgebied als op samenwerkingsgebied) voor het slagen van het project. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 12. Voorbereiding (2) Uitgevoerde werkzaamheden: Cultuuronderzoek Ter voorbereiding is onderzocht op welke punten de Nederlandse en Tsjechische culturen verschillen en overeenkomen. De informatie bleek in de praktijk van waarde te zijn. <klik hier> Samenwerking De Boei en Iskérka Om de huidige situatie beter te begrijpen is onderzocht hoe de samenwerking tussen De Boei en Iskérka tot stand gekomen is en hoe deze is gegroeid tot op heden. Hierdoor waren we snel in staat de juiste ‘diagnose’ te stellen van het functioneren van Iskérka in relatie tot haar partners. Social firm & sociale economie Omdat er bij Iskérka de wens bestond ter inrichting van een social firm is vooraf informatie verzameld over social firms en over de wijze waarop de sociale economie in Tsjechië is ingericht. De gevonden informatie gaf richting aan onze ideeën m.b.t. het realiseren van de doelstelling van Iskérka m.b.t. supported employment. Omgevingsfactoren Er heeft vooraf onderzoek plaatsgevonden naar sociale en demografische factoren die van invloed zouden kunnen zijn op de plannen van Iskérka en waarmee wij rekening zouden moeten houden bij onze plannen en voorstellen.<Klik Hier> Cultuur van invloed op het onderzoek Er zijn vooraf duidelijke cultuurveschillen in beeld gebracht tussen onze businesscultuur en die van de Tsjechen. Zo zijn de Tsjechen vanuit cultuurhistorisch perspectief minder gewend om zélf keuzes te maken. In onze aanpak hebben we hiermee rekening gehouden en hebben we geprobeerd om de mensen van Iskérka hiertoe te stimuleren. Het is hun project en zij moeten ermee verder! Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 13. Werkbezoeken Ter voorbereiding en tijdens de studiereis hebben we verschillende organisaties en bedrijven bezocht. Feitelijk zijn er twee uitgangspunten voor de bezoeken: 1. ondersteuning van deskresearch; 2. beeldvorming in relatie tot de business intens van Iskérka. Beide aspecten komen in de verschillende sheets aan de orde. Reflectie op het bezoek: De bezoeken waren nuttig. Het bood ons een inkijk in hoe de verschillen maar zeker ook de overeenkomsten zowel in het binnen- als het buitenland aanwezig waren. Hier hebben we veel van geleerd: . cultuur verschillen; . arbeidsmarkt; . beschikbaarheid middelen; . politieke mogelijkheden; . politieke wil; . juridische beperkingen (wetgeving). Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 14. Voorbereidend werkbezoek ‘De Boei’ Ter voorbereiding op de reis naar Tsjechië heeft er een werkbezoek plaatsgevonden bij De Boei. Dit Nederlandse dagactiviteitencentrum (thans onderdeel van GGZ Eindoven) heeft met succes een werkwijze ontwikkeld om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt als gevolg van een psychische aandoening te rehabiliteren in het maatschappelijk verkeer. De Boei heeft veel succes met arbeidsrehabilitatie. Van tevoren zijn er interviewvragen opgesteld die in het gesprek met de directeur van De Boei (Hans Marechal) zijn doorgenomen. Het interview en de rondleiding hebben een basis gelegd voor onze visie op supported employment. Tevens is het effect van ons werkbezoek geweest dat we tijdens ons werkbezoek bij Iskérka een referentiepunt hadden waaraan we onze ideeën konden toetsen. <Klik hier> voor het verslag van het werkbezoek aan De Boei. De Boei ziet zichzelf als vehicel voor het arbeidsmatig en sociaal rehabiliteren van mensen met een psychiatrische aandoening. Deze visie is van invloed op de werkwijze en de houding van medewerkers. Het werkbezoek aan De Boei heeft ons een idee gegeven betreffende de mogelijke inrichting van de social firm Iskérka. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 15. Voorbereidend werkbezoek ‘Therapy Café’ in Praag Doel Dieper inzicht verkrijgen in de opzet, structuur, ervaringen en do’s and don’ts ten aanzien van social firms. Creëren van referentiekader voor Iskérka. Proces Interview met de manager van Therapy Café. Resultaat Uitgangspunten social firm worden niet gerealiseerd. Selfsupporting qua financiën van Therapy Café is niet haalbaar. Verhouding cliënt / reguliere medewerker is lager (25% ipv 40%). ESF-subsidie van essentieel belang om doelen Therapy Café te realiseren. Bedrijfsmanagement is te weinig professioneel. Hoge gedrevenheid van leiders / management. Beperkte kennis en betrokkenheid (bijv. privileges) van de overheid ten aanzien van social economy en social firm gedachte. Risico’s van inzet cliënten (bijv. no-show / kwaliteit) ten aanzien van geleverde kwaliteit / prijshouding. Reflectie op het bezoek: Het bezoek was even aangenaam als verrassend. We werden gastvrij ontvangen door de manager van Therapy Cafe dhr. Jan Karel (Honza). Honza presenteerde ons een powerpoint die informatie verschafte over het ontstaan, de ontwikkelingen en de huidige stand van zaken. We hebben het als leerzaam ervaren een social firm te bezoeken in het land waar ook onze opdracht uitgevoerd wordt. Link naar reflectie document Link naar samenvatting werkbezoek Link naar presentatie Therapy Cafe Thema Praag: Peter Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 16. Interactie momenten met Iskérka Onze relatie met de mensen van Iskérka was zeer belangrijk voor het slagen van het project. De volgende zaken vielen hierbij op: Wij werden zeer hartelijk en gastvrij ontvangen gedurende ons gehele bezoek aan Roznov. Medewerkers van Iskérka wilden van ons graag een helder oordeel aangaande hun business intents. “Zeg maar eerlijk wat er niet goed is.” Zij stonden over het algemeen open voor constructieve feedback. De directrice Blanka Mikolajková heeft een zeer bepalende rol in alle besluitvorming. Er is een hoge mate van betrokkenheid bij de organisatie en de cliënten en een hoge mate van motivatie om Iskérka vooruit te helpen. Over het algemeen wordt meer in onmogelijkheden gedacht dan in mogelijkheden. De taalbarrière (sommigen zijn de Engelse taal onvoldoende machtig) maakte het soms lastig om informele gesprekken te voeren tijdens bijvoorbeeld het diner. Reflectie op interactie: Het was leuk om te merken dat onze komst werd gewaardeerd door de medewerkers van Iskérka. In het begin was het nog even aftasten maar al snel voelden wij ons gemakkelijk genoeg om ook tussen de officiële groepsmomenten door even kort individueel contact te hebben met mensen van Iskérka. Voor mij was het houden van een interview met één van de medewerkers van Iskérka erg interessant. Zij voelde zich vrij om, buiten de groep om, te vertellen hoe zij dacht over de mogelijke business intents. De informatie die zij gaf verschafte mij een betere kijk op de verhoudingen binnen de organisatie. In een week tijd is er naar mijn idee echt sprake geweest van intensieve samenwerking en een groeiende relatie waarbij wij wel in staat gebleven zijn om onze professionele afstand (als consultants) goed te bewaren. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 17. Werkbezoeken bedrijven Iskérka had een aantal werkbezoeken aan bedrijven uit de regio Roznov pod Radhostem in het programma opgenomen. Dit waren allemaal bedrijven waar de op te richten social firm een samenwerking mee wilde aangaan omdat zij een aanmerkelijke bijdrage zouden kunnen leveren aan het succes van de business intents. De volgende bedrijven hebben we bezocht: Unipar in Roznov (candle production firm) Mogelijkheden: het handmatig vervaardigen en decoreren van kaarsen, mogelijkheden voor workshops. The World of Stones in Roznov (semi-pressure stone processing – jewellery, decoration stones) Mogelijkheden: ondersteuning in de logistieke verwerking van orders, mogelijkheden voor workshops. The Gobelíne manufacture in Valašské Meziříčí Mogelijkheden voor workshops om tapijten en wandkleden te knopen op een zeer traditionele manier en op traditionele weefgetouwen. The Open-air museum in Roznov Mogelijkheden: allerlei (aangepaste werkzaamheden op het museumterrein. Fittsport in Roznov Mogelijkheden op gebied van fitness en wellness. Reflectie op werkbezoeken: De Iskérka organisatie achtte het belang groot dat wij alle bedrijven bezochten om een goed beeld te vormen van hun mogelijkheden in relaties tot de business intents. Echter, de werkbezoeken namen erg veel tijd in beslag waardoor voor ons minder tijd overbleef om binnen en met de organisatie zelf aan de slag te gaan. Doel: Kennis maken met de leden van de organisatie, In beeld brengen huidige opbouw van Iskérka, Zicht krijgen op de ideeën mbt het business intents, Proces: Gesprekken voeren met sleutelfiguren, Een kritische analyse van de ideeën, In beeld brengen van de mogelijkheden, Bezoek aan kaarsen fabrikant, Bezoek aan half edelstenen bedrijf, Bezoek aan de tapijt fabrikant, Bezoek aan fitness centrum. Resultaat: Bedrijven zijn benaderd en tonen betrokkenheid. Werkzaamheden lijken te passen bij de doelgroep. Er is veel geïnvesteerd om ons een complete indruk te bieden. De ondernemers achter deze succesvolle bedrijven hebben stuk voor stuk indruk op ons gemaakt. De wijze waarop zij hun zaakjes goed op orde hadden en het nodige ondernemerschap toonden, bracht ons op ideeën om hen vooral als ondernemer te betrekken in de oprichting en verdere besturing van de social firm. Hun ondernemerskennis kon juist heel waardevol zijn voor Iskérka èn de social firm. Zowel de bedrijfskundige kant als ook de creativiteit om succesvol te zijn als ondernemer zouden zij op diverse manieren in kunnen inbrengen. Link naar omgevingfactoren document
  • 18. Kennismaking met lokale politici en pers Eén van de meest opmerkelijke ervaring met Iskérka was het bezoek bij de loco- burgemeester Mrs. Blinková en een dag later de persconferentie, met lokale en regionale pers, in het stadhuis van Roznov. Wij, als BSN groep, werden door Iskérka neergezet als ‘ de managers uit Nederland’, een groep van heel belangrijke personen die Iskérka zouden helpen bij het vormgeven van hun EU project ‘social firm’. Iskérka heeft heel handig gebruik (misschien wel misbruik) weten te maken van onze aanwezigheid in Roznov. Iskérka heeft met deze persconferentie haar positie binnen de gemeenschap beter op de kaart willen èn ook weten te zetten. Deze onderstroom was ons tijdens de voorbereidingen en de gesprekken met Blanka Mikolajková (directie Iskérka) niet eerder opgevallen. Reflectie op het bezoek bij de loco- burgemeester en de persconferentie: Binnen de groep was wel wat onzekerheid hoe deze dag zou verlopen, welke vragen de pers ons zou stellen en hoe we met de juiste politieke bewoordingen zouden moeten antwoorden zodat Iskérka en wij (in de rol zoals Iskérka zichzelf en ons had neergezet) goed uit de verf zouden komen. Ik denk dat dit voor ons allen een uniek leermomenten heeft opgeleverd. Als groep hebben we geprobeerd, de avond te voren, vragen en antwoorden te bedenken die mogelijk aan ons zouden worden gesteld. Tijdens de persconferentie werden ons echter geheel andere vragen gesteld, die wij niet hadden voorzien en voorbereid. Wij hadden achteraf dit niet zo in detail hoeven voor te bereiden omdat een persconferentie niet maakbaar is. De aanwezige kennis van de belangrijkste thema’s binnen Iskérka en het project enerzijds en onze positie als ‘de managers’ anderzijds was meer dan voldoende geweest om alle vragen van de pers te pareren.
  • 19. Inhoudelijke analyse Interviews Om beter in beeld te krijgen welke positie de medewerkers van Iskérka innamen ten opzichte van elkaar en van de organisatie Iskérka en de social firm werden interviews gehouden met sleutelfiguren van Iskérka. Onderstaande items komen uit deze interviews: Medewerkers van Iskérka willen van ons graag een helder oordeel aangaande hun business intents. “Zeg maar eerlijk wat er niet goed is.” Blanka Mikolajková (directie Iskérka) heeft een zeer dominante rol in alle besluitvorming. Er is overeenstemming over het inrichten van een social firm maar over de business intents wordt wisselend gedacht. Er is een hoge mate van betrokkenheid bij de organisatie en de cliënten en een hoge mate van motivatie om Iskérka vooruit te helpen. Over het algemeen wordt meer in onmogelijkheden gedacht dan in mogelijkheden. De ideeën die mensen hebben over de business intent ‘Iskérka Travel’ (het organiseren van vakanties voor buitenlandse mensen met een psychische beperking) lijken gebaseerd te zijn op eigen aannames en niet op deugdelijk onderzoek of bedrijfsmatige kennis. Jeroen Traas: “Het was interessant om individuele interviews te houden. Ik heb veel betrokkenheid gezien, maar tevens ook een gebrek aan zelfvertrouwen en deugdelijk vooronderzoek aangaande de business intents.” Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 20. Conclusies & aanbevelingen (1) Op de laatste dag van ons werkbezoek hebben wij onze bevindingen in de vorm van conclusies en aanbevelingen gepresenteerd aan het management van Iskérka in bijzijn van de EU-supervisor en een Tsjechische supervisor. De conclusies hebben wij toegespitst op enerzijds de organisatie van Iskérka en anderzijds de ‘business intents’ van Iskérka om een alternatieve, marktgerichte, geldstroom te realiseren die tevens bijdraagt aan de werkvoorziening en opleiding van cliënten van Iskérka. Conclusies & aanbevelingen ten aanzien van de organisatie Iskérka Iskérka heeft geen cliënt-assessment die bijdraagt aan een succesvolle match tussen activiteiten die Iskérka ontplooit en de competenties en interesses van de cliënten van Iskérka. De ‘management skills’ van Iskérka zijn beperkt. Dit heeft zowel betrekking op het reguliere bedrijfsmanagement als op commercie. De marktoriëntatie is beperkt (wellicht geworteld in het cultureel, economische verleden). Er is geen helder, lange termijn, strategisch plan geformuleerd waarbinnen de gewenste ‘business intents’ een plaats krijgen. De financiële middelen zijn beperkt. Iskérka baseert haar exploitatie op subsidiegelden van de lokale, regionale en nationale overheid en ESF-gelden. Het eigen vermogen is nihil. De cashflow minimaal. Elk jaar moet de begroting in afstemming met derden (overheid en EU) rond worden gemaakt. Een onzekere toekomst als gevolg. <Klik hier> voor onze eindpresentatie. Luc Timmen: “De laatste dag was een spannende en intensieve dag. ‘s Ochtend was het een race tegen de klok om onze presentatie klaar te krijgen. ‘s Middags was het spannend hoe Iskérka zou reageren op onze kritische analyse en ons alternatieve groeiplan.” Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding <Klik hier> voor de resultaten van onze SWOT analyse.
  • 21. Conclusies & aanbevelingen (2) Conclusies & aanbevingen ten aanzien van de organisatie Iskérka (vervolg) Iskérka zou een ‘board’ of soort van raad van commissarissen kunnen samenstellen, bestaande uit succesvolle ondernemers en bijvoorbeeld juristen (vanwege vraagstukken tav wet- en regelgeving) uit Rosnov. Zo’n board zou Iskérka kunnen helpen haar plannen te realiseren. Iskérka zou meer gebruik moeten maken van haar netwerken in Tsjechië, Rosnov én internationaal. Deze netwerken kunnen kennis en kunde in de organisatie importeren (met name ondernemerschap) en kunnen ‘business intents’ succesvol maken. Conclusies & aanbevingen ten aanzien van de ‘business intents’ Iskérka moet een gedegen financieel plan opstellen ter realisatie van haar ‘business intents’ inclusief een degelijke kostprijsanalyse. Marktonderzoek op ‘customer insights’ is van groot belang om de haalbaarheid van business intents in kaart te brengen. Commerciële competenties van het management van Iskérka moeten substantieel worden verbeterd. Een risico-analyse ten aanzien van de business intents is van essentieel belang. Nieuwe business intents kunnen de continuïteit van de core business van Iskérka in gevaar brengen. Aanbeveling: focus op een niche-marketing propositie: een combinatie van commercie en care kan leiden tot een unique selling point. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 22. Een alternatief groeimodel (1) Onderstaand het traditionele model voor ‘supported employement’: Voor Iskérka hebben wij een groeimodel ontwikkeld dat Iskérka kan helpen te transformeren naar een social firm. Voordelen van ons groeimodel zijn: de werkzaamheden hebben een duurzaam karakter; de werkzaamheden dragen bij aan een stabiele cash flow; het management doet ervaring op met commerciële activiteiten; voor cliënten worden werkervaringsplaatsen gecreëerd; de werkzaamheden hebben een lokaal karakter en zijn daarmee goed beheersbaar. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 23. Een alternatief groeimodel (2) In het model voor ‘supported employement’ hebben we een extra fase, genaamd de job shop , toegevoegd. Deze fase stimuleert het leerproces van het management, biedt cliënten leermogelijkheden, schept ruimte voor het simuleren van de broodnodige cash flow, beperkt de risico’s, en heeft een duurzaam karakter. De formule is gebaseerd op de gedachte van een uitzendbureau voor mensen met een beperking ten aanzien van de reguliere arbeidsmarkt. Develop the organisation Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding Na introductie van de tussenfase ‘job shop’ en het opdoen van (commerciële) ervaring, kan Iskérka opnieuw overwegen haar business intents tenaanzien van een (internationale) social firm verder vorm te geven.
  • 24. Conclusies & aanbevelingen cultuuraspecten (1) Tijdens ons verblijf in Roznov en de samenwerking met Iskérka zijn ons de volgende cultuuraspecten opgevallen: Overeenkomsten Nederlanders en Tsjechen zijn: in wezen pragmatisch van aard; practisch in oplossingen; streven naar vooruitgang; hebben hun eigen trots. Tegenstellingen zijn: Nederlander: denkt vanuit een visie, vanuit groot geheel; is zeer direct / kan grof overkomen; geeft zich open en bloot / is kwetsbaar; wilt grip hebben op de zaken. Tsjech: denkt vanuit detail, vanuit beperkingen; is indirect / fijnmazig; heeft veel moeite om zich open en bloot te geven / wil niet kwetsbaar zijn; afwachtende houding. Klik <hier> om de bijlage ‘Cultuuronderzoek Tsjechië’ te openen. Reflectie op de cultuuraspecten: Met name tijdens de individuele diepte interviews en de presentatie van onze bevindingen en aanbevelingen zijn de cultuurverschillen opgevallen. Onze SWOT analyse en aanbevelingen gaf nogal wat stof tot discussie. Je zag letterlijk de medewerkers van Iskérka en Blanka in het bijzonder, nadenken en hun overwegingen maken of dat wat we als mogelijkheden hadden benoemd ook daadwerkelijk te realiseren is binnen hun beperkingen van Iskérka. Na een korte toelichting van de aanpak hoe we tot de aanbevelingen zijn gekomen, hebben we de Iskérka medewerkers uitgenodigd om zelf nog eens dit ceatieve proces van brainstormen te combineren met time-boxing met hun projectteam. We hebben ze aangemoedigd om buiten hun denkkaders te treden, ‘out of the box’ te denken, niet meer te denken vanuit hun beperkingen, zodat nieuwe creatieve ideeën worden bedacht om de huidige knelpunten ten aanzien van de social firm op te lossen. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 25. Conclusies & aanbevelingen cultuuraspecten (2) Aanbevelingen voor toekomstige Nederlandse zakenpartners van Iskérka Een Nederlandse ondernemer doet er goed aan tijd uit te trekken om een goede persoonlijke relatie op te bouwen. Tsjechen zijn trots op hun land. Kennis van de geschiedenis van Tsjechië wordt zeer gewaardeerd. Tsjechen zijn zeer planmatig, gedetailleerd en stipt. Het eerste contact dient meestal puur ter introductie. Het wordt niet gewaardeerd als u tijdens de afspraak direct begint met zakelijke onderhandelingen. Tsjechen proberen over het algemeen conflicten te mijden om de relatie niet in gevaar te brengen. Hierdoor uiten zij kritiek niet zo snel en zeker niet direct. Tijdens een informele bijeenkomst, bijvoorbeeld een lunch, kan dan meer worden bereikt dan aan de vergadertafel. Tsjechen trekken over het algemeen vrij veel tijd uit voor onderhandelingen. De Tsjechische bedrijfscultuur wordt gekenmerkt door strenge hiërarchische verhoudingen. Belangrijke beslissingen worden alleen op het hoogste niveau genomen, door het management of de directeur. Tsjechen zijn doorgaans technisch hoogopgeleid, maar missen kennis op het gebied van bedrijfsorganisatie, kostencalculatie en marketing. Taal kan een probleem zijn, niet iedereen spreekt Engels. Zorg voor een goede tolk om misverstanden te voorkomen en die je tevens kan helpen met hele praktische zaken. Het wordt zeer gewaardeerd wanneer u een aantal woorden Tsjechisch spreekt. Veel gebruikte uitdrukkingen zijn: - goedendag = dobrý den (dobrie den) aangenaam kennis te maken = teší mne (tiesjí-mne) dankuwel = dekuji (diekoeji) Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 26. Reflectie supervisor Ger de la Haye “ Ferry, Jeroen, Luc, Paul, Peter, Om te beginnen wil ik jullie bedanken voor de inzet, het eindresultaat en de uiterst plezierige samenwerking tijdens ons gezamenlijke verblijf in Roznov, in Tsjechië, waar we werkten ter ondersteuning van Iskérka, in de week van 12 tot 16 april 2010. Ik heb met bewondering en respect gadegeslagen hoe jullie in zeer korte tijd, dankzij een uitstekende voorbereiding, er in slaagden telkens weer de vinger op de juiste plek te leggen in de organisatie van Iskérka. Door middel van observatie, gesprekken, veldonderzoek en onderlinge toetsing ontstond bij jullie een vrij helder beeld omtrent de sterke en zwakke punten. Zo waren jullie tegen het eind van de week dan ook in staat om, tijdens jullie presentatie, een analyse, compleet met conclusies en aanbevelingen, te schetsen waar de Iskérka organisatie, mijns inziens, haar voordeel mee kan doen bij de realisatie van de geplande doelstellingen. Soms was er een moment dat ik bang was dat de vloedgolf aan expertise, werklust, tomeloze energie en enthousiasme, die jullie in brachten in Iskérka, de medewerkers, cliënten en de leiding van de organisatie dreigde te overweldigen. Gelukkig waren deze momenten schaars en kort. Het zelfcorrigerend vermogen in jullie groep zorgde daar wel voor. De mensen van Iskérka en ik, wij hebben veel van jullie geleerd. Van jullie kennis en ervaring, van jullie vaak onconventionele manier van denken en vooral van jullie open en soms ook kwetsbare opstelling. Jullie wellevendheid en vooral jullie humor maken jullie tot bijzonder aangenaam gezelschap. Nogmaals dank”. Ger de la Haye, Internationaal Supervisor ESF project Iskérka. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 27. Groepsreflectie Tot slot vatten we ons enthousiasme graag samen We hebben hard, serieus en zeer gemotiveerd gewerkt aan een opdracht met grote maatschappelijke waarde in Roznov en omgeving. Het is ons gelukt om flexibel in te spelen op onvoorziene omstandigheden en we hebben de regie voor een belangrijk deel bij de opdrachtgever (Iskérka) kunnen laten. We hebben minder gestructureerd gewerkt dan in normale subsetbijeenkomsten gebruikelijk was. Toch zijn we erin geslaagd om onder tijdsdruk goed te presteren. Het aanhouden van een vergaderdiscipline zou mogelijk het resultaat nog wat hebben kunnen verbeteren. We hebben elkaar voldoende ruimte gegeven voor inbreng van meningen, ideeën en voorstellen. We hebben in een week veel tijd met de opdrachtgever doorgebracht en een goede relatie kunnen opbouwen waardoor we de problemen en mogelijke oplossingen goed hebben kunnen inventariseren. Jeroen Traas: “Ik denk dat we het beste uit ons zelf hebben weten te halen. We hebben allemaal optimaal kunnen bijdragen aan het resultaat en hebben op die manier een zeer goede prestatie kunnen leveren waarover de opdrachtgever zeer tevreden is. Het uit handen geven van de regie door het programma te volgen dat Iskérka voor ons had opgesteld heeft ons naar mijn overtuiging sterker gemaakt in onze rol van consultant.” Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 28. Persoonlijke reflectie Peter (1) De in Nederland minder bekende Terry Fator is wat mij betreft een super talent. In de afgelopen periode ben ik hem als een ‘super talent’ zeer gaan waarderen. Vanwege het feit dat hij meerdere talenten combineert (buikspreken, imiteren en zingen) en daarin uitblinkt. In een interview vertelt hij dat hij 20 jaar met liefde en passie dit doet. Ook vertelt hij dat hij een moment had dat hij wilde stoppen omdat in een zaal waar 1500 mensen in konden er één 12 jarig jongetje stond te kijken. Dankzij aanmoedigingen van geliefden is hij doorgegaan. Nu is hij een bekende impersenator in Amerika. Het herinnert me eraan dat mensen: meerdere talenten bezitten; en door deze (oneindig) te oefenen kunnen uitblinken. Ik heb in de studiereis willen uitblinken. Of dat gelukt is weet ik niet. Ik heb zeker kunnen oefenen. Dat mede dankzij mijn medestudenten. Link naar reflectie document. Winston de schildpad is impersenator en imiteert hier zingend Kermit de kikker. Hij en Terry zingen Louis Armstrong’s What a Wonderfull World. <Klik op de afbeelding om het filmpje te starten> Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 29. Persoonlijke reflectie Peter (2) Ik heb zoals ik al eerder aangaf een niet zo gunstig opleidingsocialisatie achter de rug. Ik ben na de lagere school begonnen op de LTS ITO niveau. Dat was blijkbaar nodig vanwege het feit dat ik een deugniet was. Ik was veel te vinden langs de waterkant en in de bossen. Ik kon het niet goed vinden met de docenten en ben dan ook regelmatig van school gestuurd als ik weer een andere jongen had geslagen of zijn laskamer deurtje had dichtgelast zodat hij er niet uitkon zonder dat de docent de zaak moest loszagen. Behalve ik zagen weinigen de humor in van dit soort grappen. Ik kreeg vaak te horen dat het met mij niets zou worden. Lang heb ik dat gedacht en de bekende uitspraak voor een dubbeltje geboren zal nooit een kwartje worden. In zijn oratie legt prof. dr. Remy Rikers uit hoe dat wel kan. Mijn subsetleden weten dat ik in mijn muzieksmaak ook de smartlap opgenomen heb. Een held, Louis Davids, zingt over dat dubbeltje en kwartje. Klik hiernaast maar even. Een filmpje uit 1935, prachtig dat het er nog is. filmpje Louis Davids <Klik op de afbeelding om het filmpje te starten> Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 30. Persoonlijke reflectie Luc (1) Reflectie op leerdoelen Het leerdoel van deze opdracht was ‘onderdompelen in internationaal zakendoen’. In mijn dagelijkse werk ontbreekt deze internationale dimensie (waarbij ik me realiseer dat de globalisering iedereen raakt). Na een intensieve voorbereiding hebben we een zeer geslaagde studiereis gemaakt. Geslaagd omdat we daadwerkelijk zijn ‘ondergedompeld’, omdat onze subset een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan Iskérka en omdat ik een betere kijk op de verschillende aspecten van internationaal management en zakendoen heb gekregen. Reflectie op leerproces In de kern is mijn leerstijl die van ‘theoreticus/pragmaticus’. Van nature houd ik ervan beslagen ten ijs te komen: ik verdiep me in de literatuur, zoek passende modellen en laat deze op de praktijk los. In het afgelopen jaar heb ik geconstateerd dat als ik me meer activistisch opstel, ik aan effectiviteit en efficiency kan winnen. Tijdens deze internationale opdracht heb ik me regelmatig buiten mijn comfortzone begeven. Enerzijds omdat na de eerste gesprekken met het management van Iskérka onze feitelijke opdracht en de verwachtingen pas echt duidelijk werden, en anderzijds dat we ter plaatse geconfronteerd werden met zaken die we niet goed konden voorbereiden zoals de persconferentie. Geleerd heb ik dat ik het gevoel van ‘niet optimaal voorbereid zijn’ kan loslaten en erop kan vertrouwen dat je in het moment goed kunt acteren. In de voorbereiding van onze studiereis hebben we bewust gekozen om het veranderdiagnosemodel van Rob van Es te gebruiken wat was toegelicht in de masterclass veranderkunde d.d. maart 2010. Argumentatie hiervoor was dat bij deze opdracht naast de bovenstroom ook de onderstroom van groot belang zou kunnen zijn. Om inzicht te krijgen in deze onderstroom was observeren binnen Iskérka o.a. tijdens de gesprekken met het management van belang. Hieruit heb ik geleerd dat bewust observeren bijdraagt aan het inzichtelijk maken van de onderstroom en dat dit van waarde kan zijn bij onderzoek en het verkrijgen van draagvlak voor oplossingsrichtingen. Een enorm leuke ervaring vond ik de persconferentie in het stadhuis van Rosnov waarbij pers, radio en tv ons stonden op te wachten. Een beetje een ‘Louis van Gaal’ gevoel. De persconferentie vond ik typerend voor de formele sfeer die de overheid uitstraalt en aan autoriteit wordt toegekend. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 31. Persoonlijke reflectie Luc (2) Reflectie op samenwerking Onze subset bestaat uit 5 mannen met verschillende karakters, achtergronden en kwaliteiten. Bindend is de gedrevenheid, respect voor elkaar, willen leren en een goed gevoel voor humor. Er is serieus gewerkt tijdens het werkbezoek, aan de voorbereiding en aan de afrondende rapportage. De diversiteit binnen de subset heeft absoluut bijgedragen aan het resultaat. Binnen het team heb ik m.i. waarde toegevoegd door het aanbrengen van structuur en verbindingen ten aanzien van analyse en oplossingsrichtingen en het inbrengen van energie en gedrevenheid in het team. Geleerd heb ik dat we als team enorm productief kunnen zijn in een korte tijdsspanne. Goede taakverdeling en procedurele afspraken hebben daartoe bijgedragen. Daarnaast is met name in de avonduren inefficiency opgetreden door gezelligheid, ontlading en delen van ervaringen. Vertrouwen en acceptatie zijn voor mij positieve leerpunten geweest. Vertrouwen dat anderen dezelfde mate van resultaatgerichtheid en kwaliteit nastreven; acceptatie dat het wel eens anders gaat dan ikzelf zou wensen, maar dat dit niets hoeft af te doen aan de kwaliteit van het resultaat. Ik heb me gerealiseerd dat een te stellige inname van standpunten, anderen kan blokkeren. Ruimte geven en blokkades bespreekbaar maken hebben bijgedragen aan de teamprestatie. Tot slot: het was een enorm leerzame ervaring en van grote waarde voor mijn MBA-opleiding. Ik heb veel gezien, veel geleerd, ervan genoten en als subset hebben we een duurzame bijdrage geleverd aan de organisatie Iskérka. Ferry, Jeroen, Paul en Peter, bedankt! Het communiceren in de Engelse taal heb ik bij de voorbereiding als een obstakel gezien. Tijdens het werkbezoek constateerde ik dat het in het Engels communiceren steeds makkelijker ging. Gedegen beheersing van buitenlandse talen is een absolute must bij internationaal zakendoen. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 32. Persoonlijke reflectie Jeroen Ervaringen Het is een geweldige ervaring om zo intensief samen te werken aan een opdracht in het buitenland. Alle subsetleden waren zeer gemotiveerd om het project te doen slagen waardoor de samenwerking naar een inspirerend niveau werd getild. Door de regie voor het programma bij de opdrachtgever te laten hebben we ons verzekerd van de medewerking en betrokkenheid van de opdrachtgever. We hebben veel tijd met de opdrachtgever doorgebracht waardoor we in korte tijd in staat werden gesteld om ons een goed beeld van de organisatie te vormen. Het internationale karakter van onze opdracht vond ik vooral terugkomen in de wijze waarop wij ons gedrag moesten aanpassen aan de context. Er was een groot verschil waarneembaar in bijvoorbeeld de wijze van besluitvorming bij de opdrachtgever. Of in het denken in kansen of juist beperkingen. Maar ook de manier waarop wij ons moesten presenteren aan de pers en onze gesprekken met lokale succesvolle ondernemers waren zeer leerzaam. Voor mij persoonlijk was het interessant om een diepere inkijk te krijgen in de wijze waarop de geestelijke gezondheidszorg in Tsjechië is georganiseerd. Met name het gebrek aan ambulante behandel- en begeleidingsvormen tussen enerzijds het psychiatrisch ziekenhuis en anderzijds de maatschappij (en Iskérka) zie ik als een ontwikkelmogelijkheid waarmee ik mij in de toekomst misschien nog mag gaan bezighouden. Belangrijkste leerpunten: De week in Roznov heeft mij ontzettend veel geleerd. Ik heb gezien hoe een groep gemotiveerde mensen onder tijdsdruk zeer goed in staat is om te presteren. Tevens heb ik geleerd dat cultuurverschillen een belangrijke rol spelen in de interactie met buitenlandse partners. Ik ben als gevolg van het werkbezoek meer gaan beseffen dat het bieden van hulp (in minder draagkrachtige landen) vooral een ondersteunend karakter moet hebben en afhankelijkheid van subsidiegeld moet beperken. Samenwerken: Ik ben onder de indruk geraakt van ons eigen vermogen om doelmatig en resultaatgericht te werken in een vreemde omgeving en met veel tijdsdruk. Naar mijn beleving hebben we als subsetleden individueel een evenwichtig aandeel gehad in de totstandkoming van het projectresultaat. Een volgende keer zouden we wellicht nog net iets effectiever zijn als we gestructureerder zouden werken met een agenda en een voorzitter. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 33. Persoonlijke reflectie Paul Ik heb een fantastische week gehad! Ik heb hard gewerkt, maar heb ook heel veel lol en plezier gehad. De opdracht die we als subset hebben meegekregen van prof. dr. Pieter Klaas Jagersma was vooral om ons te laten “onderdompelen” in het internationaal zakendoen en daarbij vooral veel plezier beleven. Mijns inziens zijn we in beide doelstellingen met lof geslaagd. Er zijn momenten geweest die goed en minder goed zijn gegaan en die voor mij unieke leermomenten hebben opgeleverd. Uniek omdat dit mijn eerste buitenlandse reis naar Tsjechië was en uniek omdat datgene wat we als subset, en ik persoonlijk in het bijzonder heb mogen doen, nooit meer in deze zelfde context zullen doen. Het feit dat ik in Tsjechië, bij Iskérka, met Peter, Luc, Ferry en Jeroen deze week heb mogen doorbrengen, heeft mij enorm verrijkt met enerzijds leermomenten voor mijn studie en werk, en anderzijds met vriendschap. Belangrijkste leerpunt: Loslaten Ik heb geleerd om me meer over te geven aan situaties waarvan elke manier, elke keuze, elke vorm een goede is. Ik moet niet altijd willen sturen dat dingen gaan zoals ik denk dat het goed is. Leerstijl Observeerder Ik ben me er steeds bewuster van geworden om meer kenmerken van een Activist te ontwikkelen. Ik heb zeker een aantal keren bewust de leiding genomen in discussies. Ik heb een aantal keren het voortouw genomen om voorstellen in te brengen om knelpunten in de procesgang te mitigeren. Cultuuronderzoek Ik had als taak binnen de subset om de literatuurstudie te doen voor de cultuurverschillen tussen Tsjechen en Nederlanders. Het lezen van het boek “Allemaal andersdenkenden” van Geert Hofstede & Gert Jan Hofstede, het vergelijken van de diverse scores van Tsjechen en Nederlanders op de verschillende indexen, het doornemen van andere artikelen van Royal Netherlands Embassy Econimic & Commercial Department gaf me veel houvast en herkenningspunten tijdens confrontaties met de directie van Iskérka en het opstellen van mijn bevindingen en aanbevelingen voor Iskérka aan haar (toekomstige) Nederlandse partners. <Klik hier voor de uitgebreide reflectie> Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 34. Persoonlijke reflectie Ferry Ervaringen Een geweldige week waar veel energie in is gestoken. Vooral in de voorbereidingen is relatief veel tijd gestoken. Desalniettemin een waardevolle ervaring in de rol van internationale consultant. Meest interessante ervaring is de samenwerking met de organisatie Iskérka. De zeer betrokken en gemotiveerde mensen hebben het projectteam ‘ geraakt’ . Enerzijds is dit een waardevolle ervaring geweest, anderzijds heeft dit de rol van consultant enigszins vertroebeld. De scherpe objectieve houding die van een consultant verwacht mag worden, is pas op de laatste dag tevoorschijn gekomen. Mijn ervaringen in projecten werkt in mijn voordeel. Vooral het toepassen van tools als Prince2, het opzetten van powerpoints en het vertalen van problemen naar mogelijke aanpakken zijn onderdelen waar ik in mijn werk dagelijks mee te maken heb. De nieuwe aspecten bij dit action learning project waren vooral de samenwerking als team, de samenwerking met een buitenlandse organisatie en de bijzondere bijeenkomsten met de lokale politici en de pers. De rol van consultant in de internationale context is iets waar ik de komende jaren steeds meer mee te maken krijg. De huidige ervaring en het action learning project zijn dan ook zeer waardevol. Vooral de cultuurverschillen, de taalproblemen en de belangrijke rol van een ‘agent’ (in ons geval de supervisor van het project) zijn wel belangrijke eye-openers geweest. Al mijn buitenlandervaringen tot nu toe waren niet in deze rol en dus hadden de genoemde aspecten een stuk minder invloed. Belangrijkste leerpunten: Leerstijl activist en pragmaticus: Tijdens het uitvoeren van een onderzoek voel ik mij prima in mijn vel. Het is heerlijk om in het diepe te springen en aan iets onbekends te beginnen. Ik vind het dan ook helemaal niet erg als gaandeweg het traject de opdracht wijzigt. Samenwerken: Tijdens het uitvoeren van het action learning project was het belangrijk om samen te werken. Eenieder had of nam hierbij zijn natuurlijke rol. Dit werd in de praktijk goed afgewisseld en verliep soepel. Ik vond dit een prettige manier van samenwerken. Grootste leerpunt is dat we als team veel gediscussieerd hebben, maar slecht waren in de uiteindelijke beslissingen nemen (het ‘afmaken’). Heerlijk om weer eens een buitenlands project te doen! Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding
  • 35. Bronvermelding Boeken Douma S. (2007), “Ondernemingsstrategie”, Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers. Es, R. van (2009), “Veranderdiagnose, de onderstroom van organiseren”, Deventer: Kluwer. Hofstede, G.J. (2009), “Allemaal andersdenkenden; omgaan met cultuurvesrchillen”, Amsterdam: Contact. Kotler P. et al (2009), “Principes van marketing”, Amsterdam: Pearson Education Benelux. Artikelen Kramer A. et al (2001) Waarden doen ertoe voor een bedrijf, Filosofie in Bedrijf- nr3, jaargang 13. Oppenhuisen D. en D. Sikkel: Een schaap in de bus, een onderzoek naar waarden van de Nederlander. Royal Netherlands Embassy Economic & Commercial Department: Business culture in the Czech Republic. Royal Netherlands Embassy Economic & Commercial Department: Zaken worden gedaan met mensen. Ševčíková J. , Taal s.r.o. Communication&Consulting: cultuuraspecten van het ondernemen in Tsjechië. Reflectie literatuur: Zonder goede literatuur is de praktijk potentieloos en andersom. We hebben taken verdeeld en aan de hand daarvan heeft er zowel voor als achteraf deskresearch plaatsgevonden. We hebben gebruik gemaakt van bekende en minder bekende auteurs. Materiaal dat ons door de opleiding ter beschikking is gesteld, internetsites, opgevraagde documenten die per email zijn ontvangen en stukken die op andere manieren ons ter hand zijn gesteld. Ook is materiaal dat via de ambassade in Praag tot ons is gekomen, opgenomen in de lijst. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding Internet www.cnbs.eu www.deboei.com www.ec.europa.eu/employment_social/emplweb/spidla_archive/index.cfm www.ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=nl&catId=327 www.esfcr.cz/ www.evd.nl/zoeken/showbouwsteen.asp?bstnum=7549 www.expertisepunt.be/node/351 www.iskerka.info www.nl.wikipedia.org/wiki/Tsjechië www.roznov.cz/the-town-of-roznov-p-r www.sip.be www.socialeeconomie.be/nieuws/Studies%20en%20rapporten www.tno.nl/content.cfm?context=markten&content=product&laag1=52&laag2=106&item_id=90
  • 36. Bijlagen: onderbouwingen en verslagen Analyse omgevingsfactoren Roznov, versie 01 Analyse samenwerking De Boei en Iskérka versie 00 Besprekingsverslag projectteam met Ger de la Haye op 10-11-2009 Business Intents Iskérka Cultuuronderzoek Tsjechië versie 0.9 Doing Business in Czech Republic Eindpresentatie projectteam voor Iskérka Film: Louis Davids: als je voor een dubbeltje geboren bent Film: Perspresentatie Film: Terry Fator: What a wonderful world Oratie professor Remy Rikkers PID Businessplan Iskérka, versie 01 Plan van aanpak ALP IM Iskérka versie 04 Presentatie Therapy Café in Praag Programma werkbezoek Tsjechië Reflectie Peter versie 01 Reflectie werkbezoek Therapy Café versie 01 Resultaten SWOT-analyse (excel) Samenvatting PRINCE 2 methodiek Verslag werkbezoek Therapy Café, versie 01 Uitgebreid reflectie Paul In deze presentatie wordt een weergave gegeven van ons leertraject in de rol van internationale consultant. Om het overzichtelijk te houden zijn veel onderbouwingen en verslagen als link gekoppeld aan dit document. Hieronder een compleet overzicht van alle gekoppelde documenten. Introductie ► plan van aanpak ► onderzoek ► conclusies & aanbevelingen ► reflectie ► bronvermelding