SlideShare a Scribd company logo
ประสบการณจา���การพัฒนา
    คลังขอมูลดิจิทัล



                                          ราชบดินทร สุวรรณคัณฑิ
  โครงการวิจัยและพัฒนาเครื่องมือเพื่อการพัฒนาระบบดิจิทัล อารไคว
                             หนวยปฏิบัติการวิจัยคลังอนุพันธความรู
              ศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกสและคอมพิวเตอรแหงชาติ
เนื้อหาในการพูดคุย

 แนะนําโครงการ: เปาหมาย, ภารกิจ
 และผลผลิตที่คาดหวัง

 ขั้นตอนของการพัฒนาระบบคลังขอมูล
 ดิจิทัล


                                   2
โครงการวิจัยและพัฒนาเครื่องมือเพื่อการ
        พัฒนาระบบดิจทัล อารไคว
                      ิ

• ปทเริ่มตนโครงการ: 2548
     ี่
• ระยะเวลาการดําเนินโครงการ: 3 ป
• เปาหมายของโครงการ: เพื่อวิจัยและพัฒนาเครืองมือ
                                             ่
  สําหรับใชในการสราง และบริหารจัดการคลังขอมูลดิจิทัล
• ผลผลิตที่คาดหวัง: ซอฟตแวรสําหรับการสราง และการ
  บริหารจัดการคลังขอมูลดิจิทล
                             ั


                                                      3
หัวขอวิจัยของโครงการ (2550 - 2551)




                                      4
ผลผลิตของโครงการ (2550 - 2551)

                   1                2                 3

                แปลงขอมูล       จัดเก็บและ       แสดงผลขอมูล
                                จัดการขอมูล
กระบวนการ

              DIGITIZATION    INFORMATION        INFORMATION
                               MANAGEMENT        VISUALIZATION




 ผลผลิต      มาตรฐานในการ    Dublin Core Based     Web Based
ที่คาดหวัง     แปลงขอมูล      Photo Archive        Archive
                ชนิดตางๆ
                              General Archive      3D Objects
                                   Tool
                                                     Virtual
                                                    Museum       5
                             Metadata Standard
ขั้นตอนในการจัดทําคลังขอมูลดิจิทัล
(Digital Archive Workflow)
                     Photo Gallery
                             2.1
                              2.1               3.1
                                                 3.1
         1.
         1.            กําหนดรูปแบบ
                       กําหนดรูปแบบ        ใหคําอธิบาย
                                           ใหคําอธิบาย
สํารวจและจัดกลุม
สํารวจและจัดกลุม         คําอธิบาย
                          คําอธิบาย            วัตถุ
                                                วัตถุ
  เนื้อหา/สิ่งของ
  เนื้อหา/สิ่งของ        (Metadata)
                         (Metadata)


         2.2
         2.2                                   4.
                                               4.
                         3.2
                          3.2
   วิจัย/เลือก
    วิจัย/เลือก                            ลงทําเบียน
                                           ลงทําเบียน
 วิธีแปลงขอมูล      แปลงขอมูล
                     แปลงขอมูล           โดยใชระบบ
 วิธีแปลงขอมูล                           โดยใชระบบ
                    (Digitization)
                    (Digitization)
   ที่เหมาะสม
    ที่เหมาะสม                        บริหารจัดการขอมูล
                                      บริหารจัดการขอมูล



                                           5.
                                            5.
                                       แสดงผลขอมูล
                                       แสดงผลขอมูล
                                                    6
กรณีศึกษา:
พิพธภัณฑอิเล็กทรอนิกสวดมกุฏกษัตริยาราม
   ิ                    ั

                   1.                                   2.1
       สํารวจสิ่งของในพิพิธภัณฑ              กําหนดมาตรฐานคําอธิบาย
       และแบงกลุมเปน 11 กลุม            ใชมาตรฐานเดียวสําหรับทุกกลุม



                 2.2                                         3.
    เลือกวิธีการในการแปลงขอมูล                      ใหคําอธิบายวัตถุ
        และทําการแปลงขอมูล                           โดยผูเชียวชาญ
                                                               ่
ใชการถายภาพ, 3D Laser Scanning,                   ทางดานโบราณคดี
  Object 3D from Digital Camera




                                          4.
                              ลงทะเบียนในระบบคอมพิวเตอร                     7
กรณีศึกษา:
คลังขอมูลพระพุทธทาส

                1.                                     2.1
     สํารวจขอมูลในคลังขอมูล             แบงขอมูลออกเปน 2 กลุมหลัก
                                           ขอมูลเอกสาร (จดหมายเหตุ)
                                             และขอมูลประเภทอืน เชน
                                                              ่
                                             รูปภาพ, เทปเสียงคําสอน

                    2.2
     แบงขอมูลออกตามประเภท
 ของวัสดุและเลือกวิธีการแปลงขอมูล
        ขอมูลเอกสาร       สแกน                          3.
  เทปเสียง        บันทึกเปนไฟลเสียง       กําหนดประเภทของคําอธิบาย
   วิดโอ
      ี         บันทึกเปนไฟลวดีโอ
                               ิ               ขอมูลเอกสาร ใช ISAD
     ภาพดิจทัลิ        พรอมใชงาน       และขอมูลประเภทอืน ใช Metadata อื่น
                                                          ่




                                                                               8
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม      วัตถุที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑอเล็กทรอนิกส
                                                      ิ
2.1 เลือก Metadata        วัดมกุฏกษัตริยารามมี 11 ประเภทคือ
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
                          •   พระพุทธรูป         •   ปนชา
                                                        
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
                          •   เครื่องพระราชทาน   •   เครื่องประดับมุก
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
                          •   เครื่องถมปด       •   เครื่องแกวโบราณ
5. แสดงผล                 •   ตาลปตร พัดรอง     •   ตุกตาประดับพระเมรุ
                          •   เครื่องเบญจรงค    •   เครื่องสังเค็ด
                          •   เครื่องลายคราม




                                                                     9
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          10
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          11
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน
                          รหัสภาพ: 2550/01/01/0001
1. สํารวจและจัดกลุม
                          ชื่อภาพ: วัดชัยวัฒนาราม
2.1 เลือก Metadata
                          สถานที: อยุธยา
                                ่
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
                          เจาของภาพ: ลัดดา สาระเดช
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
                          ประเภท: Landscape
3.2 แปลงขอมูล
                                   Architecture
4. ลงทะเบียน
                          วันทีถายภาพ: 10 มิ.ย. 2550
                               ่
5. แสดงผล
                          คําอธิบายภาพ: วัดชัยวัฒนาราม
                          ตั้งอยูบนริมฝงแมน้ําฟากตะวันตก
                                         
                          ของเกาะเมือง พระเจาประสาททอง
                          ทรงสรางขึ้น ในป พ.ศ. 2173



                                                      12
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          13
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม      Dublin Core เปนมาตรฐานทีไดรับความนิยมสูง
                                                   ่
                          ประกอบดวย 15 elements คือ
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล   1. ชื่อเรื่อง (TITLE) ชื่อของทรัพยากรสารสนเทศ
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ     2. เจาของงาน (CREATOR) ผูที่สรางสรรคเนื้อหาของทรัพยากร
                             สารสนเทศ
3.2 แปลงขอมูล
                          3. หัวเรืองและคําสําคัญ (SUBJECT and KEYWORDS) หัวขอที่
                                    ่
4. ลงทะเบียน                 อธิบายเรื่องและเนื้อหาของทรัพยากรสารสนเทศ
5. แสดงผล                 4. ลักษณะ (DESCRIPTION) รายละเอียดเนื้อหาของสารสนเทศ
                          5. สํานักพิมพ (PUBLISHER) หนวยงานที่ผลิตสารสนเทศ
                          6. ผูรวมงาน (CONTRIBUTOR) บุคคลหรือหนวยงานทีมสวนรวม
                                                                               ่ ี
                             สรางเนื้อหาของผลงาน
                          7. ป (DATE) ปที่เกี่ยวของกับเหตุการณในวงจรชีวิตของ
                             ทรัพยากรสารสนเทศ


                                                                              14
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

                          Dublin Core (ตอ)
1. สํารวจและจัดกลุม
                          8. ประเภท (TYPE) ธรรมชาติหรือชนิดของเนื้อหาของทรัพยากร
2.1 เลือก Metadata
                             สารสนเทศ
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล   9. รูปแบบ (FORMAT) การอธิบายลักษณะรูปรางของทรัพยากร
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ        สารสนเทศเชิงกายภาพและดิจิทัล
                          10. รหัส (IDENTIFIER) การอางอิงถึงทรัพยากรสารสนเทศใน
3.2 แปลงขอมูล
                              รูปแบบปจจุบัน
4. ลงทะเบียน              11. ตนฉบับ (SOURCE) การอางอิงถึงทีมาของทรัพยากร
                                                                ่
5. แสดงผล                     สารสนเทศ
                          12. ภาษา (LANGUAGE) ภาษาที่ใชในการเรียบเรียงสารสนเทศ
                          13. เรื่องที่เกียวของ (RELATION) การอางอิงถึงทรัพยากร
                                          ่
                              สารสนเทศที่เกียวของ
                                               ่
                          14. ขอบเขต (COVERAGE) ระยะเวลาหรือขอบเขตเนื้อหาของ
                              ทรัพยากรสารสนเทศ
                          15. สิทธิ (RIGHT MANAGEMENT) ขอมูลเกี่ยวกับเจาของสิทธิ
                              ในทรัพยากรสารสนเทศ
                                                                              15
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน
                          Analog --------------------------------> Digital

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
                                             scan
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
                                                               digital photo
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน                                 shoot
5. แสดงผล


                                             record
                                                             digital video/audio




                                                                             16
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata        ใครเปนคนใหคาอธิบาย?
                                       ํ
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล            วิธีการในการใหคําอธิบาย
4. ลงทะเบียน
                          ทําอยางไร? (บัญชีเดินทุง)
5. แสดงผล


                          มาตรฐานในการใหคาอธิบาย
                                          ํ


                                                        17
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          Photographic VR


                                            18
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ     +   +
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




High Dynamic Range
   Photography
                                  19
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          ภาพปกติ   ภาพรายละเอียดสูง


High Dynamic Range                               20
   Photography
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




High Dynamic Range        21
     Panorama
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          3D Laser Scanning
                                              22
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          23
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          24
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          25
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          26
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          27
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          28
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          29
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          30
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          31
กรณีศึกษาในแตละขั้นตอน

1. สํารวจและจัดกลุม
2.1 เลือก Metadata
2.2 เลือกวิธีแปลงขอมูล
3.1 ใหคําอธิบายวัตถุ
3.2 แปลงขอมูล
4. ลงทะเบียน
5. แสดงผล




                          32
ขอบคุณครับ

More Related Content

Experiences from Digital Archive Development