İçeriğe atla

Hibrit rejim

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Hibrit rejim veya melez rejim[a] genellikle otoriter bir rejimden demokratik bir rejime (ya da tam tersi) geçişin tamamlanamaması sonucunda ortaya çıkan karma bir siyasi sistem türüdür.[b] Hibrit rejimler otokratik özelliklerle demokratik özelliklerin bir kombinasyonu olarak kategorize edilir ve aynı anda hem siyasi baskıları hem de düzenli seçimleri barındırabilir.[b] Hibrit rejimler genellikle petro-devletler gibi bol doğal kaynaklara sahip gelişmekte olan ülkelerde görülür.[7][16][17] Bu rejimler sivil huzursuzluklar yaşasa da on yıllar boyunca nispeten istikrarlı ve inatçı olabilirler.[b] Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana hibrit rejimlerde bir artış olmuştur.[18][19]

Hibrit rejim terimi, otokrasi ya da demokrasi ikilemine karşı çıkan siyasi rejimlere yönelik polimorfik bir görüşten kaynaklanmaktadır.[20] Hibrit rejimlerin modern akademik analizi, demokratik kurumların dekoratif doğasına (seçimler iktidar değişikliğine yol açmaz, farklı medya yayınları hükûmetin bakış açısını yayınlar ve parlamentodaki muhalefet iktidar partisiyle aynı şekilde oy kullanır vb.) odaklanır[21] ve buradan demokratik gerilemenin, otoriterliğe geçişin melez rejimlerin en yaygın temeli olduğu sonucuna varılır.[b][22][23] Bazı akademisyenler ayrıca hibrit rejimlerin tam bir diktatörlüğü taklit edebileceğini iddia etmektedir.[24][25]

Soğuk Savaş sonrası ülkelerin demokratikleşmesini gösteren harita.

Üçüncü demokratikleşme dalgası, ne tam demokratik ne de tam otoriter olan hibrit rejimlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur.[23][26] Ne illiberal demokrasi kavramı ne de seçimsel otoriterlik kavramı bu melez rejimleri tam olarak tanımlamaktadır.[27][28]

Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana, bu tür rejimler demokratik olmayan rejimler arasında en yaygın olanlar haline gelmiştir.[29][30] Otoriter rejimlerin dönüşüm sürecinin sonunda, liberalleşme gerçekleştiğinde sınırlı seçimler şu ya da bu şekilde ortaya çıkmaktadır. Liberal demokrasi her zaman varsayılırken, uygulamada bu süreç temelde "yarı yolda" donmuştur.[31]

1980'lerde daha önce "geçiş dönemi" olarak adlandırılan rejimlerle ilgili olarak hibrit rejim terimi kullanılmaya başlanmış ve güçlendirilmiştir çünkü Thomas Carothers'a göre "geçiş dönemi ülkelerinin" çoğunluğu ne tamamen diktatörlüktür ne de demokrasiyi arzulamaktadır ve genel olarak geçiş dönemi olarak adlandırılamazlar. Bu ülkeler siyasi olarak istikrarlı gri bölgede yer alırlar ve değişimler on yıllar boyunca gerçekleşmeyebilir".[14] Dolayısıyla, hibrit rejimlerin nihayetinde demokrasiye dönüşecekleri varsayımı olmaksızın değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiştir. Bu hibrit rejimler yarı-otoriterlik ya da seçimsel otoriterlik olarak adlandırılmıştır.[31]

Büyük ölçüde ve önemli ölçüde otokratikleşen (kırmızı) veya demokratikleşen (mavi) ülkeler (2010-2020). Gri renkteki ülkeler büyük ölçüde değişmemiştir.[32]

Hbirit rejimler, bazı demokratik özellikleri korurken daha otoriter bir eğilime sahip olacak şekilde evrimleşmiştir.[33] Otoriter yönetimin temel sorunlarından biri kitlelerden gelen tehditleri kontrol edebilme becerisidir ve hibrit rejimlerdeki demokratik unsurlar kitleler ile elitler arasındaki sosyal gerilimi azaltabilir.[34] Üçüncü demokratikleşme dalgasından sonra bazı rejimler demokrasiye geçişte tıkanmış ve zayıf demokratik kurumların oluşmasına neden olmuştur.[35] Bu durum, geçiş döneminin kritik noktalarında kurumsal sahiplenme eksikliğinden kaynaklanmakta ve rejimi demokrasi ile otokrasi arasında gri bir bölgeye sokmaktadır.[36]

Bu durum bazı akademisyenlerin hibrit rejimlerin kötü işleyen demokrasiler değil, otoriter rejimlerin yeni biçimleri olduğuna inanmalarına neden olmuştur.[37] Kusurlu demokratik istikrar, bu yeni otokrasi biçimlerini açıklamak ve ölçmek için bir göstergedir.[38] Buna ek olarak, siyasi liderlerin onaylanma oranları bu tür rejimlerde önemli bir rol oynamaktadır ve demokratik unsurlar, bu tür liderlerin daha önce kullanmadığı bir araç olan güçlü adam olan bir liderin oylarını artırabilir.[39] Günümüzde 'hibrit rejim', otoriter liderlerin rejimlerini istikrara kavuşturan demokrasi unsurlarını bünyelerine kattıkları ve giderek büyüyen bir siyasi gelişim alanını açıklamak için kullanılan bir terimdir.[40]

Akademisyenler, temel akademik disiplinlerine göre hibrit rejimlerin tanımı konusunda farklılık göstermektedir. "Bazı akademisyenler eksik demokrasilerin ve eksik otokrasilerin hibrit rejimlere örnek olarak görülebileceğini savunurken, diğerleri hibrit rejimlerin hem demokratik hem de otokratik rejimlerin özelliklerini bir araya getirdiğini savunmaktadır."[2] Akademisyenler ayrıca bu rejimlerin geçiş sürecinde mi yoksa doğası gereği istikrarlı bir siyasi sistem mi olduğunu da tartışmaktadır.[9]

1995 yılında Terry Karl, basitçe şu şekilde tanımlanan "hibrit" rejim kavramını ortaya atmıştır:[41]

demokratik ve otoriter unsurları birleştiren

Profesör Matthijs Bogaards'a göre hibrit tipler şunlardır:[42]

bir özelliğin tam gelişiminden yoksun olmadıkları için azalmış alt tipler değil, daha ziyade her iki temel tipin özelliklerinin bir karışımını sergilerler, böylece otokratik ve demokratik boyutları veya kurumları aynı anda birleştirirler

Pippa Norris hibrit rejimleri şu şekilde tanımlamıştır:[43]

Yürütme erki üzerindeki zayıf denge ve denetleme mekanizmaları, kusurlu ve hatta askıya alınmış seçimler, parçalanmış muhalefet güçleri, medya özgürlüğü, aydınlar ve sivil toplum örgütleri üzerindeki devlet kısıtlamaları, yargının bağımsızlığının engellenmesi ve hukukun üstünlüğünün göz ardı edilmesi, güvenlik güçlerinin insan haklarını ihlal etmesi ve otoriter değerlere hoşgörü gösterilmesi ile karakterize edilen bir sistem.

Profesör Henry E. Hale hibrit rejimleri şu şekilde tanımlamıştır:[23]

Bazı demokratik ve bazı otokratik unsurları önemli bir şekilde birleştiren bir siyasi rejim. Bununla birlikte, bu sadece bir yarı yol kategorisi değildir: hibrit rejimlerin, bir demokraside göreceğimizin yarısı artı bir otokraside göreceğimizin yarısı anlamına gelmeyen kendine özgü dinamikleri vardır.

Leonardo Morlino hibrit rejimleri şu şekilde tanımlamıştır;[23]

yaklaşık on yıldır istikrarlı veya istikrarsız bir şekilde varlığını sürdüren, öncesinde otoriterlik, geleneksel bir rejim (muhtemelen sömürge özellikleri taşıyan) veya hatta minimal bir demokrasi bulunan ve sınırlı çoğulculuğun ve bağımsız, özerk katılım biçimlerinin parçalanmasıyla karakterize edilen, ancak minimal demokrasinin dört özelliğinden en az birinin bulunmadığı bir dizi kurum

Profesör Jeffrey C. Isaac hibrit rejimleri şu şekilde tanımlamıştır:[44]

Hibrit rejimlerin ortak özelliği, iktidardaki siyasi elitin devlet düzenlemeleri ve siyasi arenayı kendisine haksız avantajlar sağlayacak şekilde kasıtlı olarak yeniden düzenlemesine rağmen, hepsinde rekabet olmasıdır

Küresel trend raporu Bertelsmann Dönüşüm Endeksi 2022.[45]

Guillermo O'Donnell, Philippe C. Schmitter, Larry Diamond ve Thomas Carothers'a göre hibrit bir rejimin işaretleri şunlardır:[14][46]

  1. Demokrasinin dışsal niteliklerinin varlığı (seçimler, çok partili sistem, yasal muhalefet).
  2. Siyasi karar alma sürecinde vatandaşların çıkarlarının düşük derecede temsil edilmesi (örneğin işçi sendikaları gibi vatandaş birliklerinin yetersizliği veya devlet kontrolünde olması).
  3. Düşük düzeyde siyasi katılım.
  4. Siyasi hak ve özgürlüklerin deklaratif niteliği (resmi olarak aslında zor bir uygulamadır).
  5. Vatandaşların siyasi kurumlara olan güveninin düşük olması.

Demokratik geçiş

[değiştir | kaynağı değiştir]
y. 2010'dan bu yana otokratikleşen (mavi) ülkelerin sayısı demokratikleşenlerden (sarı) daha fazladır

Otokratikleşme olarak da adlandırılan demokratik gerileme,[47][48][c] "siyasi gücün kullanımını daha keyfi ve baskıcı hale getiren ve hükümet seçimi sürecinde kamusal çekişme ve siyasi katılım alanını kısıtlayan otokrasiye doğru bir rejim değişikliği sürecidir".[55][56] Demokratik gerileme, iktidarın barışçıl bir şekilde el değiştirmesi veya özgür ve adil seçimler gibi demokratik kurumların zayıflamasını veya demokrasinin temelini oluşturan bireysel hakların, özellikle de ifade özgürlüğünün ihlal edilmesini içerir.[57][58]

Demokratikleşme

[değiştir | kaynağı değiştir]

Demokratikleşme, demokratik bir yönde ilerleyen önemli siyasi değişiklikleri de içeren daha demokratik bir siyasi rejime geçiştir.[59] Otoriter bir rejimden tam demokrasiye geçiş, otoriter bir siyasi sistemden yarı demokrasiye geçiş veya yarı-otoriter bir siyasi sistemden demokratik bir siyasi sisteme geçiş şeklinde hibrit bir rejim olabilir.[60]

Hükümetler arası ve hükümet dışı kuruluşlar tarafından hazırlanan ve kendi tanımlarına göre dünyanın siyasi sistemlerine ilişkin değerlendirmeler yayınlayan çeşitli demokratik özgürlük endeksleri bulunmaktadır.[61]

Demokrasi Endeksi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Demokrasi endeksi türleri

Economist Intelligence Unit tarafından derlenen Demokrasi Endeksi'ne göre, dünya nüfusunun %17,2 ile %20,5'ini kapsayan ve ülkelerin yaklaşık %20'sini temsil eden 34 hibrit rejim bulunmaktadır.[62]

"EIU Demokrasi Endeksi, seçim süreci ve çoğulculuk, sivil özgürlükler, hükümetin işleyişi, siyasi katılım ve siyasi kültür olmak üzere beş kategoride gruplandırılmış 60 gösterge üzerinden yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır."[61] Demokrasi Endeksi hibrit rejimleri aşağıdaki özelliklerle tanımlamaktadır;[62]

  • Seçim hileleri veya usulsüzlükleri düzenli olarak meydana gelir
  • Siyasi muhalefete baskı uygulanır
  • Yolsuzluk yaygındır ve hukukun üstünlüğü zayıf olma eğilimindedir
  • Medya baskı altındadır ve taciz edilir
  • Yönetişimin işleyişinde sorunlar vardır
2021 Economist Intelligence Unit Demokrasi Endeksi[62]

2021 yılı itibarıyla "Demokrasi Endeksi" tarafından hibrit rejim olarak kabul edilen ülkeler şunlardır:[62]

Küresel Demokrasi Durumu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Uluslararası Demokrasi ve Seçim Yardımı Enstitüsü (IDEA) tarafından hazırlanan "Demokrasinin Küresel Durumu Raporu"na göre 20 adet hibrit rejim bulunmaktadır.[63] "IDEA'nın uzman anketleri ve gözlemsel veriler de dahil olmak üzere 12 farklı veri kaynağından derlediği veriler, oy verme haklarının ne ölçüde kapsayıcı olduğunu, siyasi partilerin kurulma ve seçim kampanyası yapma özgürlüğüne ne ölçüde sahip olduğunu, seçimlerin ne ölçüde serbest olduğunu ve siyasi makamların seçimler yoluyla ne ölçüde doldurulduğunu içermektedir."[61] IDEA hibrit rejimleri şu şekilde tanımlamıştır;[64]

Otoriterlik unsurlarının demokrasi ile birleşimi (........). Bunlar genellikle demokrasinin biçimsel özelliklerini benimser (iktidar için çok az gerçek rekabete izin verirken) ve temel siyasi ve medeni haklara zayıf saygı gösterir

2021 yılı itibarıyla "Demokrasinin Küresel Durumu Raporu" tarafından hibrit rejim olarak kabul edilen ülkeler şunlardır:[65]

V-Dem Enstitüsü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Göteborg Üniversitesi tarafından derlenen V-Dem Enstitüsüne göre 65 adet hibrit rejim bulunmaktadır.[66] V-Dem'in "Dünyanın Rejimleri" göstergeleri dört siyasi rejim tanımlamaktadır: kapalı otokrasiler, seçimli otokrasiler, seçimli demokrasiler ve liberal demokrasiler ile hem seçimli otokrasiler hem de seçimli demokrasiler hibrit rejimler olarak gruplandırılmaktadır.[67]

V-Dem Enstitüsüne göre:[68]

2021 yılında dünya nüfusunun %70'i - 5,4 milyar insan - kapalı veya seçimli otokrasilerde yaşamaktadır. Dünya nüfusunun sadece %13'ü liberal demokrasilerde, %16'sı ise seçimli demokrasilerde yaşamaktadır.

Avrupa Birliği ve çevre ülkeler için Freedom House derecelendirmeleri, 2019.[69]
  Özgür
  Kısmen özgür
  Özgür değil

Freedom House "Orta Avrupa'dan Orta Asya'ya kadar 29 ülkede demokratik yönetişim düzeyini ölçmektedir".[70]

"Freedom House, dünyanın dört bir yanındaki ülke ve bölgelere 10 siyasi hak göstergesi (örneğin, muhalefet partilerinin seçimler yoluyla iktidara gelmeleri için gerçekçi bir fırsat olup olmadığı) ve 15 sivil özgürlük göstergesi (örneğin, özgür ve bağımsız bir medya olup olmadığı) üzerinden puan vermektedir."[61] Freedom House geçiş dönemi veya hibrit rejimleri şu şekilde sınıflandırmaktadır;[70]

Demokratik kurumların kırılgan olduğu ve siyasi hakların ve sivil özgürlüklerin korunmasına yönelik önemli zorlukların bulunduğu tipik seçim demokrasileri olan ülkeler

Freedom House analiz ettiği 29 ülkeden 11'ini "Geçiş Dönemi veya Hibrit Rejimler" olarak sınıflandırmıştır;[70]

Polity IV tarafından tanımlandığı üzere, farklı siyasi rejimler altında yaşayan dünya vatandaşları.[71]

Yale profesörü Juan José Linz'e göre günümüzde üç ana siyasi sistem türü vardır: demokrasiler, totaliter rejimler ve bu ikisinin arasında yer alan otoriter rejimler ve belirli hibrit rejim türlerini tanımlayan birçok farklı terim.[b][a][14][72][73]

Akademisyenler genellikle tam bir diktatörlüğü "hibrit bir sistem" üzerinden ya bir otoriterlik ya da totaliterlik biçimi olarak adlandırmaktadır.[72][74][75] Seçimle işbaşına gelen otoriter yönetimler pek çok akademisyene göre hibrit değil, başarılı ve iyi kurumsallaşmış istikrarlı otoriter rejimlerdir.[b][76][77][78] Demokratik unsurlar aynı anda hem otoriter amaçlara hizmet edebilir hem de demokratikleşmeye katkıda bulunabilir.[79]

Seçimsel otoriterlik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçimsel otoriterlik demokratik kurumların taklitçi olduğu ve liberal demokratik normların çok sayıda sistematik ihlali nedeniyle aslında otoriter yöntemlere bağlı kaldığı anlamına gelir.[80] Seçimsel otoriterlik rekabetçi ve hegemonik olabilir ve ikincisi mutlaka seçim usulsüzlükleri anlamına gelmez.[31] A. Schedler seçimsel otoriterliği hibrit bir rejim ya da liberal olmayan bir demokrasi değil, otoriter rejimin yeni bir biçimi olarak adlandırmaktadır.[31] Dahası, salt otoriter bir rejim meşruiyet kaynağı olarak seçimlere ihtiyaç duymazken,[81] yöneticinin talebi üzerine atanan alternatifsiz seçimler, bunları yürüten rejimi hibrit olarak değerlendirmek için yeterli bir koşul değildir.[80]

Seçimli otokrasi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçimli otokrasi, demokratik kurumların taklitçi olduğu ve otoriter yöntemlere bağlı kaldığı hibrit bir rejimdir. Bu rejimlerde düzenli seçimler yapılır, ancak seçimler demokratik özgürlük ve adalet standartlarına ulaşamaz.[31][82]

İlliberal demokrasi

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlliberal demokrasi, seçimlerin yapılmasına rağmen, sivil özgürlüklerin olmaması nedeniyle vatandaşların gerçek iktidarı kullananların faaliyetleri hakkında bilgi sahibi olamadığı bir yönetim sistemini tanımlar;[kaynak belirtilmeli] dolayısıyla açık bir toplum oluşturmaz.

İlliberal bir demokrasinin yöneticileri, güçleri üzerindeki anayasal sınırları görmezden gelebilir veya atlayabilir. Ayrıca azınlığın iradesini de görmezden gelme eğilimindedirler ki bu da demokrasiyi illiberal yapan şeydir.[83] İlliberal bir demokraside seçimler genellikle manipüle edilir veya hileli yapılır, ülkenin liderlerini ve politikalarını seçmek yerine iktidarı meşrulaştırmak ve pekiştirmek için kullanılır.[84]

Bazı teorisyenler illiberal demokrasinin temelde demokratik olmayan hibrit bir rejim olduğunu söyler ve bu nedenle seçimsel otoriterlik,[85] rekabetçi otoriterlik[86] veya yumuşak otoriterlik[87][88] gibi terimleri tercih ederler.

Baskın parti sistemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Baskın parti sistemi veya tek partili baskın sistem, tek bir siyasi partinin seçim sonuçlarına sürekli olarak muhalefet grupları veya partileri üzerinde hakim olduğu bir siyasi oluşumdur.[89] Birden fazla dönem üst üste iktidarda kalan herhangi bir iktidar partisi baskın parti olarak kabul edilebilir (hegemonik parti olarak da adlandırılır).[90] Bazı baskın partiler, iktidarda kaldıkları süre göz önünde bulundurularak doğal iktidar partisi olarak adlandırılmıştır.[91][92][93]

Baskın partiler ve onların bir devlet üzerindeki hakimiyeti, çok partili bir sistemde (özellikle başkanlık yönetim sistemlerinde) tek taraflı seçim ve parti dizilimlerinden doğar ve bu haliyle belirli bir parti etrafında karmaşık bir şekilde örgütlenmiş tek parti sistemi altındaki devletlerden farklılık gösterir. Bazen "de facto tek parti devleti" terimi, tek parti sisteminden farklı olarak (en azından nominal olarak) demokratik çok partili seçimlere izin veren, ancak mevcut uygulamalar veya siyasi güç dengesi muhalefetin iktidarı kazanmasını etkili bir şekilde engelleyen ve dolayısıyla tek parti devletine benzeyen hakim parti sistemlerini tanımlamak için kullanılır.

Baskın parti sistemleri, dar veya dengeli rekabet ve işbirliği ile karakterize edilen ve sürdürülen eştoplumlaştırmacılık, büyük koalisyonlar ve iki partili sistemler gibi diğer baskın çok partili yapıların siyasi dinamiklerinden farklıdır.

Delegatif demokrasisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyaset biliminde delegatif demokrasi, Sezarizm, Bonapartizm veya caudillismo'ya yakın bir yönetim biçimi olup, yeni oluşturulan demokratik olmayan bir hükûmette güçlü bir lidere sahiptir. Bu kavram, Arjantinli siyaset bilimci Guillermo O'Donnell tarafından ortaya atılmıştır ve O'Donnell, temsili demokrasinin var olduğu şekliyle genellikle yalnızca gelişmiş kapitalist ülkelerle bağlantılı olduğunu belirtmektedir. Ancak yeni kurulan demokrasiler tam anlamıyla temsili demokrasiler olma yolunda ilerlemiyor gibi görünüyor.[94] O'Donnell eski delegatif demokrasiler olarak adlandırmaktadır, çünkü bu demokrasiler tam olarak konsolide olmamışlardır ancak kalıcı olabilirler.

Temsili bir demokrasinin var olabilmesi için önemli bir etkileşim etkisi olmalıdır. Başarılı örneklerde, demokratik siyasi kurumların oluşturulması ve güçlendirilmesi konusunda büyük özen gösteren ve geniş destek gören siyasi liderlerden oluşan belirleyici bir koalisyon bulunmaktadır.[94] Buna karşın, delegasyon biçimi kısmen demokratiktir, çünkü başkan halk adına hareket etme ve eylemlerini haklı gösterme özgürlüğüne sahiptir. Başkan, seçime girerken verdiği sözlere benzemese bile "uygun gördüğü şekilde yönetebilir". Başkan sadece bir siyasi partiyi değil, Kongre ve yargıyı da kapsayacak şekilde tüm ulusu temsil ettiğini iddia eder.[95]

O'Donnell'ın delegatif demokrasi kavramı yanıltıcı olmakla eleştirilmiştir, çünkü dünya çapında mevcut birçok demokratik yönetimin özünü oluşturan delegatif modeli olumsuz bir kavram haline getirmektedir.[96]

Dictablanda, sivil özgürlüklerin yok edilmek yerine korunduğu iddia edilen bir diktatörlüktür. Diktablanda kelimesi, İspanyolca dictadura ("diktatörlük") kelimesinden bir kelime oyunudur ve kendi başına "sert" anlamına gelen dura kelimesini "yumuşak" anlamına gelen blanda ile değiştirir.

Bu terim İspanya'da ilk kez 1930 yılında Dámaso Berenguer'in Miguel Primo de Rivera y Orbaneja'nın yerine iktidardaki diktatörlük hükûmetinin başına geçmesi ve Berenguer tarafından getirilen bazı sert önlemleri yürürlükten kaldırarak ülkedeki gerilimi azaltmaya çalışmasıyla kullanılmaya başlanmıştır. Ayrıca Francisco Franco'nun İspanyol Devleti'nin son yıllarına[97] ve Meksika'daki Kurumsal Devrimci Partinin (PRI) 70 yıllık hegemonik yönetimine atıfta bulunmak için ya da Augusto Pinochet tarafından kendisine rejimi ve hükûmeti hakkındaki suçlamalar sorulduğunda kullanılmıştır.

Benzer şekilde, aynı kelime oyunu Portekizcede ditabranda veya ditamole olarak yapılmaktadır. Şubat 2009'da Brezilya gazetesi Folha de S.Paulo, Brezilya'daki askeri diktatörlüğü (1964-1985) "ditabranda" olarak sınıflandıran ve tartışma yaratan bir başyazı yayınladı.[98]

Güdümlü demokrasi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yönetilen demokrasi olarak da adlandırılan güdümlü demokrasi,[99] fiilen otoriter bir hükûmet veya bazı durumlarda otokratik bir hükûmet olarak işlev gören resmi olarak demokratik bir hükûmettir. Bu tür hibrit rejimler özgür ve adil seçimlerle meşrulaştırılır, ancak devletin politikalarını, güdülerini ve hedeflerini değiştirmez.[100] Bu kavram aynı zamanda yarı demokrasi ya da anokrasi ile de ilişkilidir.

Başka bir deyişle, hükûmet seçimleri kontrol eder, böylece halk kamu politikasını gerçekten değiştirmeden tüm haklarını kullanabilir. Temel demokratik ilkeleri takip etseler de otoriterliğe doğru büyük sapmalar olabilir. Yönetilen demokrasi altında, devletin sürekli olarak propaganda tekniklerini kullanması, seçmenlerin politika üzerinde önemli bir etkiye sahip olmasını engeller.[101]

II. Dünya Savaşı'ndan sonra Endonezya'da 1959'dan 1966'ya kadar Sukarno yönetimi altındaki hükümet yaklaşımı için kullanılmıştır. Bugün Rusya'da yaygın olarak kullanılmaktadır ve Kremlin teorisyenleri, özellikle de Gleb Pavlovsky tarafından yaygın uygulamaya sokulmuştur.[102]

Liberal otokrasi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Liberal otokrasi, liberalizm ilkelerini takip eden demokratik olmayan bir hükûmettir. 20. yüzyıla kadar Batı Avrupa'daki çoğu ülke "liberal otokrasi ya da en iyi ihtimalle yarı demokrasi" idi.[103] "Klasik liberal otokrasi" örneklerinden biri Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'ydu.[104] Fareed Zakaria'ya göre, daha yakın tarihli bir örnek 1 Temmuz 1997'ye kadar İngiliz Kraliyeti tarafından yönetilen Hong Kong'dur. Zakaria, 1991 yılına kadar "hiçbir zaman anlamlı bir seçim yapılmadığını, ancak hükümetinin anayasal liberalizmin örneğini teşkil ettiğini, vatandaşlarının temel haklarını koruduğunu ve adil bir mahkeme sistemi ve bürokrasi yönettiğini" söylemektedir.[kaynak belirtilmeli]

Yarı demokrasi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Anokrasi veya yarı demokrasi,[105] kısmen demokrasi ve kısmen diktatörlük[106][107] veya "demokratik ve otokratik özelliklerin karışımı bir rejim"[107] olarak gevşek bir şekilde tanımlanan bir yönetim biçimidir. Bir başka tanım ise anokrasiyi "muhalif grup davranışları yoluyla bazı katılım araçlarına izin veren ancak şikayetleri giderecek mekanizmaların tam olarak geliştirilmediği bir rejim" olarak sınıflandırmaktadır.[108][109] "Yarı demokratik" terimi ise demokratik ve otoriter unsurları bir arada barındıran istikrarlı rejimler için kullanılmaktadır.[110][111] Akademisyenler ayrıca anokrasileri otoriteyi, siyasi dinamikleri ve politika gündemlerini sürdürme kabiliyetleri bakımından otokrasilerden ve demokrasilerden ayırmaktadır.[112] Benzer şekilde, bu rejimler nominal miktarda rekabete izin veren demokratik kurumlara sahiptir.[106]

Kusurlu demokrasi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kusurlu demokrasiler, 21. yüzyılın başında siyaset bilimciler Wolfgang Merkel, Hans-Jürgen Puhle ve Aurel S. Croissant tarafından totaliter, otoriter ve demokratik siyasi sistemler arasındaki ayrımları inceltmek amacıyla ortaya atılmış bir kavramdır.[113][114] Gömülü demokrasi kavramına dayanmaktadır. Kusurlu demokrasinin dört biçimi vardır ve her ulusun kusurluluk noktasına nasıl ulaştığı farklılık gösterir.[115] Yinelenen bir tema, bölgedeki çevre ulusların etkilerini de içeren ulusun coğrafi konumudur. Kusurlu demokrasilerin diğer nedenleri arasında modernleşme yolu, modernleşme düzeyi, ekonomik eğilimler, sosyal sermaye, sivil toplum, siyasi kurumlar ve eğitim yer almaktadır.

Gömülü demokrasi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gömülü demokrasi, demokratik yönetimin demokratik kısmi rejimler tarafından güvence altına alındığı bir yönetim biçimidir.[116][117][118] "Gömülü demokrasi" terimi, gömülü bir demokrasi için gerekli olan "birbirine bağlı beş kısmi rejim" tanımlayan siyaset bilimciler Wolfgang Merkel, Hans-Jürgen Puhle ve Aurel Croissant tarafından ortaya atılmıştır: seçim rejimi, siyasi katılım, sivil haklar, yatay hesap verebilirlik ve seçilmiş temsilcilerin yönetme gücü.[119] Bu beş iç rejim, hükûmetin gücünü kontrol etmek için birlikte çalışırken, dış rejimler de yerleşik demokrasileri güvence altına almaya ve istikrara kavuşturmaya yardımcı olur.[120] Tüm bu rejimler birlikte, yerleşik bir demokrasinin üç temel ilkesi olan özgürlük, eşitlik ve kontrol tarafından yönlendirilmesini sağlar.[121][122]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Akademisyenler tam otokrasiler ile tam demokrasiler arasındaki "gri bölgeleri" kapsayacak şekilde rekabetçi otoriterlik, yarı-otoriterlik, melez otoriterlik, seçimsel otoriterlik, liberal otokrasi, delegatif demokrasi, illiberal demokrasi, güdümlü demokrasi, yarı demokrasi, eksik demokrasi, kusurlu demokrasi, melez demokrasi gibi çeşitli terimler kullanmaktadırlar.[1][2][3][4][5][6][7][8]
  2. ^ a b c d e f "Bazı akademisyenler eksik demokrasilerin ve eksik otokrasilerin hibrit rejim örnekleri olarak görülebileceğini savunurken, diğerleri hibrit rejimlerin hem demokratik hem de otokratik rejimlerin özelliklerini bir araya getirdiğini savunmaktadırlar."[2] Akademisyenler ayrıca bu rejimlerin geçiş sürecinde mi yoksa özünde istikrarlı bir siyasi sistem mi olduğunu tartışmaktadırlar.[9][10][11][12][13][14][15]
  3. ^ Diğer isimler arasında de-demokratikleşme, demokratik erozyon, demokratik çürüme, demokratik durgunluk ve demokratik dekonsolidasyon sayılabilir.[49][50][51][52][53][54]
  1. ^ Plattner, Marc F. (31 Aralık 1969). "Is Democracy in Decline?". kipdf.com. 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2022. 
  2. ^ a b c "Hybrid Concepts and the Concept of Hybridity". European Consortium for Political Research. 7 Eylül 2019. 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  3. ^ Urribarri, Raul A. Sanchez (2011). "Courts between Democracy and Hybrid Authoritarianism: Evidence from the Venezuelan Supreme Court". Law & Social Inquiry. Wiley. 36 (4): 854-884. doi:10.1111/j.1747-4469.2011.01253.x. ISSN 0897-6546. JSTOR 41349660. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  4. ^ Göbel, Christian (2011). "Semiauthoritarianism". 21st Century Political Science: A Reference Handbook. 2455 Teller Road, Thousand Oaks California 91320 United States: SAGE Publications, Inc. ss. 258-266. doi:10.4135/9781412979351.n31. ISBN 9781412969017. 
  5. ^ Tlemcani, Rachid (29 Mayıs 2007). "Electoral Authoritarianism". Carnegie Endowment for International Peace. 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  6. ^ "What is Hybrid Democracy?". Digital Society School. 19 Mayıs 2022. 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  7. ^ a b Zinecker, Heidrun (2009). "Regime-Hybridity in Developing Countries: Achievements and Limitations of New Research on Transitions". International Studies Review. [Oxford University Press, Wiley, The International Studies Association]. 11 (2): 302-331. doi:10.1111/j.1468-2486.2009.00850.x. ISSN 1521-9488. JSTOR 40389063. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  8. ^ "Index". Dem-Dec. 23 Eylül 2017. 21 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2022. 
  9. ^ a b Ekman, Joakim (2009). "Political Participation and Regime Stability: A Framework for Analyzing Hybrid Regimes". International Political Science Review. SAGE Publications. 30 (1): 7-31. doi:10.1177/0192512108097054. ISSN 0192-5121. 
  10. ^ "Why Parties and Elections in Dictatorships?". How Dictatorships Work. Cambridge University Press. 2018. ss. 129-153. doi:10.1017/9781316336182.006. ISBN 9781316336182. 
  11. ^ Riaz, Ali (2019). "What Is a Hybrid Regime?". Voting in a Hybrid Regime. Politics of South Asia. Singapore: Springer Singapore. ss. 9-19. doi:10.1007/978-981-13-7956-7_2. ISBN 978-981-13-7955-0. ISSN 2523-8345. 
  12. ^ Schmotz, Alexander (13 Şubat 2019). "Hybrid Regimes". The Handbook of Political, Social, and Economic Transformation. Oxford University Press. ss. 521-525. doi:10.1093/oso/9780198829911.003.0053. ISBN 978-0-19-882991-1. 
  13. ^ Morlino, Leonardo (1 Kasım 2011). "Are There Hybrid Regimes?". Changes for DemocracyActors, Structures, Processes. Oxford University Press. ss. 48-69. doi:10.1093/acprof:oso/9780199572533.003.0004. ISBN 978-0-19-957253-3. 
  14. ^ a b c d Подлесный, Д. В. (2016). Политология: Учебное пособие [Political Science: Textbook] (Rusça). Kharkiv: ХГУ НУА. ss. 62-65/164. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2019. 
  15. ^ Schulmann, Ekaterina. "Царство политической имитации" [The kingdom of political imitation]. vedomosti.ru. 30 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2019. 
  16. ^ Croissant, A.; Kailitz, S.; Koellner, P.; Wurster, S. (2015). Comparing autocracies in the early Twenty-first Century: Volume 1: Unpacking Autocracies - Explaining Similarity and Difference. Taylor & Francis. s. 212. ISBN 978-1-317-70018-0. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2022. 
  17. ^ Carothers, Christopher (2018). "The Surprising Instability of Competitive Authoritarianism". Journal of Democracy. 29 (4): 129-135. doi:10.1353/jod.2018.0068. ISSN 1086-3214. 
  18. ^ Levitsky, Steven; Way, Lucan (2002). "The Rise of Competitive Authoritarianism". Journal of Democracy. Project Muse. 13 (2): 51-65. doi:10.1353/jod.2002.0026. ISSN 1086-3214. 
  19. ^ "Competitive Authoritarianism: Hybrid Regimes After the Cold War". Department of Political Science. 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  20. ^ "Hybrid Regimes". obo. 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  21. ^ Mufti, Mariam (22 Haziran 2018). "What Do We Know about Hybrid Regimes after Two Decades of Scholarship?". Politics and Governance. Cogitatio. 6 (2): 112-119. doi:10.17645/pag.v6i2.1400. ISSN 2183-2463. 
  22. ^ "Home - IDEA Global State of Democracy Report". International IDEA. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2022. 
  23. ^ a b c d Hameed, Dr. Muntasser Majeed (30 Haziran 2022). "Hybrid regimes: An Overview". IPRI Journal. Islamabad Policy Research Institute - IPRI. 22 (1): 1-24. doi:10.31945/iprij.220101. ISSN 1684-9787. 
  24. ^ Schedler, Andreas (1 Ağustos 2013). "Shaping the Authoritarian Arena". The Politics of Uncertainty. Oxford University Press. ss. 54-75. doi:10.1093/acprof:oso/9780199680320.003.0003. ISBN 978-0-19-968032-0. 
  25. ^ Brooker, P. (2013). Non-Democratic Regimes. Comparative Government and Politics. Bloomsbury Publishing. s. 222. ISBN 978-1-137-38253-5. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2022. 
  26. ^ Huntington, S.P. (2012). The Third Wave: Democratization in the Late 20th Century. The Julian J. Rothbaum Distinguished Lecture Series. University of Oklahoma Press. ISBN 978-0-8061-8604-7. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  27. ^ Bogaards, Matthijs (1 Nisan 2009). "How to classify hybrid regimes? Defective democracy and electoral authoritarianism". Democratization. 16 (2): 399-423. doi:10.1080/13510340902777800. ISSN 1351-0347. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  28. ^ Gagné, Jean-François (2 Mayıs 2019). "Hybrid Regimes". obo. 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2022. 
  29. ^ Leonardo Morlino; Dirk Berg-Schlosser; Bertrand Badie (6 Mart 2017). Political Science: A Global Perspective. SAGE. ss. 112-. ISBN 978-1-5264-1303-1. OCLC 1124515503. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  30. ^ Schedler, Andreas (2006). Electoral Authoritarianism: The Dynamics of Unfree Competition (İngilizce). Lynne Rienner Publishers, Incorporated. ISBN 978-1-58826-415-2. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  31. ^ a b c d e MORSE, YONATAN L. (2012). Levitsky, Steven; Way, Lucan A.; Lindberg, Staffan; Magaloni, Beatriz; Schedler, Andreas (Ed.). "THE ERA OF ELECTORAL AUTHORITARIANISM". World Politics. 64 (1): 161-198. ISSN 0043-8871. 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  32. ^ Newton, Kenneth; Deth, Jan W. van (2021). Foundations of comparative politics : democracies of the modern world. Cambridge, United Kingdom. ISBN 978-1-108-92494-8. OCLC 1156414956. 
  33. ^ Authoritarianism: What Everyone Needs to Know®. What Everyone Needs To Know. Oxford, New York: Oxford University Press. 4 Eylül 2018. ISBN 978-0-19-088020-0. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  34. ^ Inc, VitalSource Technologies. "Foundations of Comparative Politics 4th edition | 9781108831826, 9781108934909". VitalSource (İngilizce). 2 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  35. ^ Rocha Menocal, Alina; Fritz, Verena; Rakner, Lise (1 Haziran 2008). "Hybrid regimes and the challenges of deepening and sustaining democracy in developing countries". South African Journal of International Affairs. 15 (1): 29-40. doi:10.1080/10220460802217934. ISSN 1022-0461. 
  36. ^ Stroh, Alexander; Elischer, Sebastian; Erdmann, Gero (2012). "Origins and Outcomes of Electoral Institutions in African Hybrid Regimes: A Comparative Perspective". German Institute of Global and Area Studies (GIGA). 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  37. ^ Ekman, Joakim (2009). "Political Participation and Regime Stability: A Framework for Analyzing Hybrid Regimes". International Political Science Review. 30 (1): 7-31. doi:10.1177/0192512108097054. ISSN 0192-5121. JSTOR 20445173. 19 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  38. ^ Schmotz, Alexander (2019). "Hybrid Regimes". academic.oup.com. ss. 521-525. doi:10.1093/oso/9780198829911.003.0053. ISBN 978-0-19-882991-1. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  39. ^ Treisman, Daniel (2011). "Presidential Popularity in a Hybrid Regime: Russia under Yeltsin and Putin". American Journal of Political Science. 55 (3): 590-609. doi:10.1111/j.1540-5907.2010.00500.x. ISSN 0092-5853. JSTOR 23024939. 24 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  40. ^ Morlino, Leonardo (July 2009). "Are there hybrid regimes? Or are they just an optical illusion?". European Political Science Review (İngilizce). 1 (2): 273-296. doi:10.1017/S1755773909000198. ISSN 1755-7747. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  41. ^ Colomer, J.M.; Beale, A.L. (2020). Democracy and Globalization: Anger, Fear, and Hope. Taylor & Francis. s. 180. ISBN 978-1-000-05363-0. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2022. 
  42. ^ Bogaards, Matthijs (2009). "How to classify hybrid regimes? Defective democracy and electoral authoritarianism". Democratization. Informa UK Limited. 16 (2): 399-423. doi:10.1080/13510340902777800. ISSN 1351-0347. 
  43. ^ Norris, Pippa (2017). "Is Western Democracy Backsliding? Diagnosing the Risks". SSRN Electronic Journal. Elsevier BV. doi:10.2139/ssrn.2933655. ISSN 1556-5068. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  44. ^ Isaac, J.C. (1998). Democracy in Dark Times. Cornell University Press. s. 199. ISBN 978-0-8014-8454-4. 
  45. ^ "Global Dashboard". BTI 2022. 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023. 
  46. ^ "Nations in Transit Methodology". Freedom House. 31 Aralık 2021. 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2022. 
  47. ^ Skaaning, Svend-Erik (2020). "Waves of autocratization and democratization: a critical note on conceptualization and measurement" (PDF). Democratization. 27 (8): 1533-1542. doi:10.1080/13510347.2020.1799194. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  48. ^ Lührmann, Anna; Lindberg, Staffan I. (2019). "A third wave of autocratization is here: what is new about it?". Democratization. 26 (7): 1095-1113. doi:10.1080/13510347.2019.1582029. The decline of democratic regime attributes – autocratization 
  49. ^ Mietzner, Marcus (2021). "Sources of resistance to democratic decline: Indonesian civil society and its trials". Democratization. 28 (1): 161-178. doi:10.1080/13510347.2020.1796649. 
  50. ^ Mudde, Cas and Kaltwasser, Cristóbal Rovira (2017) Populism: a Very Short Introduction. New York: Oxford University Press. pp.86-96. 978-0-19-023487-4
  51. ^ Laebens, Melis G.; Lührmann, Anna (2021). "What halts democratic erosion? The changing role of accountability". Democratization. 28 (5): 908-928. doi:10.1080/13510347.2021.1897109. 
  52. ^ Daly, Tom Gerald (2019). "Democratic Decay: Conceptualising an Emerging Research Field". Hague Journal on the Rule of Law. 11: 9-36. doi:10.1007/s40803-019-00086-2. 
  53. ^ Huq, Aziz Z (2021). "How (not) to explain a democratic recession". International Journal of Constitutional Law. 19 (2): 723-737. doi:10.1093/icon/moab058. 
  54. ^ Chull Shin, Doh (2021). "Democratic deconsolidation in East Asia: exploring system realignments in Japan, Korea, and Taiwan". Democratization. 28 (1): 142-160. doi:10.1080/13510347.2020.1826438. 
  55. ^ Cassani, Andrea; Tomini, Luca (14 Aralık 2018). Autocratization in post-Cold War Political Regimes (İngilizce). Springer. ss. 15-35. ISBN 978-3-030-03125-1. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  56. ^ Waldner, David; Lust, Ellen (11 Mayıs 2018). "Unwelcome Change: Coming to Terms with Democratic Backsliding". Annual Review of Political Science (İngilizce). 21 (1): 93-113. doi:10.1146/annurev-polisci-050517-114628. ISSN 1094-2939. 29 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  57. ^ Lindberg, Staffan I. (24 Temmuz 2018). "The Nature of Democratic Backsliding in Europe". 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  58. ^ Rocha Menocal, Alina; Fritz, Verena; Rakner, Lise (1 Haziran 2008). "Hybrid regimes and the challenges of deepening and sustaining democracy in developing countries". South African Journal of International Affairs. 15 (1): 29-40. doi:10.1080/10220460802217934. ISSN 1022-0461. 
  59. ^ Arugay, Aries A. (2021). "Democratic Transitions". The Palgrave Encyclopedia of Global Security Studies. Cham: Springer International Publishing. ss. 1-7. doi:10.1007/978-3-319-74336-3_190-1. ISBN 978-3-319-74336-3. 
  60. ^ Abjorensen, N. (2019). Historical Dictionary of Democracy. Historical Dictionaries of Religions, Philosophies, and Movements Series. Rowman & Littlefield Publishers. s. 116. ISBN 978-1-5381-2074-3. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2022. 
  61. ^ a b c d Greenwood, Shannon (6 Aralık 2022). "Appendix A: Classifying democracies". Pew Research Center's Global Attitudes Project. 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2022. 
  62. ^ a b c d "Democracy Index 2021: the China challenge". Economist Intelligence Unit. 15 Şubat 2022. 8 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  63. ^ "The Global State of Democracy". Publications. 22 Kasım 2021. 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2022. 
  64. ^ "FAQs - The Global State of Democracy Indices". International IDEA. 31 Aralık 2021. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2022. 
  65. ^ International Institute for Democracy and Electoral Assistance (2021). The Global State of Democracy 2021: Building resilience in a Pandemic Era. ISBN 978-91-7671-478-2. OCLC 1288461480. 
  66. ^ "V-Dem Codebook v11" (PDF). March 2021. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2023. 
  67. ^ Lührmann, Anna; Tannenberg, Marcus; Lindberg, Staffan I. (19 Mart 2018). "Regimes of the World (RoW): Opening New Avenues for the Comparative Study of Political Regimes". Politics and Governance. Cogitatio. 6 (1): 60-77. doi:10.17645/pag.v6i1.1214. ISSN 2183-2463. 
  68. ^ Boese, Vanessa A.; Lundstedt, Martin; Morrison, Kelly; Sato, Yuko; Lindberg, Staffan I. (23 Mayıs 2022). "State of the world 2021: autocratization changing its nature?". Democratization. Informa UK Limited. 29 (6): 983-1013. doi:10.1080/13510347.2022.2069751. ISSN 1351-0347. 
  69. ^ Freedom House (6 Şubat 2019). "2019". Freedom in the World. 5 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2019. 
  70. ^ a b c "Countries and Territories". Freedom House. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 
  71. ^ "World citizens living under different political regimes". Our World in Data. 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020. 
  72. ^ a b Juan José Linz (2000). Totalitarian and Authoritarian Regimes. Lynne Rienner Publisher. s. 143. ISBN 978-1-55587-890-0. OCLC 1172052725. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  73. ^ Jonathan Michie, (Ed.) (3 Şubat 2014). Reader's Guide to the Social Sciences. Routledge. s. 95. ISBN 978-1-135-93226-8. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  74. ^ Allan Todd; Sally Waller (10 Eylül 2015). Allan Todd; Sally Waller (Ed.). History for the IB Diploma Paper 2 AuthoritariaAuthoritarian States (20th Century). Cambridge University Press. ss. 10-. ISBN 978-1-107-55889-2. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  75. ^ Sondrol, P. C. (2009). "Totalitarian and Authoritarian Dictators: A Comparison of Fidel Castro and Alfredo Stroessner". Journal of Latin American Studies. 23 (3): 599-620. doi:10.1017/S0022216X00015868. JSTOR 157386. 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  76. ^ Schedler, Andreas (2009). "Electoral Authoritarianism". The SAGE Handbook of Comparative Politics. 1 Oliver's Yard, 55 City Road, London EC1Y 1SP United Kingdom: SAGE Publications Ltd. ss. 380-393. doi:10.4135/9780857021083.n21. ISBN 9781412919760. 
  77. ^ Levitsky and Way 2002 30 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; T. Karl 1995 1 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; L. Diamond 1999 31 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; A. Schedler 2002 30 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  78. ^ Barbara Geddes — Why Parties and Elections in Authoritarian Regimes?; Department of Political Science ; March 2006
  79. ^ Brancati, Dawn (11 Mayıs 2014). "Democratic Authoritarianism: Origins and Effects". Annual Review of Political Science. Annual Reviews. 17 (1): 313-326. doi:10.1146/annurev-polisci-052013-115248. ISSN 1094-2939. 
  80. ^ a b Schedler, Andreas (15 Mayıs 2015), "Electoral Authoritarianism", Emerging Trends in the Social and Behavioral Sciences, Wiley, ss. 1-16, doi:10.1002/9781118900772.etrds0098, ISBN 9781118900772 
  81. ^ Гудков, Лев (2009). "Природа "Путинизма"" [The nature of "Putinism"]. Вестник общественного мнения. Данные. Анализ. Дискуссии. 3: 13. 13 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2019. 
  82. ^ Liboreiro, Jorge (15 Eylül 2022). "Hungary is no longer a full democracy, MEPs say in new resolution". euronews (İngilizce). 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  83. ^ Mounk, Yascha (18 Mart 2020). The People Vs. Democracy - Why Our Freedom Is in Danger and How to Save It (İngilizce). Harvard University Press. ISBN 978-0-674-24502-0. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  84. ^ Nyyssönen, Heino; Metsälä, Jussi (7 Şubat 2021). "Liberal Democracy and its Current Illiberal Critique: The Emperor's New Clothes?". Europe-Asia Studies. 73 (2): 273-290. doi:10.1080/09668136.2020.1815654. ISSN 0966-8136. 
  85. ^ Schedler, Andreas (2006). Electoral Authoritarianism: The Dynamics of Unfree Competition (İngilizce). Lynne Rienner Publishers. ISBN 978-1-58826-415-2. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  86. ^ Diamond, Larry (April 2002). "Assessing the Quality of Democracy". Journal of Democracy. 13 (2): 51-65. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  87. ^ DeVotta, Neil (2010). "From civil war to soft authoritarianism: Sri Lanka in comparative perspective". Global Change, Peace & Security. 22 (3): 331-343. doi:10.1080/14781158.2010.510268. 
  88. ^ Christie, Kenneth (1998). "Illiberal Democracy, Modernisation and Southeast Asia". Theoria: A Journal of Social and Political Theory (91): 102-118. ISSN 0040-5817. JSTOR 41802094. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  89. ^ Ostroverkhov, A.A. (2017). "In Searching for Theory of One-Party Dominance: World Experience of Studying Dominant-Party Systems (II)". Politeia. 87 (4): 133-149 (p. 136). doi:10.30570/2078-5089-2017-87-4-133-149. 
  90. ^ Ostroverkhov, A.A. (2017). "In Searching for Theory of One-Party Dominance: World Experience of Studying Dominant-Party Systems (I)". Politeia. 86 (3): 136-153 (p. 148). doi:10.30570/2078-5089-2017-86-3-136-153. 
  91. ^ "Natural Governing Party". The Dictionary of Canadian Politics. Campbell Strategies. 2022. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022. 
  92. ^ "The Wonder Boy". Hoover An Extraordinary Life in Extraordinary Times. Knopf Doubleday Publishing Group. 2017. s. 338. ISBN 9780307743879. The Republicans had come to see themselves as the natural governing party of the United States. Leaving aside the Cleveland and Wilson accidents, they had been in power since Grant's day. If Republican delegates declared an uncharismatic Hoover worthy of the presidency, voters were unlikely to argue. 
  93. ^ Chin, James (15 Kasım 2022). "UMNO intends to return as Malaysia's natural governing party". asia.nikkei.com. Nikkei. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022. 
  94. ^ a b O'Donnell, Guillermo (January 1994). "Delegative Democracy". Journal of Democracy. 5 (1): 55-69. doi:10.1353/jod.1994.0010. 
  95. ^ O'Donnell, Guillermo (1992). Delegative Democracy?. University of Notre Dame: Kellogg Institute for International Studies. 
  96. ^ Kestler, Thomas (2011). "Demokratische Dilemmata: Zum Verhältnis zwischen Repräsentation und Partizipation". Zeitschrift für Politikwissenschaft. 21 (3): 24. doi:10.5771/1430-6387-2011-3-391. ISSN 1430-6387. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  97. ^ Jackson, Gabriel (Bahar 1976). "The Franco Era in Historical Perspective". The Centennial Review. 20 (2): 103-127. JSTOR 23738276. 
  98. ^ Ribeiro, Igor (25 Şubat 2009). "A "ditabranda" da Folha" (Portekizce). Portal Imprensa. 1 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  99. ^ Rohmann, C (2000) A World of Ideas : The Dictionary of Important Ideas and Thinkers, Ballantine Books 978-0-345-43706-8
  100. ^ Wolin, Sheldon S. (2008). Democracy Incorporated: Managed Democracy and the Specter of Inverted Totalitarianism. Princeton: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-13566-3. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2012.  p. 47
  101. ^ Wolin, Sheldon S. (2008). Democracy Incorporated: Managed Democracy and the Specter of Inverted Totalitarianism. Princeton: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-13566-3. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2012.  p. 60
  102. ^ Weir, Fred (1 Ekim 2003). "Kremlin lobs another shot at marketplace of ideas". The Christian Science Monitor. 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2009. 
  103. ^ Zakaria, Fareed (November/December 1997). "The Rise of Illiberal Democracy". Foreign Affairs. 15 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  104. ^ Myers, Sondra (2002). The Democracy Reader (İngilizce). IDEA. s. 174. ISBN 978-0-9702130-3-7. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  105. ^ Quigley, Carroll (1983). Weapons systems and political stability: a history. University Press of America. s. 307. ISBN 978-0-8191-2947-5. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2013. 
  106. ^ a b Gandhi, Jennifer; Vreeland, James (June 2008). "Political Institutions and Civil War: Unpacking Anocracy". Journal of Conflict Solutions. 52 (3): 401-425. CiteSeerX 10.1.1.584.1330 $2. doi:10.1177/0022002708315594. 
  107. ^ a b Fearon, James; Laitan, David (February 2003). "Ethnicity, Insurgency, and Civil War". American Political Science Review. 97: 75-90. doi:10.1017/S0003055403000534. 
  108. ^ Regan, Patrick; Bell, Sam (December 2010). "Changing Lanes or Stuck in the Middle: Why Are Anocracies More Prone to Civil Wars?". Political Science Quarterly. 63 (4): 747-759. doi:10.1177/1065912909336274. 
  109. ^ Benson, Michelle; Kugler, Jackek (April 1998). "Power Parity, Democracy, and Severity of Internal Violence". Journal of Conflict Resolution. 42 (2): 196-209. doi:10.1177/0022002798042002004. 
  110. ^ Montesquieu. "2–3". Spirit of the Laws. II. 
  111. ^ Everdell, William R. (15 Nisan 2000). The End of Kings: A History of Republics and Republicans (İngilizce). University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-22482-4. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  112. ^ Marshall, Monty G.; Gurr, Ted Robert (2003). Peace and conflict 2003: A global survey of armed conflicts, self-determination movements, and democracy (PDF). College Park: Center for International Development and Conflict Management, University of Maryland. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  113. ^ Романюк, О. І. (24 Kasım 2017). "WHAT IS «DEFECTIVE DEMOCRACIES» AND WHAT THEY ARE". The Bulletin of Yaroslav Mudryi National Law University. Series: Philosophy, Philosophies of Law, Political Science, Sociology. Yaroslav Mudryi National Law University. 2 (33): 114-122. doi:10.21564/2075-7190.33.109732. ISSN 2663-5704. 
  114. ^ Croissant, Aurel; Merkel, Wolfgang (13 Şubat 2019). "Defective Democracy". The Handbook of Political, Social, and Economic Transformation. Oxford University Press. ss. 437-446. doi:10.1093/oso/9780198829911.003.0041. ISBN 978-0-19-882991-1. 
  115. ^ Merkel, Wolfgang (1 Ocak 2004). "Embedded and defective democracies". Democratization. Informa UK Limited. 11 (5): 33-58. doi:10.1080/13510340412331304598. hdl:10419/251950. ISSN 1351-0347. 
  116. ^ Merkel, Wolfgang (December 2004). "Embedded and Defective Democracies" (PDF). Democratization. 11 (5). 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Kasım 2014. 
  117. ^ Buhllman, Mark; Merkel, Wolfgang; Wessels, Bernhard (April 2008). "The Quality of Democracy: Democracy Barometer for Established Democracies". Hertie School of Governance - Working Papers. 
  118. ^ Merkel, Wolfgang; Croissant, Aurel (December 2004). "Conclusion: Good and Defective Democracies". Democratization. 11 (5): 199-213. doi:10.1080/13510340412331304651. 
  119. ^ Merkel (2004) p.33
  120. ^ Merkel (2004) p.36-27
  121. ^ Merkel (2004) p.43-45
  122. ^ Buhllman et al. (2008) p.7

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]