İçeriğe atla

1980

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Binyıllar: 2. binyıl
Yüzyıllar:
Onyıllar:
Yıllar:
Çeşitli takvimlerde 1980
Miladi 1980
MCMLXXX
Ab urbe condita 2733
Asur 6730
Bahâî 136 – 137
Bengal 1387
Berberi 2930
Birmanya 1342
Bizans 7488 – 7489
Budist 2524
Discordian 3146
Ermeni 1429
ԹՎ ՌՆԻԹ
Etiyopya 1972 – 1973
Fransız cumhuriyetçi 188 – 189
Hicrî 1400 – 1401
Hint
 - Kali Yuga 5081 – 5082
 - Shaka Samvat 1902 – 1903
 - Vikram Samvat 2036 – 2037
Holosen takvimi 11980
İbrani 5740 – 5741
İran 1358 – 1 BP – MÖ 1359 BP
Juche 69
Kıpti 1696 – 1697
Kore 4313
Tayland güneş 2523
Unix zaman 315532800 – 347155199

1980 (MCMLXXX) salı günü başlayan yıl. 20. yüzyılın ve 2. milenyumun 80. yılı.

  • 7 Nisan - ABD, 4 Kasım 1979'daki Tahran'daki Amerikan elçiliği baskını nedeniyle İran ile diplomatik ilişkilerini kesip, ekonomik yaptırım başlattı.
  • 10 Nisan - İspanya ve Britanya hükûmetleri, Lizbon'da vardıkları uzlaşmayla 1969'dan beri kapalı olan İspanya-Cebelitarık sınırının 1985'ten itibaren açılmasını kararlaştırdılar.
  • 12 Nisan - Liberya'da gerçekleştirilen askeri darbe ile Samuel Doe başkan William Tolbert hükûmetini devirdi. Darbe sırasında Tolbert ile birlikte 26 hükûmet görevlisi öldürüldü.
  • 18 Nisan - Rodezya, Zimbabve adı altında bağımsızlığını ilan etti.
  • 24 Nisan - 25 Nisan - ABD'nin, Tahran'daki Büyükelçiliği'nde bulunan rehineleri kurtarmak için başlattığı operasyon (Operation Eagle Claw), üç askeri helikopterde meydana gelen teknik arıza nedeniyle başarısızlıkla sonuçlandı. Helikopterlerden birinin İran toprakları üzerinde düşmesi sonucu 8 asker öldü.
  • 25 Nisan - Dan-Air'in Manchester-Tenerife uçuşunu yapan 1008 sefer no'lu Boeing 727-46 tipi yolcu uçağı Tenerife'de düştü. Kazada uçakta bulunan 146 yolcu ve mürettebatın tamamı yaşamını kaybetti.
  • 27 Nisan - 27 Şubat'tan beri Kolombiya'daki Dominik Cumhuriyeti elçiliğini işgal eden M-19 gerillaları Küba'ya gitmelerine izin verilmesiyle rehineleri serbest bıraktılar.
  • 30 Nisan - Huzistan bölgesinin bağımsızlığı için mücadele ettiklerini söyleyen 6 Arap militan, İran’ın Londra Büyükelçiliği’ni işgal etti. Baskın 5 Mayıs'ta kısa adı SAS (Special Air Service) olan özel askerî birlik timlerinin harekâtı ile sona erdirildi.
  • 30 Nisan - Kendi isteğiyle tahttan çekilen Hollanda Kraliçesi Juliana'nın yerine kızı Beatrix geçti.[5]
  • 2 Ağustos - Bologna merkez tren istasyonunda gerçekleştirilen bombalı terör saldırısında 85 kişi yaşamını kaybetti, 200'den fazla kişi yaralandı.
  • 3 Ağustos - 1980 Yaz Olimpiyatları sona erdi.
  • 4 Ağustos - Haiti'yi vuran Allen Kasırgası 200'den fazla kişinin ölümüne neden oldu.
  • 19 Ağustos - Saudia'nın 163 sefer sayılı uçuşu: Saudia'nın Riyad-Cidde seferini yapan Lockheed L-1011-200 tristar tipi yolcu uçağı kalkıştan hemen sonra alev aldı.[8] Uçağın Riyad'a başarılı bir şekilde acil iniş yapmasına rağmen, mürettebatın acil tahliyeyi başaramaması nedeniyle uçaktaki 287 yolcu ve 14 mürettebatın tamamı duman solunmasından öldü.
  • 31 Ağustos - Polonya'daki Gdańsk Tersanesi işçileri arasında Solidarność sendikası kuruldu. Solidarność, bir Varşova Paktı ülkesinde komünist parti denetimi dışındaki ilk sendika oldu.[9]
  • 8 Aralık - İngiliz müzisyen ve aktivist John Lennon New York'taki evinin önünde öldürüldü.
  • 16 Aralık - Bali'de gerçekleştirilen OPEC zirvesinde petrol fiyatının %10 oranında artırılması kararlaştırıldı.

Ay veya günü bilinmeyenler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Nisan-Ekim - Mariel Tekne Göçü: nisan-ekim ayları arasında 125 bin Kübalı denizden ABD'ye toplu göç etti.
  • Haziran-Eylül - ABD'de yaşanan sıcaklık dalgasının 1.700'den fazla kişinin ölümüne neden olduğu iddia edildi.

Ay veya günü bilinmeyenler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ay veya günü bilinmeyenler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Nobel Ödülü kazananlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Rusya’ya yaptırımların 70 yıllık tarihçesi, bloomberght.com.
  2. ^ "Egyptian History (Part 3)". OnThisDay.com. 9 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2018. 
  3. ^ Peter Meel (1986). How to Get to Know the Caribbean: A Student's Guide. Department of Caribbean Studies, Royal Institute of Linguistics and Anthropology. s. 49. ISBN 978-90-6718-012-2. 
  4. ^ Bignell, Victor (1984). Understanding systems failures. Manchester Dover, N.H: Manchester University Press in association with Open University. s. 79. ISBN 9780719009730. 
  5. ^ Who's who in European Institutions and Organizations. Who's Who, the International Red Series Verlag GmbH. 1982. s. 44. 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024. 
  6. ^ "20 Temmuz 1980, Cumhuriyet: NİHAT ERİM ÖLDÜRÜLDÜ". 19 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ Kudüs'ün Hukuki Statüsü ve Uluslararası Toplumun ABD'ye Cevabı 28 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., diabgm.adalet.gov.tr
  8. ^ "ASN Aircraft accident Lockheed L-1011 Tristar 200 HZ-AHK Riyad International Airport (RUH)". aviation-safety.net. Aviation Safety Network. 10 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ Rosenberg, Tina, The Haunted Land, Vintage Books, 1995 s.160
  10. ^ Fire and the Environment: Ecological and Cultural Perspectives : Proceedings of an International Symposium, Knoxville, Tennessee, March 20-24, 1990. Southeastern Forest Experiment Station. 1991. s. 237. 
  11. ^ Annali di geofisica. Istituto nazionale di geofisica. 2007. s. 61.