Stolica Apostolska

Stolica Apostolska
*Sancta Sedes*
	Godło
Ustrój polityczny	monarchia absolutna i elekcyjna
Stolica	Watykan
Władca	Franciszek
Strefa czasowa	UTC +1 – zima; UTC +2 – lato
Język urzędowy	łacina, włoski
Religia dominująca	katolicyzm
	Położenie na mapie;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Hasło w Wikisłowniku

Stolica Apostolska, Stolica Święta^[2], Stolica Piotrowa (łac. Sancta Sedes, wł. Santa Sede) – władza zwierzchnia papieża w Kościele katolickim wraz z jej instancjami wykonawczymi, stanowiąca suwerenny podmiot prawa międzynarodowego mieszcząca się w państwie Watykan, który jest z nią połączony unią personalną i funkcjonalną i nad którym sprawuje ona wyłączne zwierzchnictwo oraz suwerenną władzę i jurysdykcję^[3].

Nazwa Stolica Apostolska ma związek z tradycją zarówno Kościoła Wschodniego, jak i Zachodniego, odnoszącą się do zasiadania na stolicy biskupiej w tym mieście św. Piotra Apostoła i władzy, jaką z tego tytułu posiadają jego następcy^[4].

Posiadłości eksterytorialne[edytuj | edytuj kod]

Na mocy Traktatów Laterańskich^[5] eksterytorialne są:

w Rzymie (poza obszarem Watykanu):
- bazylika św. Jana na Lateranie (Basilica di San Giovanni in Laterano)
- bazylika Matki Bożej Większej (Basilica di Santa Maria Maggiore)
- bazylika św. Pawła za Murami (Basilica di San Paolo fuori le Mura)
- Pałac Laterański
- Pałac św. Kaliksta (Palazzo di San Callisto)
- Papieski Uniwersytet Urbaniana na Janiculum
- Pałac Kancelarii (Palazzo della Cancelleria)
- Palazzo di Propaganda Fide
- Pałac św. Oficjum (przylega bezpośrednio do Watykanu, lecz formalnie znajduje się po włoskiej stronie granicy)
- Pałac Kongregacji Kościołów Wschodnich (Palazzo Convertendi in Piazza Scossacavalli)
poza Rzymem:
- Pałac Papieski, Villa Barberini i Villa Cybo – w Castel Gandolfo
- Santa Maria di Galeria – teren na którym stoją anteny Radia Watykańskiego
poza Rzymem bez statusu eksterytorialnego:

Ustrój polityczny[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Ustrój polityczny Watykanu i Stolicy Apostolskiej.

Stosunki międzynarodowe[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Konkordat.

Traktowanie Stolicy Apostolskiej i Watykanu jako odmiennych podmiotów, jakkolwiek uzasadnione z punktu widzenia ustrojowego, nie występuje jednak wyraźnie na gruncie prawa międzynarodowego. W stosunkach międzynarodowych nazwy te bywają stosowane zamiennie, a zaciągnięcie zobowiązania pod jedną z nich jest rozumiane jako wiążące dla obu. I tak np. w Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej podmiot ten występował początkowo pod nazwą Państwa Watykańskiego, a następnie (bez odrębnego przystąpienia) pod nazwą Stolicy Apostolskiej^[6].

Członkostwo w organizacjach międzynarodowych[edytuj | edytuj kod]

Stolica Apostolska jest członkiem następujących organizacji międzynarodowych i porozumień:

Posiada status stałego obserwatora przy następujących organizacjach międzynarodowych:

Organizacja Narodów Zjednoczonych (od 1967)^[7]
Rada Europy
Światowa Organizacja Handlu (od 16 lipca 1997)
UNESCO
Unia Łacińska
Światowa Organizacja Turystyki (od 1979)
Międzynarodowa Organizacja Pracy
Światowa Organizacja Zdrowia
Światowy Program Żywnościowy.

Budżet[edytuj | edytuj kod]

Budżet w 2007 zamknął się deficytem w wys. 9 067 960 €, przy wpływach 236 737 207 € i wydatkach 245 805 167 €.

Wpływy w 2007:

konferencje episkopatów i innych instytucji: 86 143 257 € w 2007, w porównaniu z 86 022 372 € w 2006
operacje finansowe: 1 400 000 € w 2007, w porównaniu z 13 700 000 € w 2006
zarządzanie nieruchomościami: 36 300 000 € w 2007, w porównaniu z 32 300 000 € w 2006

Wydatki w 2007:

Kuria Rzymska: 125 400 000 € w 2007 w porównaniu z 126 200 000 € w 2006
Media: Radio Watykańskie, drukarnia wydawnicza L’Osservatore Romano oraz ośrodek telewizyjny: bilans ujemny w wys. 14 600 000 €^[8]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Krystian Chariza: Atlas geograficzny dla szkół ponadgimnazjalnych. Warszawa: Nowa era, 2012. ISBN 978-83-267-0775-9.
↑ „Stolica Święta” – starsza, dawniejsza nazwa oparta na łacińskiej Sancta Sedes lub włoskiej Santa Sede https://www.episkopat.pl/?a=watykan Konferencja Episkopatu Polski.
↑ Jacek Barcik, Tomasz Srogosz: Prawo międzynarodowe publiczne. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2007, s. 152 i n. ISBN 978-83-7483-785-9.
↑ Paweł VI: Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen Gentium”. W: Sobór Watykański II: konstytucje, dekrety, deklaracje: tekst łacińsko-polski, nowe tłumaczenie. Wyd. 2. Poznań: Pallottinum, 2008, s. 181–182. ISBN 978-83-7014-595-8.
↑ Zgodnie z Traktatami Laterańskimi są to posiadłości Stolicy Apostolskiej, nie Państwa Watykańskiego.
↑ Lech Antonowicz: Podręcznik prawa międzynarodowego. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis, 2003, s. 95 i n. ISBN 83-7334-233-8.
↑ Elżbieta Wilemska: Stolica Apostolska. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski, 2013, s. 976. ISBN 978-83-7306-614-4 (t. XVIII). Zob. stronę oficjalną obserwatora Stolicy Apostolskiej w ONZ: The Permanent Observer Mission of the Holy See to the United Nations. [dostęp 2015-07-09]. (ang.).
↑ Serwis Radia Watykańskiego, 09/07/2008.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Oficjalny portal internetowy Stolicy Apostolskiej (fr. • ang. • port. • hiszp. • wł. • niem. • arab.)
Oficjalny kanał YouTube

[Atlas-1] Krystian Chariza: Atlas geograficzny dla szkół ponadgimnazjalnych. Warszawa: Nowa era, 2012. ISBN 978-83-267-0775-9.

[2] „Stolica Święta” – starsza, dawniejsza nazwa oparta na łacińskiej Sancta Sedes lub włoskiej Santa Sede https://www.episkopat.pl/?a=watykan Konferencja Episkopatu Polski.

[3] Jacek Barcik, Tomasz Srogosz: Prawo międzynarodowe publiczne. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2007, s. 152 i n. ISBN 978-83-7483-785-9.

[4] Paweł VI: Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen Gentium”. W: Sobór Watykański II: konstytucje, dekrety, deklaracje: tekst łacińsko-polski, nowe tłumaczenie. Wyd. 2. Poznań: Pallottinum, 2008, s. 181–182. ISBN 978-83-7014-595-8.

[5] Zgodnie z Traktatami Laterańskimi są to posiadłości Stolicy Apostolskiej, nie Państwa Watykańskiego.

[6] Lech Antonowicz: Podręcznik prawa międzynarodowego. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis, 2003, s. 95 i n. ISBN 83-7334-233-8.

[7] Elżbieta Wilemska: Stolica Apostolska. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski, 2013, s. 976. ISBN 978-83-7306-614-4 (t. XVIII). Zob. stronę oficjalną obserwatora Stolicy Apostolskiej w ONZ: The Permanent Observer Mission of the Holy See to the United Nations. [dostęp 2015-07-09]. (ang.).

[8] Serwis Radia Watykańskiego, 09/07/2008.

[1]

Państwa członkowskie	Albania Andora Armenia Austria Azerbejdżan Belgia Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Cypr Czarnogóra Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Gruzja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Malta Mołdawia Monako Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rumunia San Marino Serbia Słowacja Słowenia Szwajcaria Szwecja Turcja Ukraina Węgry Wielka Brytania Włochy
Kandydaci	Białoruś Kazachstan Kosowo
Obserwatorzy	Izrael Japonia Kanada Meksyk Stany Zjednoczone Stolica Apostolska
Byli członkowie Rady Europy	Rosja