Μετάβαση στο περιεχόμενο

STS-3xx

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
STS-3xx
Έμβλημα της αποστολής
Χαρακτηριστικά της αποστολής
Πλήρωμα: 4
Εξέδρα Εκτόξευσης: LC-39A/B
Εκτόξευση: 45η μέρα της πτήσης STS-1xx
Προσγείωση: 49η μέρα της πτήσης STS-1xx
Διάρκεια Αποστολής: 4 ημέρες
Ύψος Τροχιάς: 225 km
Έγκλιση Τροχιάς: 51,6°

Οι αποστολές διαστημικών λεωφορείων με τον κώδικα STS-3xx αποκαλούνται στην επίσημη ορολογία ως Αποστολές Έκτακτης Ανάγκης, αγγλ. Launch On Need και είναι αποστολές διάσωσης που θα εκτοξευτούν μόνο αν σε περίπτωση ανάγκης χρειαστεί να διασώσουν το πλήρωμα ενός διαστημικού λεωφορείου που βρίσκεται στο διάστημα και το όχημά τους έχει πάθει βλάβη και υποτίθεται ότι δεν δύναται να κάνει μια επιτυχή επανείσοδο στην ατμόσφαιρα, αλλά ούτε και μπορεί να επισκευαστεί εγκαίρως. Αυτές οι αποστολές αναφέρονται επίσης ως έναρξη μετά από την απαίτηση (αγγλ. Launch on Demand, LOD).

Το πλήρωμα και ο εξοπλισμός της εκάστοτε επόμενης αποστολής βρίσκεται σε επιφυλακή και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση που θα χρειαστεί να πραγματοποιηθεί η πτήση διάσωσης.

Η προετοιμασία της πτήσης διάσωσης απαιτεί 40 ημέρες από την ημέρα ενεργοποίησης του σχεδίου. Στο αναμεταξύ διάστημα το πλήρωμα του ναυαγισμένου διαστημικού λεωφορείου θα βρει καταφύγιο στον διεθνή διαστημικό σταθμό (ISS). Ο ISS είναι σε θέση να περιθάλψει και τα δύο πληρώματα για περίπου 80 ημέρες, με μόνον περιορισμό τον ανεφοδιασμό οξυγόνου.[1].

Στην NASA, το σχέδιο για τη διατήρηση του πληρώματος διαστημικού λεωφορείου στον ISS είναι γνωστό υπό τον όρο Contingency Shuttle Crew Support (CSCS).[2]

Σε περίπτωση που το διαστημικό λεωφορείο πάρει λάθος τροχιά και δεν μπορεί ούτε να φθάσει στο ISS αλλά ούτε και να επιστρέψει στη γη, ο ISS μπορεί να χαμηλώσει το ύψος της τροχιάς του για να συναντήσει το ναυαγισμένο λεωφορείο. Μια τέτοια διαδικασία είναι γνωστή ως κοινή προσπάθεια διάσωσης, αγγλ. joint underspeed recovery.[3].

Ονομασία των σωστικών πτήσεων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέχρι την πτήση STS-121 όλες σωστικές αποστολές φέρονταν υπό το ίδιο όνομα STS-300. Από κει και μετά φέρουν η κάθε μια ιδιαίτερη ονομασία.

Οι ονομασία των σωστικών πτήσεων STS-3xx
Κώδικας Πτήσης Διαστημικό Λεωφορείο Σωστική Πτήση Σωστικό Σκάφος
STS-114 Ντισκάβερι STS-300 [4] Ατλαντίς
STS-121 Ντισκάβερι STS-300 [5] Ατλαντίς
STS-115 Ατλαντίς STS-301 [5] [4] Ντισκάβερι
STS-116 Ντισκάβερι STS-317 [6] [7] Ατλαντίς
STS-117 Ατλαντίς STS-318 [8] Εντέβορ
STS-118 Εντέβορ STS-322 [8] Ντισκάβερι
STS-120 Ντισκάβερι STS-320 [8] Ατλαντίς
STS-122 Ατλαντίς STS-323 [8] Εντέβορ
STS-123 Εντέβορ STS-324 [8] Ντισκάβερι
STS-124 Ντισκάβερι STS-326 [8] Εντέβορ
STS-125 Ατλαντίς STS-400 [8] Εντέβορ

Πιθανοί τόποι προσγείωσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν από την STS-121 το σχέδιο προέβλεπε την εγκατάλειψη του ναυαγισμένου διατημικού λεωφορείου το οποίο στην συνέχεια θα καιγόταν κατά την επανείσοδο στην ατμόσφαιρα. Από την πτήση STS-121 και μετά, τα διαστημικά λεωφορεία είναι εφοδιασμένα με ένα καλώδιο μήκους 8,5 μέτρων που συνδέει τον χειρισμό ελέγχου της γέφυρας πτήσης που χρησιμεύουν στην προσγείωση με έναν ηλεκτρονικό μηχανισμό αεροναυτικής πλοήγησης προκειμένου οι ελεγκτές αποστολής να προσπαθήσουν να προσγειώσουν το διαστημόπλοιο, ακόμα και χωρίς πλήρωμα. Μια τέτοια τηλεκατευθυνόμενη προσγείωση ενδύκνειται σε περίπτωση σοβαρής ζημιάς όταν δεν επιτρέπεται μια επανδρωμένη πτήση, αλλά παραμένει μια μικρή πιθανότητα διάσωσης του διαστημοπλοίου. Η προτιμημένη περιοχή για μια τηλεκατευθυνόμενη προσγείωση θα ήταν πιθανώς η βάση Πολεμικής Αεροπορίας Edwards, στην Καλιφόρνια,[9] όπου οι εκτενείς κοίτες αποξηραμένων λιμνών προσφέρουν περιθώρια ακόμα και για λάθη κατά την προσγείωση, ενώ αντίθετα το διαστημικό κέντρο Κέννεντυ είναι πολύ επικίνδυνο. Μια άλλη περιοχή ίσως να είναι το White Sands Missile Range στο New Mexico. [10]

Σημαντικό ρόλο για τον καθορισμό της περιοχής προσγείωσης θα είναι η πρόθεση, η επικίνδυνη επανείσοδος να γίνει μακριά μακρυά από τις κατοικημένες περιοχές. Το εγχειρίδιο πτήσης, και οι κανόνες πτήσης που ίσχυαν κατά τη διάρκεια της πτήσης STS-121 προτείνουν μια συγκεκριμένη τροχιά επανεισόδου στην ατμόσφαιρα έτσι ώστε εάν το σκάφος διαμελιστεί, τουλάχιστον τα συντρίμμια να πέσουν στο νότιο ειρηνικό ωκεανό.[2]

Για να μειώσουν το βάρος, και να επαναφέρουν τα πληρώματα και των δύο διαστημοπλοίων στη γη ακίνδυνα, θα πρέπει να γίνουν πολλές συντομίες, ενώ θα παραμένει ο κίνδυνος αποτυχίας λόγω του ίδιου λάθους ή προβλήματος που προκάλεσε την βλάβη του διαστημοπλοίου.

Πάντως προβλέπεται, ότι αν σε περίπτωση που η πτήση αυτή γίνει, θα ήταν η τελευταία πτήση των διαστημικού λεωφορείων και θα σημείωνε έτσι το τέλος του προγράμματος διαστημικών λεωφορείων και μοιραία η περαιτέρω κατασκευή του διαστημικού σταθμού ISS θα σταματούσε προσωρινά ή και οριστικά, αφού η ανάρτηση του ISS απαιτεί τουλάχιστον τρία διαστημικά λεωφορεία.[11]

Ειδικός εξοπλισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διάφορα εξαρτήματα έχουνε είδη κατασκευαστεί για μια αποστολή διάσωσης, τα οποία συμπεριλαμβάνουν:

  • τρία ξαπλωτά καθίσματα επιπλέον για το πίσω μέρος του σκάφους
  • δύο χειρολαβές για το δεξιό τοίχο του πίσω μέρους του σκάφους
  • ιδιαίτερες θήκες για μονάδες ψύξεως
  • μια τροποποίηση του πέμπτου καθίσματος για να γίνεται ξαπλωτό
  • θήκες για τέσσερις επιπλέον sky genies
  • πρόσθετα κορδόνια αναρρίχησης και διάσωσης[12]

Τηλεχειριζόμενο διαστημόπλοιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η NASA αποκαλεί τηλεχειριζόμενο διαστημόπλοιο, αγγλ. Remote Control Orbiter (RCO) ένα μη επανδρωμένο σκάφος που είναι σε θέση να προσγειωθεί. Για αυτόν τον λόγο, η NASA ανέπτυξε το καλώδιο χειρισμού πτήσης (αγγλ. in-flight maintenance, IFM). Το καλώδιο έχει περίπου 5 μέτρα μήκος, ζυγίζει πάνω από 5 κιλά, και έχει 16 σημεία σύνδεσης.[13]

Ο σκοπός του καλωδίου αυτού είναι να συνδέσει τα κεντρικά κομπιούτερ της επίγειας βάσης (αγγλ. Ground Command Interface Logic, GCIL) με τους διακόπτες στην γέφυραν πτήσης στο σκάφος. Με αυτό το σύστημα, το κέντρο ελέγχου αποστολής θα μπορεί να στέλνει σήματα και να τηλεκατευθύνει το διαστημικό λεωφορείο ελέγχοντας τα εξής συστήματα:

Το καλώδιο RCO IFM πέταξε αρχικά με την πτήση STS-121 και μεταφέρθηκε στον ISS για την εναποθήκευσή του κατά τη διάρκεια της αποστολής. Το καλώδιο θα παραμείνει στον ISS μέχρι το τέλος του προγράμματος διαστημικών λεωφορείων και θα επιστραφεί πίσω στη γη με την τελευταία πτήση του προγράμματος.

  1. [https://web.archive.org/web/20121021182044/http://www.nasa.gov/pdf/150494main_frr_brief_20060617.pdf Αρχειοθετήθηκε 2012-10-21 στο Wayback Machine. Flight Readyness Review Briefing, Transcript of press briefing carried on NASA TV, 17 June 2006]
  2. 2,0 2,1 [https://web.archive.org/web/20160301211546/http://www.nasa.gov/pdf/153444main_CSCS_Resource_%20Book.pdf Αρχειοθετήθηκε 2016-03-01 στο Wayback Machine. Contingency Shuttle Crew Support (CSCS)/Rescue Flight Resource Book. 12 July, 2005]
  3. Engineering for Complex Systems Knowledge Engineering for Safety and Success Project[νεκρός σύνδεσμος]
  4. 4,0 4,1 [https://web.archive.org/web/20160301211546/http://www.nasa.gov/pdf/153444main_CSCS_Resource_%20Book.pdf Αρχειοθετήθηκε 2016-03-01 στο Wayback Machine. Contingency Shuttle Crew Support (CSCS)/Rescue Flight Resource Book. 12 July, 2005] p.101
  5. 5,0 5,1 "STS-121 Nasa Press Kit" Αρχειοθετήθηκε 2006-07-23 στο Wayback Machine.NASA Press Kit - STS-121, May 2006.
  6. «Nasa Assurance Technology Center News Article». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2007. 
  7. «NASA Launch Schedule (Via Hipstersunite.com)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2007. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 «NASA Launch Schedule (Via Hipstersunite.com» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2007. 
  9. «RCO - Saving a crippled Discovery». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2007. 
  10. «missionlaunches». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2007. 
  11. Watson, Traci (2005-03-22). «The mission NASA hopes won't happen». USA Today. http://www.usatoday.com/tech/science/space/2005-03-22-shuttle-cover_x.htm. Ανακτήθηκε στις 2006-09-13. 
  12. «[[STS-114]] Flight Readyness Review Presentation» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 11 Αυγούστου 2006. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2007. 
  13. Kestenbaum, David (2006-06-29). «Emergency Rescue Plans in Place for Astronauts». NPR. http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=5521668. Ανακτήθηκε στις 2006-09-19. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]