Neidio i'r cynnwys

Rhagddodiad SI

Oddi ar Wicipedia
Rhagddodiad SI
Mathrhagddodiad yr uned Edit this on Wikidata
Y gwrthwynebnon-SI unit prefix Edit this on Wikidata
Yn cynnwysquecto, ronto, yocto, zepto, atto, femto, pico, nano, micro, milli, centi, deci, null morpheme, deca, hecto, kilo, mega, giga, tera, peta, exa, zetta, yotta, ronna, quetta Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Rhagddodiad safonol wedi'i dderbyn gan system enwi rhyngwladol o'r enw System Rhyngwladol o Unedau (Ffrangeg: Le Système international d'unités; Saesneg: International System of Units)[1] ydy rhagddodiaid SI, sydd wedi eu seilio ar saith prif uned o fesur ac ar hwylustod y rhif deg (10):

Rhagddodiaid a safonwyd i'w rhoi o flaen yr Unedau
Lluoswm Enw deca- hecto- kilo- mega- giga- tera- peta- exa- zetta- yotta-
Symbol da h k M G T P E Z Y
Ffactor 100 101 102 103 106 109 1012 1015 1018 1021 1024
 
Isddosbarthiad Enw deci- centi- milli- micro- nano- pico- femto- atto- zepto- yocto-
Symbol d c m μ n p f a z y
Ffactor 100 10−1 10−2 10−3 10−6 10−9 10−12 10−15 10−18 10−21 10−24

Tabl manwl

[golygu | golygu cod]
Rhagddodiaid SI
Rhagddodiad Symbol 1000m 10n Ffurf degol Term Cymraeg Term Saesneg Derbyniwyd[1]
iota- Y 10008 1024 1000000000000000000000000 Septiliwn Septillion 1991
seta- Z 10007 21 1000000000000000000000 Secstiliwn Sextillion 1991
ecsa- E 10006 18 1000000000000000000 Cwintiliwn Quintillion 1975
peta- P 10005 15 1000000000000000 Cwadriliwn Quadrillion 1975
tera- T 10004 12 1000000000000 Triliwn Trillion 1960
giga- G 10003 9 1000000000 Biliwn Billion 1960
mega- M 10002 6 1000000 Miliwn Million 1960
kilo- k 10001 3 1000 Mil Thousand 1795
hecto- h 100023 2 100 Cant Hundred 1795
deca- da 100013 1 10 Deg Ten 1795
10000 0 1 Un One
deci- d 100013 −1 0.1 Degfed Tenth 1795
centi- c 100023 −2 0.01 Canfed Hundredth 1795
mili- m 1000−1 −3 0.001 Milfed Thousandth 1795
micro- μ 1000−2 −6 0.000001 Miliynfed Millionth 1960[2]
nano- n 1000−3 −9 0.000000001 Biliynfed Billionth 1960
pico- p 1000−4 −12 0.000000000001 Triliynfed Trillionth 1960
femto- f 1000−5 −15 0.000000000000001 Cwadriliynfed Quadrillionth 1964
ato- a 1000−6 −18 0.000000000000000001 Cwintriliynfed Quintillionth 1964
septo- z 1000−7 −21 0.000000000000000000001 Chwetriliynfed Sextillionth 1991
iocto- y 1000−8 −24 0.000000000000000000000001 Heptriliynfed Septillionth 1991
  1. Cyflwynwyd y system ddegol am y tro cyntaf yn 1795 gyda dim ond chwe rhagddodiad. Mae'r dyddiadau eraill yn cyfeirio at y dyddiadau y cafodd y rhagddodiaid eraill eu derbyn yn swyddogol gan CGPM.
  2. Yn 1948 cafodd y micron ei dderbyn gan y CGPM; yn 1967 penderfynwyd ei hepgor.

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]