Gaan na inhoud

Chinese ballon insident van 2023

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die ballon afgeneem vanaf Billings, Montana, op 1 Februarie 2023.[1][2][3]

Van 28 Januarie tot 4 Februarie 2023 is 'n Chineesvervaardigde, groot wit hoë-hoogte-ballon in Noord-Amerikaanse lugruim gesien, insluitend in Alaska, Wes-Kanada en die aangrensende Verenigde State.[4] Die Amerikaanse en Kanadese weermagte het beweer dat die ballon vir waarneming gebruik was, terwyl die Chinese regering volgehou het dit was 'n burgerlike meteorologiese navorsingslugskip wat van koers af gewaai is.[5] Ontleders het gesê dat die ballon se vlugbaan en strukturele eienskappe verskil van dié wat tipies vir meteorologiese navorsing gebruik word.[6][7][8]

Die Amerikaanse departement van buitelandse sake het verklaar dat die ballon in staat was om elektroniese kommunikasietoestelle, insluitend selfone en radio's, op te spoor, en dat Amerikaanse U-2-verkenningsvliegtuie wat ontplooi is om die ballon in die lug op te spoor, aan die lig gebring het dat die ballon antennas en ander toerusting "duidelik gedra het" vir intelligensie-waarneming en nie soortgelyk met die toerusting aan boord van weerballonne nie."[9] Die Staatsdepartement het gesê dat die spioenasieballon deel was van 'n wêreldwye Chinese militêre gerigte toesigpoging waarin Chinese spioenasieballonne oor meer as 40 lande op vyf kontinente gevlieg het. [9]

Op 4 Februarie het die Amerikaanse Lugmag die ballon oor Amerikaanse gebiedswaters langs die kus van Suid-Carolina afgeskiet, in opdrag van die Amerikaanse president Joe Biden.[10][11][12] Puin van die wrak is teruggevind en na die FBI-laboratorium in Quantico, Virginia, gestuur vir ontleding.[13]

Die voorval het spanning tussen die VSA en die Volksrepubliek van China verhoog. Die voorval het die Amerikaanse minister van buitelandse sake, Antony Blinken, aangespoor om 'n diplomatieke besoek aan Beijing uit te stel, wat na verwagting sy eerste sedert 2018 sou wees.[14][15][16] Dit het ook die betrekkinge tussen Kanada en China verder gespanne gelaat, aangesien Kanada die Chinese ambassadeur ontbied het weens die skending van die Kanadese lugruim.[17] Op 3 Februarie het die Amerikaanse departement van verdediging aangekondig dat 'n tweede Chinese ballon oor Latyns-Amerika beweeg, wat volgens China ook aan hul behoort.[18][19][20] Op 10 Februarie het die Lugmag nog 'n lugvoorwerp oor Amerikaanse grondgebied afgeskiet in opdrag van president Biden.[21]

Agtergrond

[wysig | wysig bron]

Geskiedenis van spioenasieballonne

[wysig | wysig bron]
Diagram met benaderde afmetings van die Chinese waarnemingsballon.

Die gebruik van spioenasieballonne as 'n militêre tegnologie dateer uit die 19de en 20ste eeue, waartydens verskeie weermagte hulle in diens geneem het, insluitend die Verenigde State en die Sowjetunie tydens die Koue Oorlog.[22] Ten spyte daarvan dat dit meestal uitgedien is deur die koms van beweegbare en verskuilde waarnemingsatelliete en hommeltuie, het ballonne sekere voordele behou, soos 'n laer koste van produksie en makliker ontplooiing.[22][23] Die Amerikaanse departement van verdediging het in 2019 begin belê in die militêre gebruik van ballonne onder sy COLD STAR (Covert Long Dwell Stratospheric Architecture)-program.[24][25][26]

Tegnologie wat deur China gebruik word

[wysig | wysig bron]

Gebaseer op inligting wat op 'n Volksbevrydingsleër verkrygingsportaal gevind is, word die ballon vermoedelik deur 'n burgerlike Chinese militêre kontrakteur vervaardig.[27] 'n Ontleding deur Reuters van 'n artikel in 'n Chinese staatsbeheerde verdedigingstegnologie-joernaal wat in April 2022 gepubliseer is, het 'n groter belangstelling in militêre ballontegnologie getoon, wat daarop dui dat China "die vyand se lugverdedigingstelsel moet induseer en mobiliseer, wat die voorwaardes verskaf vir die implementering van elektroniese verkennings [en] assessering van lugverdedigingstelsels se vroeë waarskuwingsbespeuring en operasionele reaksievermoëns."[28] Na die afskiet van die ballon het amptelike Chinese media 'n artikel gepubliseer deur 'n professor aan Beihang Universiteit en afgetrede senior kolonel in die Lugmag van die Volksbevrydingsleër, wat beweer dat die inkursie 'n strategievoorstel vervul het in sy 2014 referaat getiteld " Innoverende lugverdedigingstelsels: lang verblyf in die lug en kitsaanvalle", waarin hy beweer het lugskepe is die "beste keuse vir China om sy binnelandse lugverdedigingstelsel te bou".[29]

Spanning tussen die VSA en China

[wysig | wysig bron]

Die ballonvoorval in 2023 het plaasgevind toe die verhouding tussen die VSA en China op hul laagste punt in dekades was,[9] te midde van toenemende strategiese mededinging tussen die twee supermoondhede, insluitend in spioenasie en in kritieke ekonomiese en militêre sektore, insluitend halfgeleiers, kunsmatige intelligensie, lewenswetenskappe, 5G-telekommunikasie en kwantumrekenaars.[30] Die ballonvoorval het gevolg op vorige Chinese regeringsaksies wat die VSA teiken, insluitend die Chinese diefstal van die ontwerpe vir die Lockheed Martin F-35 Lightning II sowat vyftien jaar tevore en suksesvolle Chinese regering-geborgde kuberaanvalle wat die Office of Personnel Management-sekuriteitsklaringlêers (2015), die gesondheidsorgmaatskappy Anthem (2015), en die Marriott International-stelsel (2018), teiken.[30] In 2022 het die VSA en sy bondgenote streng bykomende uitvoerbeheermaatreels ingestel op die verkoop van "fundamentele tegnologieë" (insluitend gevorderde halfgeleierskyfies en verwante tegnologie) aan China, met die doel om Chinese militêre opbou te inhibeer.[9] Die Biden-administrasie het ook probeer om voorsieningskettings in kritieke sektore onafhanklik van China te handhaaf.[9]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Doak, Chase. I thought it was a UFO. Turns out, it was a Chinese spy balloon. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Februarie 2023. Besoek op 7 Februarie 2023 – via YouTube.
  2. Szpaller, Keila (6 Februarie 2023). "Billings photojournalists recall seeing balloon before it was identified, shot down". Daily Montanan. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Februarie 2023. Besoek op 7 Februarie 2023.
  3. Nur-Azna, Sanusi (3 Februarie 2023). "Spy balloon witness thought it might have been a star or UFO". Reuters. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2023. Besoek op 7 Februarie 2023.
  4. "Chinese spy balloon over US is weather device says Beijing". BBC News. 3 Februarie 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Februarie 2023. Besoek op 6 Februarie 2023.
  5. Lee, Matthew (4 Februarie 2023). "Chinese balloon soars across US; Blinken scraps Beijing trip". Associated Press. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Februarie 2023. Besoek op 5 Februarie 2023.
  6. Bushwick, Sophie (3 Februarie 2023). "Chinese Spy Balloon Has Unexpected Maneuverability". Scientific American. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Februarie 2023. Besoek op 7 Februarie 2023. This maneuverability is beyond the capabilities of most high-altitude balloons, says John Villasenor, director of the Institute for Technology, Law and Policy and a professor of electrical engineering, law, public policy and management at the University of California, Los Angeles.
  7. Kohli, Anisha (4 Februarie 2023). "The Chinese Balloon Looks Nothing Like a Weather Balloon". Time. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2023. Besoek op 7 Februarie 2023.
  8. "China balloon: Could it have been blown off course as Beijing claims?" (in Engels (VK)). BBC News. 3 Februarie 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2023. Besoek op 7 Februarie 2023.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Wong, Edward; Barnes, Julian E. (9 Februarie 2023). "Chinese Balloon Had Tools to Collect Electronic Communications, U.S. Says". The New York Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Februarie 2023. Besoek op 9 Februarie 2023.
  10. Brown, Matthew; Pollard, James (5 Februarie 2023). "Eyes on the sky as Chinese balloon shot down over Atlantic". Associated Press (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Februarie 2023. Besoek op 5 Februarie 2023.
  11. Neukam, Stephen (5 Februarie 2023). "Chinese balloons flew over US three times during Trump administration: officials". The Hill (newspaper) (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Februarie 2023. Besoek op 5 Februarie 2023.
  12. Hill, Randall; Stewart, Phil; Mason, Jeff (4 Februarie 2023). "U.S. fighter jet shoots down suspected Chinese spy balloon" (in Engels (VSA)). Reuters. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2023. Besoek op 5 Februarie 2023.
  13. Sevastopulo, Demetri (7 Februarie 2023). "US says it does not plan to return spy balloon debris to China". Financial Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Februarie 2023. Besoek op 7 Februarie 2023.
  14. Miller, Zeke; Balsamo, Michael; Long, Colleen; Madhani, Aamer; Baldor, Lolita C. (5 Februarie 2023). "US downs Chinese balloon, drawing a threat from China". AP News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2023. Besoek op 5 Februarie 2023.
  15. Cadell, Cate; Hudson, John; Abutaleb, Yasmeen. "Blinken postpones China trip as suspected spy balloon detected over U.S.". The Washington Post. Besoek op 5 Februarie 2023.
  16. Hansler, Jennifer; Liptak, Kevin; Herb, Jeremy; Atwood, Kylie; Sciutto, Kylie; Liebermann, Oren (3 Februarie 2023). "Blinken postpones trip to Beijing after Chinese spy balloon spotted over US, officials say". CNN. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2023. Besoek op 5 Februarie 2023.
  17. "Ottawa tight-lipped on details as Canada, U.S. call out China over balloon". CTV News. 3 Februarie 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2023. Besoek op 3 Februarie 2023.
  18. "Second balloon over Latin America is ours - China" (in Engels (VK)). BBC News. 6 Februarie 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Februarie 2023. Besoek op 6 Februarie 2023.
  19. "Pentagon: Another Chinese Balloon Spotted Over Latin America". Voice of America. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Februarie 2023. Besoek op 4 Februarie 2023.
  20. Gregorian, Dareh; Kube, Courtney; Gains, Mosheh; Richards, Zoë. "Another Chinese 'surveillance balloon' is flying over Latin America, Pentagon says". NBC News (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2023. Besoek op 4 Februarie 2023.
  21. Cooper, Helene; Barnes, Julian E.; Wong, Edward (10 Februarie 2023). "Pentagon Shot Down Object Over Alaska, U.S. Officials Say". The New York Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Februarie 2023. Besoek op 10 Februarie 2023.
  22. 22,0 22,1 De Guzman, Chad (3 Februarie 2023). "Why Is China Allegedly Using a Spy Balloon When It Has a Global Satellite Network?". Time. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Februarie 2023. Besoek op 4 Februarie 2023.
  23. Ng, Kelly (3 Februarie 2023). "Why would China use a spy balloon when it has satellites?". BBC News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2023. Besoek op 4 Februarie 2023.
  24. Hudson, Lee (5 Julie 2022). "U.S. military's newest weapon against China and Russia: Hot air". Politico. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2023. Besoek op 6 Februarie 2023.
  25. Hambling, David (11 November 2021). "Why These Badass Balloons Are the Pentagon's New Secret Weapon". Popular Mechanics. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Februarie 2023. Besoek op 6 Februarie 2023.
  26. Department of Defense Fiscal Year (FY) 2021 Budget Estimates Geargiveer 20 Desember 2022 op Wayback Machine. United States Department of Defense. Besoek op 6 Februarie 2023.
  27. Lee, Matthew; Tucker, Eric (8 Februarie 2023). "US says Chinese military behind vast aerial spy program". AP News (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Februarie 2023. Besoek op 10 Februarie 2023.
  28. Baptista, Eduardo; Torode, Greg (6 Februarie 2023). "China's military has shown growing interest in high-altitude balloons". Reuters. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Februarie 2023. Besoek op 7 Februarie 2023.
  29. "April 2022 Paper By China's People's Liberation Army: Military Can Use Balloons To Test Enemy Air Defenses; Following U.S. Downing Of Spy Balloon, Chinese Government Media Confirmed This". No. 10471. Middle East Media Research Institute. 7 Februarie 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Februarie 2023. Besoek op 9 Februarie 2023.
  30. 30,0 30,1 Sanger, David E. (5 Februarie 2023). "Balloon Incident Reveals More Than Spying as Competition With China Intensifies". The New York Times (in Engels (VSA)). ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Februarie 2023. Besoek op 10 Februarie 2023.