Με το Εργατικό Κόμμα του Ηνωμένου Βασιλείου να προηγείται στις δημοσκοπήσεις με 20 μονάδες διαφορά από το κυβερνών Συντηρητικό Κόμμα, μια αλλαγή στην βρετανική κυβέρνηση φαίνεται αναπόφευκτη ενόψει των εκλογών της Πέμπτης (4 Ιουλίου). Η κυβερνητική μεταβολή εκτιμάται ότι μπορεί να φέρει εκ νέου προσπάθειες προσέγγισης με την ΕΕ, με τη μετανάστευση και την ασφάλεια να βρίσκονται πιθανότατα στην κορυφή της ατζέντας.
Το Εργατικό Κόμμα, με επικεφαλής τον σερ Κιρ Στάρμερ, αναμένεται να κερδίσει περίπου 484 έδρες στο κοινοβούλιο των 650 εδρών, σημαντικά περισσότερες ακόμα και από τη σαρωτική νίκη του Τόνι Μπλερ το 1997. Αυτό σημαίνει ότι το Συντηρητικό Κόμμα -με τον Ρίσι Σουνάκ – που βρίσκεται στην εξουσία εδώ και 14 χρόνια, θα κερδίσει μάλλον μόλις 64 έδρες, ιστορικό χαμηλό στην 190χρονη ιστορία του κόμματος.
Το ζήτημα του Brexit ήταν στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας. Οι μεν Εργατικοί βάδιζαν εκ του ασφαλούς με την ελπίδα να κατευνάσουν όσους ήθελαν να παραμείνει η Βρετανία στην ΕΕ, επιδιώκοντας παράλληλα τις ψήφους των απογοητευμένων ψηφοφόρων των Συντηρητικών και των ψηφοφόρων που αποφασίζουν να αλλάξουν τελευταία στιγμή.
Ο Στάρμερ δήλωσε ότι «δεν θα ανοίξει ξανά τις πληγές του παρελθόντος» όσον αφορά την επιστροφή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά ελπίζει να πετύχει η χώρα μια καλύτερη συμφωνία με το μπλοκ.
«Ήμουν εξίσου ξεκάθαρος πως πιστεύω ότι μπορούμε να πετύχουμε μια καλύτερη συμφωνία από την αποτυχημένη συμφωνία που πετύχαμε με τον Μπόρις Τζόνσον – στο εμπορικό μέτωπο, στην έρευνα και την ανάπτυξη και στην ασφάλεια», είπε ο αρχηγός των Εργατικών, προσθέτοντας ότι όλα αυτά θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης μετά την λήξη της ψηφοφορίας.
Ωστόσο, ο Στάρμερ ήταν σαφής ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα επανέλθει στην ενιαία αγορά ή στην τελωνειακή ένωση όσο ζει εκείνος.
Ερωτηθείς από τους δημοσιογράφους αν υπάρχουν κάποιες συνθήκες υπό τις οποίες το Ηνωμένο Βασίλειο θα επανενταχθεί σε κάποια από τις δύο, ο Στάρμερ είπε τα εξής: «Όχι. Δεν νομίζω ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο. Ήμουν πολύ σαφής σχετικά με το ότι δεν θα επανέλθω στην ΕΕ, στην ενιαία αγορά ή στην τελωνειακή ένωση – ή [επιτρέπω] την επιστροφή στην ελευθερία της κυκλοφορίας».
Όσον αφορά το εμπόριο, η υποψήφια υπουργός Οικονομικών, υπουργός Οικονομικών, Ρέιτσελ Ριβς, ήταν πιο ειλικρινής σε συνέντευξή της στους Financial Times. Δήλωσε ότι θα επιδιώξει την άρση των εμπορικών φραγμών με την ΕΕ και ότι δεν θα έχει την ίδια εμμονή που έχουν οι Συντηρητικοί με τις κανονιστικές αποκλίσεις.
Στο μανιφέστο υπάρχει η δέσμευση, «να διαπραγματευτούμε μια κτηνιατρική συμφωνία για την αποφυγή περιττών συνοριακών ελέγχων και να βοηθήσουμε στην αντιμετώπιση του κόστους των τροφίμων, να βοηθήσουμε τους καλλιτέχνες που περιοδεύουν και να εξασφαλίσουμε μια συμφωνία αμοιβαίας αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων για να βοηθήσουμε στο άνοιγμα των αγορών για τους εξαγωγείς υπηρεσιών του Ηνωμένου Βασιλείου».
Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο των Εργατικών μπορεί να επιδιώξει καλύτερες σχέσεις με την ΕΕ, η Ένωση δεν πρόκειται να μάλλον να κάνει περαιτέρω υποχωρήσεις ή παραχωρήσεις. Μετά την έξοδό του από την ΕΕ, η Ένωση έχει καταστήσει σαφές ότι δεν μπορεί να «μαζέψει» τα οφέλη και τα χαρακτηριστικά της ιδιότητας μέλους που επιθυμεί.
Καθώς η ΕΕ παλεύει με τις δικές της προκλήσεις, τον πόλεμο στο κατώφλι της, τη μετανάστευση, τις διεθνείς εμπορικές διαφορές, της ανόδου της ακροδεξιάς και του ευρωσκεπτικισμού μεταξύ ορισμένων μελών της, μπορεί να μην θέλει να περιπλέξει περαιτέρω τα πράγματα στην προσπάθειά της να εξομαλύνει τις σχέσεις της με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ωστόσο, υπάρχουν δύο τομείς στους οποίους η στενή συνεργασία θα μπορούσε να έχει ενδιαφέρον: η μετανάστευση και η ασφάλεια.
Εκτός από την αναφορά ότι επιθυμεί μια καλύτερη συμφωνία με την ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας, ο Στάρμερ έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν την «εθνική ασφάλεια» για να προσελκύσει τους εγχώριους ψηφοφόρους, υποδηλώνοντας ότι βρίσκεται ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων του.
«Το μόνο θεμέλιο κάθε καλής κυβέρνησης είναι η οικονομική ασφάλεια, η ασφάλεια των συνόρων, η εθνική ασφάλεια», δήλωσε ο Στάρμερ κατά τη διάρκεια ομιλίας του πριν από ένα μήνα. «Αυτό είναι το θεμέλιο, το θεμέλιο πάνω στο οποίο θα χτιστεί το μανιφέστο μας και τα πρώτα μας βήματα».
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα φιλοξενήσει την Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα στο Blenheim Palace στο Λονδίνο. Επιπλέον, οι Εργατικοί σκοπεύουν να επιδιώξουν ένα νέο σύμφωνο ασφαλείας με την ΕΕ για την ανοικοδόμηση και την ενίσχυση της συνεργασίας με τους συμμάχους τους και την υπογραφή νέων διμερών συμφωνιών.
Όσον αφορά το μεταναστευτικό, με το οποίο μάχονται τόσο η ΕΕ όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι πιθανό ο Στάρμερ να επιδιώξει να συμμετάσχει σε ένα πανευρωπαϊκό σύστημα για την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης και τη διαχείριση της επανεγκατάστασης και της επεξεργασίας των μεταναστών που διασχίζουν τη Μεσόγειο.
Ο Στάρμερ έχει επίσης δηλώσει ότι σχεδιάζει να καταργήσει το αμφιλεγόμενο «σχέδιο Ρουάντα», σύμφωνα με το οποίο οι αιτούντες άσυλο και οι πρόσφυγες θα υποβάλλονται σε περαιτέρω διαδικασία επεξεργασίας του αιτήματός τους και θα επανεγκαθίστανται στη Ρουάντα και όχι στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, αρκετές χώρες της ΕΕ έχουν αντιληφθεί το σχέδιο και έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για την αναπαραγωγή παρόμοιων σχεδίων «εξωτερικής ανάθεσης».