ҲТМЛ

ҲТМЛ
(Ҳйпертехт Маркуп Лангуаге)
Муаллифи	Тим бернерс-Леэ
Тури	ҲТМЛ
Вебсайт	ҳтмл.спеc.wҳатwг.орг

ҲТМЛ (инглизча: Ҳйпертехт Маркуп Лангуаге — ҳиперматнли белгилаш тили) — СГМЛ (инглизча: Стандард Генерализед Маркуп Лангуаге — стандарт умумлаштирилган белгилаш тили) га асосланган ва халқаро ИСО 8879 стандартига мос келувчи тил, халқаро турда ишлатилади.

Тарихи

ҲТМЛ тили тахминан 1991—1992-йилларда Европа Ядровий Тадқиқотлар Марказида ишловчи британиялик мутахассис Тим Бернерс-Леэ томонидан ишлаб чиқилган. Дастлаб бу тил мутахассислар учун ҳужжат тайёрлаш воситаси сифатида яратилган. ҲТМЛ тилининг соддалиги (СГМЛга нисбатан) ва юқори форматлаш имкониятларининг мавжудлиги уни фойдаланувчилар орасида тез тарқалишига сабаб бўлди. Бундан ташқари унда ҳиперматнлардан фойдаланиш мумкин эди. Тилнинг ривожланиши билан унга қо'шимча мултимедиа (тасвир, товуш, анимация ва бошқалар) имкониятлари қо'шилди.

Синтаксис

<!DOCTYPE html>
<html>
  <head>
    <title>Bu sarlavha</title>
  </head>
  <body>
       <p>
        Erkak: <input type="radio" name="jins" >
        Ayol: <input type="radio" name="jins" >

    </p>
    <div>
        <p>Hello world!</p>
    </div>
  </body>
</html>

<head>
  <title>Sarlavha</title>
  <link rel="stylesheet" href="stylebyjimbowales.css" /> <!-- stylesheetlarni import qilish -->
</head>

<h1>Sarlavha 1</h1>
<h2>Sarlavha 2</h2>
<h3>Sarlavha 3</h3>
<h4>Sarlavha 4</h4>
<h5>Sarlavha 5</h5>
<h6>Sarlavha 6</h6>

Имкониятлари

ҲТМЛ қуйидаги форматлаш имкониятларига эга:

Матн қисмининг мантиқий ролини белгилаш (матн сарлавҳаси, параграф, ро'йхат ва ҳоказо).
Ҳиперматнлар яратиш. Бу айниқса жуда қулай бо'либ о'заро бог'ланган ҳужжат саҳифалари орасида навигация қилишни енгиллаштиради.
Матннинг ранги, қалинлиги ва бошқа шрифт ко'рсаткичларини белгилаш.
Махсус белгилар қо'йиш. АСCИИ кодировкасида ко'рсатилмаган белгилар ҲТМЛ воситалари билан қо'йиш мумкин. Масалан грек алфавити белгилари α,ψ, ζ, математик белгилар ∫, ∞, √, ½, ¼ , ¾, молия белгилари €, £, ¥, ©, ®, ™ ва ҳоказолар.
Фойдаланувчи киритиши учун майдонлар яратиш.
Мултимедиа файлларини очиш.
Бошқа имкониятлар

Версиялари

РФC 1866 — ҲТМЛ 2.0 стандарти (22-сентабр 1995-йил).
ҲТМЛ 3.2 — 14-январ 1996-йил
ҲТМЛ 4.01 — 24-декабр 1999-йил
ИСО/ИЭC 15445:2000^{[сайт ишламайди]} — 15-май 2000-йил

ҲТМЛ 1.0 версия расмий равишда мавжуд эмас.

ҲТМЛ дастлаб ностандарт турли версиялари мавжуд бо'лганлиги туфайли биринчи расмий версия 2.0 дан бошланган. 1995-йил „Халқаро О'ргимчак то'ри консорциуми“ томонидан ҲТМЛнинг 3 версияси таклиф қилинди. Ушбу версияда жуда ко'п янгиликлар, жумладан жадваллар ясаш, расмларни матн билан атрофини о'раш, математик формулалар яратиш киритилди, бироқ у даврдаги браузерларда бу имкониятлар реализация қилинмади. 3.1 версия ҳеч қачон таклиф қилинмаган бо'либ, дархол 3.2 версияга о'тилди. Унда 3.1 версиядаги ба'зи янгиликлар тушириб қолдирилди. Математик формулалар бошқа МатҳМЛ стандартида алоҳида ко'рсатилди.

ҲТМЛнинг 4.0 версиясида стандартизация кучайтирилди, фақат махсус броусерларга оид теглар (масалан, <лабел>) тушириб қолдирилди, ба'зи теглар эскирган сифатида тавсия этилди (масалан, <фонт> теги ўрнига CСС имкониятларидан фойдаланиш тавсия этилади).

Манбалар

<!ДОCТЙПЕ ҳтмл> <ҳтмл ланг="уз">

   <head></head>
   <body></body>

</ҳтмл>

Ҳаволалар