Su-eten

gerra edo gatazka aldi baterako etetea

Su-etena edo guda-etena gerra, edo gatazka armatuaren aldi baterako etenaldia da, non elkarren arteko edo alde bakarreko liskarren amaiera adosten den.[1] Gutxienez Erdi Arotik existitzen da kontzeptua, bertan «Jainkoaren su-etena» esaten zitzaion.[2] Su-etena keinu humanitariotzat, akordio iraunkorrago baten negoziazio tresnatzat edo behin betikotzat jo daiteke.[3] Su-etenak tratatu formal baten parte izaten dira, baina kontrako indarren arteko ulermen informalaren parte gisa ere irakurtzen dira.[4]

Egiptoko eta Israelgo armaden arteko su-etena Yom Kipurren gerran (1973).

Akordioen iraupenari zenbait faktorek eragiten diote, hala nola desmilitarizatutako eremuek, tropak kentzeak eta hirugarrenen bermeek eta ikuskapenek (adibidez, bakeari eustea). Su-etenari buruzko akordioek probabilitate handiagoa dute iraunkorrak izateko, erasotzeko pizgarriak murrizten direnean, aurkariaren asmoei buruzko ziurgabetasuna murrizten denean eta istripuak gatazka bihur daitezen prebenitzeko eta kontrolatzeko mekanismoak ezartzen direnean.

Erreferentziak

aldatu
  1. «alto el fuego y alto al fuego, ambas válidas» www.fundeu.es.
  2. Bailey, Sydney D.. (1977). «Cease-Fires, Truces, and Armistices in the Practice of the UN Security Council» The American Journal of International Law 71 (3): 461-473.  doi:10.2307/2200012. ISSN 0002-9300..
  3. eu/2020/07/18/evaluating-the-relevance-of-ceasefires-in-light-of-the-un-global-ceasefire-quandary/ «Evaluating the Relevance of Ceasefires in Light of the UN Global Ceasefire Quandary» Modern Diplomacy 2020-07-17.[Betiko hautsitako esteka]
  4. Forster, Robert A. (2019), "Ceasefires", in Romaniuk, Scott; Thapa, Manish; Marton, Péter (eds.), The Palgrave Encyclopedia of Global Security Studies, Cham: Springer International Publishing, pp. 1–8,

Ikus, gainera

aldatu

Kanpo estekak

aldatu